Ngôi trường đặc biệt còn sót lại sau 81 ngày đêm bảo vệ Thành cổ Quảng Trị

Trường Bồ Đề tọa lạc trên đường Trần Hưng Đạo (phường 3, thị xã Quảng Trị, tỉnh Quảng Trị) được xây dựng vào năm 1959 do tỉnh Hội Phật giáo Quảng Trị phát tâm quyên góp từ lòng hảo tâm của bà con phật tử và nhân dân trên địa bàn trong phong trào tiết kiệm gạo Bồ Đề.

Từ khi ra đời, Trường Bồ Đề đã đón nhận hàng ngàn học sinh theo học tại đây. Đặc biệt, với những trẻ em mồ côi, hoàn cảnh khó khăn, nhà trường nhận dạy dỗ và chăm sóc tận tình, chu đáo.

Từ ngôi trường này, trong những năm đất nước còn chiến tranh, đã có nhiều giáo viên và học sinh âm thầm, bí mật sử dụng làm cơ sở hoạt động cách mạng góp phần không nhỏ vào cuộc kháng chiến thống nhất đất nước.

Năm 1972, trong cuộc chiến đấu của quân và dân ta chống lại chiến dịch phản kích tái chiếm thị xã Quảng Trị của Mỹ - Ngụy diễn ra vô cùng ác liệt, Trường Bồ Đề trở thành một trong những chốt chiến đấu quan trọng của quân ta, đánh trả hàng trăm đợt phản kích của địch.

Trong 81 ngày đêm chiến đấu bảo vệ Thành cổ Quảng Trị, bom đạn tàn khốc của Mỹ - Ngụy đã hủy diệt hầu như toàn bộ thị xã Quảng Trị, Trường Bồ Đề là một trong số ít ỏi những công trình còn sót lại và tồn tại đến ngày nay.

Trường Bồ Đề đến ngày nay còn giữ nguyên vẹn những mảng tường lỗ chỗ vết đạn là bằng chứng về sự ác liệt của cuộc chiến tranh tàn khốc mà thị xã từng là tỉnh lỵ của tỉnh Quảng Trị hứng chịu. Đó là một minh chứng hùng hồn về tội ác hủy diệt, sự đau thương mất mát của người dân Quảng Trị phải gánh chịu trong cuộc chiến tranh.

Sau ngày đất nước thống nhất, Trường Bồ Đề được giữ nguyên hiện trạng đổ nát để lưu giữ như một di tích lịch sử của cuộc kháng chiến chống Mỹ. Ngoài những dấu tích sẵn có do bom đạn chiến tranh cày xới, nhiều mảng tường, cột trụ tại Trường Bồ Đề đã bong tróc, xiêu vẹo do sự tàn phá của thời gian.

Trường Bồ Đề là một trong những điểm đến lịch sử, về nguồn tại Quảng Trị, nơi du khách trở về để tưởng nhớ sự hy sinh của thế hệ cha anh, về những người đã chiến đấu anh dũng bảo vệ Thành cổ Quảng Trị.

Ngôi trường là di tích lịch sử - văn hóa được xếp hạng Di tích lịch sử Quốc gia vào năm 1986. Đến năm 2013, Di tích Trường Bồ Đề đã được xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt, trở thành một phần trong quần thể Di tích Quốc gia đặc biệt Thành cổ Quảng Trị và những địa điểm lưu niệm sự kiện 81 ngày đêm bảo vệ Thành cổ Quảng Trị năm 1972.

50 năm đã trôi qua, Trường Bồ Đề là một trong những di tích lịch sử ít ỏi còn tồn tại đến ngày nay. Đây là chứng tích có ý nghĩa lịch sử quan trọng, tố cáo tội ác hủy diệt của quân thù, sự khốc liệt của chiến tranh và những mất mát lớn lao mà mảnh đất Quảng Trị gánh chịu.

Ở tầng 1 của Di tích Trường Bồ Đề có một bàn thờ nhỏ để người dân, du khách thập phương có thể dâng hương, tưởng niệm các liệt sĩ đã hy sinh tại đây.