“Nếu Bộ TN-MT xét giải, Vedan... khó lọt”

Vedan vừa được trao tặng danh hiệu "Sản phẩm vì sức khỏe cộng đồng", trong khi chính doanh nghiệp này năm vừa qua bị phát hiện xả thải gây ô nhiễm "bức tử" sông Thị Vải, ảnh hưởng nặng nề đến đời sống và sản xuất của người dân. Quan điểm của Bộ trưởng như thế nào về sự việc này?

Vấn đề là có quá nhiều loại giải thưởng về môi trường. Bộ có ý kiến gì về việc này?

Làm sao chúng tôi quản lý hết được. Hiện chúng tôi chỉ có 1 giải chính thức trao ngày 5/6 hàng năm cho các cá nhân, tổ chức hoạt động tốt. Giải thứ 2 là Cúp vàng của Hội bảo vệ môi trường thiên nhiên là phối hợp với Bộ. Còn những giải khác ai làm ở đâu thì hoàn toàn không có liên hệ.

Chúng tôi sẽ phải đánh giá theo các tiêu chí. Mỗi giải Bộ chúng tôi đưa ra thì tiêu chí rất cẩn thận, khó lọt.

Theo ông, việc trao các giải thưởng môi trường này, tiếng nói của cơ sở, địa phương đóng vai trò gì?

Họ phải khẳng định, gần như là xác nhận các nội dung mà đơn vị đề nghị xét giải. Xác nhận của địa phương là rất quan trọng.

Vừa qua Bộ TN-MT cho biết đã định lượng được mức thiệt hại do Vedan gây ra. Đến lúc này, các biện pháp xử lý thế nào?

Vedan là vấn đề rất phức tạp. Bộ chúng tôi chỉ làm định lượng mức ô nhiễm mà Vedan gây ra cho lưu vực sông. Còn định lượng việc tác động đến sản xuất nông nghiệp thế nào, đến người dân thế nào là ở chính quyền địa phương.

Kết quả cụ thể về Vedan cuối tháng 12 này chúng tôi sẽ đi kiểm tra rồi thông tin lại. Phải vào kiểm tra để xem cụ thể vấn đề như thế nào chứ nếu nói không có cơ sở khoa học thì không được, không có căn cứ sẽ gây hoang mang trong xã hội.

Vậy việc bồi thường thiệt hại cho người dân do hành vi của Vedan cũng sẽ phải “treo” cho đến khi có kết quả kiểm tra, đánh giá của Bộ?

Bộ TN-MT không phải là cơ quan giải quyết bồi thường thiệt hại cho người dân. Đây là vấn đề quan hệ dân sự. Bộ chỉ tham gia đánh giá thiệt hại với môi trường. Còn việc môi trường thiệt hại ấy tác động đến người dân, hoạt động sản xuất như thế nào thì các cơ quan khác như nông nghiệp, y tế, UBND các địa phương, Hội nông dân… phải tham gia vào.

Hiện phía Vedan thì nói họ đang chờ kết quả đánh giá của Tổng cục môi trường rồi mới xem xét việc thỏa thuận bồi thường?

Nói thế không được vì Tổng cục Môi trường chỉ đánh giá tác động hành vi của Vedan đến môi trường thôi, tác động đến người dân thì không làm.

Vậy đến giờ có thể nói gì về tác động môi trường Vedan đã gây ra?

Chưa thể nói gì. Chỉ có điều trong thời gian vừa qua Vedan đã rất cố gắng để thực hiện những điều mà theo quyết định xử phạt vi phạm hành chính của Bộ TN-MT. 127 tỷ đồng tiền xử phạt họ đã nộp được ¾ rồi. Khoản 270 triệu đồng nộp phạt họ cũng đã nộp đủ.

Lần vừa rồi chúng tôi vào kiểm tra thì nước sông Thị Vải có khá hơn. Chất lượng nước thải sau xử lý thì chỉ còn tiêu chí về màu là chưa đạt. Họ đã hứa sẽ làm tiếp, cuối tháng 12 Bộ sẽ vào kiểm tra, giải quyết nốt.

P.Thảo (ghi)