Mua sắm vật tư y tế cấp bách chống dịch: Làm ngược, "câu giờ"

Thanh tra tỉnh Bình Phước vừa ban hành thông báo kết luận thanh tra việc mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, bộ sinh phẩm xét nghiệm, vaccine, thuốc phòng, chống dịch Covid-19 trên địa bàn. Thời gian từ ngày 1/1/2020 đến 31/12/2021.

Thực hiện quy trình ngược

Theo thông báo kết luận của Thanh tra tỉnh Bình Phước, phần lớn các gói thầu mua sắm thiết bị, vật tư y tế trong thời gian này đều áp dụng hình thức chỉ định thầu rút gọn theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 22 Luật Đấu thầu. Các gói thầu này được xác định là mua sắm trong trường hợp cấp bách, tuy nhiên công tác thực hiện thủ tục mua sắm lại không hợp lý. 

Cụ thể, khi xác định là cấp bách thì chủ đầu tư cần phải lựa chọn nhà thầu có đủ năng lực, kinh nghiệm để thực hiện ngay gói thầu nhằm cung cấp kịp thời vật tư, thiết bị để phục vụ công tác phòng, chống dịch sau đó mới hoàn thiện thủ tục sau.

Thực tế, các chủ đầu tư, cơ quan chuyên môn lại làm ngược lại là hoàn thiện thủ tục xong rồi mới ký hợp đồng với nhà thầu để họ cung cấp vật tư, thiết bị dẫn đến thời gian mua sắm bị kéo dài. 

Qua thống kê, thời gian kể từ thời điểm có nhu cầu cần mua sắm đến khi hoàn thiện xong thủ tục, tiến hành ký kết hợp đồng ở cấp tỉnh từ 20-43 ngày; ở cấp huyện từ 5-15 ngày.

Như vậy, giữa việc xác định là cấp bách nhằm mục đích thực hiện gói thầu theo hình thức chỉ định thầu với việc tổ chức thực hiện hoàn toàn mâu thuẫn nhau. Nếu là cấp bách thì phải mời ngay (chỉ trong khoảng 1-3 ngày) nhà thầu vào thực hiện gói thầu, sau đó mới hoàn thiện thủ tục thì thực tế là ngược lại.

Điều này cho thấy, việc xác định gói thầu thuộc trường hợp cấp bách là không phù hợp.

Điển hình là gói thầu mua sắm trang thiết bị y tế phục vụ công tác phòng, chống dịch do Sở Y tế Bình Phước làm chủ đầu tư với giá trúng thầu hơn 7,8 tỷ đồng, thời gian làm thủ tục 41 ngày, thực hiện hợp đồng 45 ngày (tổng thời gian từ lúc có nhu cầu đến lúc mua sắm xong 86 ngày).

"Câu giờ" cung cấp hồ sơ

Theo Thanh tra tỉnh Bình Phước, trong thời gian Đoàn thanh tra làm việc, CDC cung cấp hồ sơ và báo cáo cho Đoàn thanh tra rất chậm so với yêu cầu; thủ tục nhập kho và xuất kho vật tư y tế đôi lúc không đảm bảo quy trình (một số lần nhận và bàn giao vật tư y tế cho đơn vị sử dụng không đúng thành phần giao, nhận).

Về mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, từ ngày 1/1/2020 đến ngày 31/12/2021, tỉnh Bình Phước đã thực hiện 90 gói thầu với tổng số tiền gần 130 tỷ đồng (trong đó ngân sách là 121,5 tỷ đồng, nguồn vận động, tài trợ là 8,5 tỷ đồng).

Tại thời điểm thanh tra 2 đơn vị (Bệnh viện Đa khoa tỉnh và CDC Bình Phước) còn nợ 11 gói mua sắm chưa thanh toán với số tiền hơn 60,5 tỷ đồng.

Thanh tra tỉnh Bình Phước đề nghị Sở Y tế chủ trì, phối hợp Sở Tài chính tham mưu đề xuất hướng xử lý đối với 11 gói thầu mua sắm vật tư, thiết bị và test nhanh do Bệnh viện Đa khoa tỉnh và CDC tỉnh còn nợ chưa thanh toán nhà cung cấp.

Chỉ đạo Bệnh viện Đa khoa tỉnh đề xuất hướng xử lý 3 gói thầu mua sắm thiết bị và sinh phẩm xét nghiệm do Bệnh viện còn nợ 19,5 tỷ đồng chưa thanh toán cho nhà cung cấp.

Chỉ đạo CDC tỉnh đề xuất hướng xử lý 8 gói thầu mua sắm vật tư, trang thiết bị, sinh phẩm và test nhanh do CDC còn nợ số tiền hơn 41 tỷ đồng chưa thanh toán nhà cung cấp; rút kinh nghiệm và chấn chỉnh lại phương pháp lãnh đạo, điều hành hoạt động và công tác phối hợp giữa các phòng, ban chuyên môn của đơn vị theo quy định.