Mở rộng phân cấp, ủy quyền của UBND TP Hà Nội

Tại cuộc họp rà soát, góp ý hoàn thiện dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) về tổ chức chính quyền tại thành phố Hà Nội, hôm qua (29/5), ông Nguyễn Hồng Tuyến - Vụ trưởng Vụ Các vấn đề chung về xây dựng pháp luật (Bộ Tư pháp) cho biết chính sách đã được Chính phủ thông qua là "tổ chức chính quyền Thủ đô theo hướng tinh gọn, hợp lý, hiện đại, hoạt động hiệu lực hiệu quả".

Chương II dự thảo luật quy định về tổ chức chính quyền Thủ đô tại thành phố Hà Nội, tập trung quy định về mô hình chính quyền đô thị tại Thủ đô; nhiệm vụ, quyền hạn của HĐND, UBND, Chủ tịch UBND các cấp của thành phố Hà Nội, theo hướng đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho các chủ thể này trong một số lĩnh vực. 

Cụ thể, không tổ chức HĐND phường (hiện được thực hiện thí điểm theo Nghị quyết số 97/2019 của Quốc hội); bổ sung cấp chính quyền thành phố thuộc thành phố Hà Nội; tăng cường tổ chức bộ máy của HĐND thành phố.

Riêng với nhóm nhiệm vụ, quyền hạn trong lĩnh vực tổ chức, cán bộ, dự thảo luật có những quy định cụ thể về phân quyền cho HĐND, UBND thành phố Hà Nội, HĐND, UBND thành phố thuộc thành phố Hà Nội.

Đáng chú ý, liên quan tới phân cấp ủy quyền, ông Nguyễn Hồng Tuyến cho biết dự thảo luật quy định UBND thành phố Hà Nội phân cấp hoặc ủy quyền một số nhiệm vụ, quyền hạn của UBND thành phố cho các cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác thuộc UBND thành phố Hà Nội, cơ quan chuyên môn thuộc UBND quận, huyện, thị xã và thành phố thuộc thành phố Hà Nội.

Các cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác thuộc UBND thành phố Hà Nội, quận, huyện, thị xã và thành phố thuộc thành phố Hà Nội được ủy quyền một số nhiệm vụ, quyền hạn của mình cho UBND hoặc cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp dưới.

Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội có thể ủy quyền cho người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập, tổ chức hành chính khác trực thuộc UBND thành phố Hà Nội.

Như vậy, ngoài việc thực hiện việc ủy quyền theo nguyên tắc chung quy định tại Luật Tổ chức chính quyền địa phương thì dự thảo luật đã mở rộng việc phân cấp, ủy quyền của UBND thành phố Hà Nội, việc ủy quyền của Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội.

Góp ý tại cuộc họp, Giám đốc Sở Tư pháp Hà Nội Ngô Anh Tuấn đánh giá các quy định tại dự thảo luật đang hướng đến mục tiêu phân cấp ủy quyền đến tận cơ sở nhằm tạo tính chủ động, linh hoạt trong giải quyết công việc.

Tuy nhiên, ông Tuấn cho rằng cần tiếp tục nghiên cứu, cân nhắc để đảm bảo đồng bộ với quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Nghị quyết 97/2019 thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị tại thành phố Hà Nội, Nghị định số 32/2021 quy định chi tiết và biện pháp thi hành Nghị quyết 97.

Đối với việc thành lập cơ quan chuyên môn đặc thù, tổ chức hành chính đặc thù tại Hà Nội, ông Ngô Anh Tuấn đề nghị cần căn cứ vào nhu cầu thực tế, song cũng cần quy định theo hướng mở để giải quyết nhu cầu thành lập khi có phát sinh về sau.

Đại diện Viện Khoa học pháp lý (Bộ Tư pháp) phân tích, Luật Tổ chức chính quyền địa phương hiện nay không có khái niệm "tổ chức hành chính". Tuy nhiên, Nghị định 158/2018 của Chính phủ quy định về thành lập, tổ chức lại, giải thể tổ chức hành chính lại quy định rất rõ về khái niệm này. Trong đó tổ chức hành chính ở cấp tỉnh, thành phố, cấp quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương bao gồm cả cơ quan chuyên môn. Do vậy, các văn bản cần có sự thống nhất giữa các khái niệm.

Đại diện Bộ Nội vụ nhận định, Luật Tổ chức chính quyền địa phương đã quy định rất rõ về phân cấp, ủy quyền nên dự thảo luật này chỉ nên quy định các vấn đề khác nhau, trong đó chú trọng tới các quy định mang tính phân quyền tối đa để tạo thuận lợi cho Hà Nội. Việc thành lập cơ quan chuyên môn đặc thù chỉ nên quy định nguyên tắc, còn thẩm quyền giao Chính phủ.

Kết luận cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Khánh Ngọc yêu cầu các đơn vị, các Bộ, ngành phối hợp rà soát, góp ý để đảm bảo tiến độ đặt ra.

Ông Ngọc đề nghị thể hiện rõ trong dự thảo, quy định cơ quan chuyên môn ủy quyền cho cơ quan hành chính nhà nước cấp dưới để giải quyết các thủ tục hành chính nhằm tạo thuận lợi cho người dân.

Đi cùng với vấn đề ủy quyền bao gồm nhiều điều kiện, trong đó có thể kể đến điều kiện để người nhận ủy quyền thực hiện công việc, cơ chế giám sát thực hiện việc này khả thi trong thực tiễn. Cán bộ của Hà Nội, thành phần đại biểu HĐND phải tinh túy hơn các nơi khác, đảm bảo ít nhưng chất lượng, chú trọng chất lượng hơn số lượng.