Mở rộng đối tượng khen thưởng, khắc phục tình trạng "cộng dồn thành tích"

Thế Kha

(Dân trí) - Đề xuất danh hiệu "Gia đình tiêu biểu", mở rộng đối tượng khen thưởng người nước ngoài có nhiều đóng góp cho Việt Nam và nhiều quy định nhằm khắc phục tình trạng khen thưởng "cộng dồn thành tích".

Dự thảo Luật Thi đua, Khen thưởng (sửa đổi) do Bộ Nội vụ chủ trì soạn thảo đang nhận được sự quan tâm lớn từ dư luận. Dự thảo đã đưa các nội dung về thi đua; khen thưởng; các quy định về thẩm quyền; cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý công tác thi đua, khen thưởng cùng nhiều sửa đổi, bổ sung quan trọng.

"Điều này sẽ tạo điều kiện thuận lợi tối đa giúp người dân khi thực hiện các thủ tục hành chính, tạo chuyển biến căn bản trong giải quyết các thủ tục giữa cơ quan nhà nước và người dân"- cơ quan soạn thảo cho hay.

Mở rộng đối tượng khen thưởng, khắc phục tình trạng cộng dồn thành tích - 1

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà phát biểu tại Phiên họp thẩm tra sơ bộ dự án Luật Thi đua, khen thưởng (sửa đổi).

Sẽ có danh hiệu "Gia đình tiêu biểu"

Dự thảo luật đã quy định rõ trách nhiệm người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, đơn vị, cơ sở trong tổ chức triển khai phong trào thi đua, để việc phát động, triển khai các phong trào thi đua trong thời gian tới phải thực sự thiết thực, hướng về cơ sở; gắn với lợi ích của người trực tiếp tham gia thi đua, hạn chế tính hình thức trong thi đua.

Bổ sung danh hiệu "Cờ thi đua của Chính phủ" cho tập thể khi tham gia các phong trào thi đua theo chuyên đề do Thủ tướng Chính phủ phát động từ 5 năm trở lên và danh hiệu "Cờ thi đua cấp bộ, cấp tỉnh" cho tập thể khi tham gia phong trào thi đua theo chuyên đề do bộ, ngành, địa phương phát động từ 3 năm trở lên để phát huy tác dụng khích lệ, động viên phong trào.

Cùng với đó, xuất phát từ thực tiễn triển khai các phong trào thi đua thời gian qua, ban soạn thảo đã nghiên cứu, thống nhất đề nghị bổ sung danh hiệu "Xã tiêu biểu", "Phường, Thị trấn tiêu biểu", là những danh hiệu tổng hợp kết quả phong trào thi đua ở cấp xã.

Đổi tên, điều chỉnh một số tiêu chuẩn danh hiệu "Thôn, làng, ấp, bản, tổ dân phố văn hóa", "Gia đình văn hóa" thành danh hiệu "Thôn, làng, ấp, bản, tổ dân phố tiêu biểu", "Gia đình tiêu biểu" để thống nhất hệ thống danh hiệu thi đua ở cơ sở và cho gia đình. Đây là những điểm mới của dự án luật.

Đảm bảo nguyên tắc thành tích đến đâu khen thưởng đến đó

Dự thảo Luật Thi đua, Khen thưởng đã sửa đổi, bổ sung với nhiều nội dung mới để đảm bảo bao quát hết các đối tượng khen thưởng, phù hợp với vai trò, trách nhiệm, thẩm quyền công tác khen thưởng trong hệ thống chính trị; cân đối khen thưởng khu vực cơ quan dân cử và khu vực ngoài nhà nước.

Trong đó đề cao tính kịp thời của hình thức khen thưởng theo công trạng và thành tích đạt được, đảm bảo nguyên tắc thành tích đến đâu khen thưởng đến đó, khắc phục tình trạng khen thưởng "cộng dồn thành tích" trước đây.

Sắp xếp lại thứ tự các loại hình khen thưởng gồm: Khen thưởng theo công trạng; khen thưởng đột xuất; khen thưởng phong trào thi đua; khen thưởng quá trình cống hiến; khen thưởng niên hạn; khen thưởng đối ngoại.

Đồng thời bổ sung nguyên tắc "quan tâm khen thưởng cho người trực tiếp lao động, sản xuất, công tác, chiến đấu và địa bàn vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng biên giới, hải đảo"; mở rộng đối tượng khen thưởng người nước ngoài có nhiều đóng góp cho đất nước Việt Nam trong điều kiện chủ động hội nhập.

Quy định rõ hơn đối tượng khen thưởng "doanh nhân, trí thức, nhà khoa học", "doanh nghiệp" trong các loại hình khen thưởng để giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong khen thưởng ở khu vực ngoài nhà nước, kinh tế tư nhân.

Dự thảo quy định rõ Ủy ban Thường vụ Quốc hội, bộ, ban, ngành, Mặt trận Tổ quốc, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội được tặng Kỷ niệm chương; tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương được tặng huy hiệu để phù hợp với thực tiễn và thống nhất hình thức khen thưởng.

Mở rộng đối tượng khen thưởng, khắc phục tình trạng cộng dồn thành tích - 2

Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh đón nhận danh hiệu Anh hùng lao động thời kỳ đổi mới (Ảnh: TTXVN).

Cụ thể đối tượng xét tặng, tặng thưởng Huân chương

Quy định cụ thể đối tượng xét tặng Huân chương Sao vàng, Huân chương Hồ Chí Minh là bộ, ban, ngành, tỉnh, quân khu, quân đoàn, quân chủng, binh chủng, tổng cục và tương đương, "hệ lực lượng" thuộc Bộ Công an.

Đối tượng xét tặng Huân chương Độc lập hạng các hạng là bộ, ban, ngành, tỉnh, các tập thể thuộc và trực thuộc bộ, ban, ngành, tỉnh để thực hiện nguyên tắc khen thưởng là "Bảo đảm thống nhất giữa thành tích, hình thức và đối tượng khen thưởng". Bổ sung quy định tiêu chuẩn tặng thưởng Huân chương Độc lập các hạng cho bộ, ban, ngành, tỉnh nhân dịp kỷ niệm năm tròn, Huân chương Quân công các hạng cho Bộ Quốc phòng, Bộ Công an nhân dịp kỷ niệm năm tròn để phù hợp quá trình triển khai thực hiện.

Quy định cụ thể đối tượng khen thưởng Huân chương Lao động các hạng, "Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ", Bằng khen của bộ, ban, ngành, tỉnh cho đối tượng là nông dân, công nhân, người trực tiếp lao động, sản xuất, công tác; doanh nhân, doanh nghiệp, trí thức, nhà khoa học để thực hiện chủ trương của Đảng về chú trọng khen thưởng công nhân, nông dân, người trực tiếp lao động, sản xuất, công tác.

Đáng chú ý, dự thảo còn bổ sung tiêu chuẩn tặng thưởng "Huân chương Lao động hạng Ba" cho cá nhân có thành tích xuất sắc, tiêu biểu được bình xét trong phong trào thi đua do bộ, ban, ngành, tỉnh phát động từ 5 năm trở lên. Bổ sung tiêu chuẩn tặng thưởng "Huân chương Lao động hạng Ba" cho tập thể có thành tích xuất sắc được bình xét trong phong trào thi đua do Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ phát động; hoặc do bộ, ban, ngành, tỉnh phát động khi tổng kết 5 năm trở lên hoặc theo chuyên đề phục vụ nhiệm vụ chính trị của Đảng, Nhà nước.

Bổ sung tiêu chuẩn phong tặng và truy tặng danh hiệu "Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân", danh hiệu "Anh hùng Lao động" đối với cá nhân, tập thể có thành tích đặc biệt xuất sắc đột xuất và bỏ quy định về thời gian 5 năm 1 lần xét tặng danh hiệu "Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân" và danh hiệu "Anh hùng Lao động", để đảm bảo nguyên tắc khen thưởng kịp thời động viên tập thể, cá nhân có thành tích đặc biệt xuất sắc trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Nhà nước tiếp tục xem xét và thực hiện việc khen thưởng tổng kết thành tích kháng chiến cho những cá nhân, tập thể, gia đình, địa phương và cơ sở có công lao, thành tích trong các cuộc kháng chiến, bảo vệ Tổ quốc. Chính phủ hướng dẫn thể thức và thời hạn kết thúc việc khen thưởng tổng kết thành tích các cuộc kháng chiến, bảo vệ Tổ quốc để khen thưởng cho cá nhân, tập thể, nhân dân có thành tích trong các cuộc kháng chiến, bảo vệ Tổ quốc.