Mẹ liệt sĩ nuôi chồng liệt, cháu dại

Mỗi buổi sáng, khi mọi người còn chìm trong giấc ngủ thì mẹ Nguyễn Thị Xuân (xóm 4, xã Phú Phong, huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh) đã lần ra vườn chuẩn bị mấy mớ rau, vài quả cà… rồi cồng kênh lên vai ra chợ bán. Con đường từ nhà mẹ ra chợ chừng 1 cây số, ở tuổi của mẹ, đi bộ mất chừng ba mươi phút, tới nơi thì đôi chân già nua đã mỏi nhừ, run lẩy bẩy.

Thế nên cứ đi được một đoạn mẹ lại phải dừng chân nghỉ, ra đến chợ không còn hơi sức chào hàng. Một ngày đi chợ như thế, mẹ cũng kiếm được chừng 10-15 nghìn đồng, đủ tiền mua vài con cái mắm cho cháu và tích tiền mua thuốc cho chồng, mua sách vở cho cháu (đứa cháu đang học lớp 6). Gánh mưu sinh còn nặng lắm, mẹ đã già và mệt, nhưng không dám nghỉ buổi chợ nào.

Nỗi sợ lớn nhất của mẹ bây giờ là sức khỏe. Nếu mẹ nằm xuống, ai sẽ là người lo cho 2 ông cháu? Mẹ kể, có lần đang ngồi nghỉ giữa đường thì bị một chiếc xe tông vào, mẹ phải nằm tại chỗ một tuần không đi chợ được. Thế là hai ông cháu phải nhịn đói mấy ngày liền.

Đứa cháu của mẹ mồ côi từ lúc hai tháng tuổi, chồng mẹ nằm liệt giường đã mười mấy năm nay. Con trai mẹ, liệt sĩ Nguyễn Kim Dương hy sinh tại chiến trường miền Bắc năm 1979. Mẹ mất một con mắt hồi năm 1966, bị một mảnh bom bắn vào. Mẹ bảo thế vẫn là may vì mẹ còn được sống đến giờ, để mà chăm chồng, chăm cháu. “Không có mẹ thì cháu giờ biết sống nơi mô”.

Nhớ lại ngày con trai ra đi, mẹ đôi mắt không lành lặn của mẹ lại nhòe nước. “Cái ngày đó, nó cứ nhất quyết đòi đi bộ đội. Lúc nó đi mẹ cũng không được gặp mặt vì lúc đó mẹ đang làm ở đội sản xuất; khi về tới nhà thì chỉ có mảnh giấy “mẹ giữ gìn sức khỏe nhé, con đi đây!”. Không ngờ ngày mẹ mong nó về cũng chỉ còn mảnh giấy và chiếc ba lô này thôi!”.

Trong túp lều rách nát, người mẹ già mếu máo: “Mẹ lo nhất là thằng cháu thôi, chứ thân mẹ thế nào cũng được. Không biết sau này mẹ chết thì nó biết sống với ai?”.

Nguyễn Viết Long