Lũ lịch sử có lặp lại ở miền Trung?
(Dân trí) - Chuyên gia nhận định miền Trung đang chịu ảnh hưởng của tổ hợp hình thái bất lợi gây ra mưa lớn kéo dài. Những ngày tới, trọng tâm mưa dần dịch chuyển lên phía trên và có thể mở rộng ra miền Bắc.
Chiều 14/10, ông Nguyễn Văn Hưởng, Trưởng phòng Dự báo Thời tiết (Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia), nhận định đợt mưa lớn đang xảy ra ở miền Trung rất nguy hiểm, thể hiện qua mức độ rủi ro thiên tai được cảnh báo lên đến cấp 4 - cấp cao nhất - đối với khu vực Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam.
"Các hình thái gây ra mưa lớn ở Trung Bộ đợt này tương tự với đợt mưa lũ lịch sử diễn ra các ngày 1-6/11/1999, nhưng cường độ của năm 1999 mạnh hơn. Do đó, khả năng cao đợt mưa đã, đang và sẽ xảy ra ở miền Trung không khốc liệt, gay gắt bằng giai đoạn mưa lũ lịch sử 24 năm trước", ông Hưởng đánh giá.
Chuyên gia cho biết đợt mưa lũ ở miền Trung bắt đầu từ đêm 10/10 nhưng lượng mưa phân bố không đều, ban đầu tập trung ở khu vực Hà Tĩnh, Quảng Nam, Quảng Ngãi rồi lan rộng ra những khu vực khác.
Hiện trọng tâm mưa lớn tập trung ở Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam với lượng mưa phổ biến 400-800mm. Cục bộ có điểm mưa đến 1.000mm chỉ trong vài ngày qua.
Nguyên nhân của đợt mưa đang diễn ra ở miền Trung là tác động của tổ hợp hình thái điển hình gồm không khí lạnh, dải hội tụ nhiệt đới cùng đới gió đông trên cao.
"Đới gió đông khi phát triển lên mực 1.500-5.000m đưa lượng ẩm rất lớn từ Biển Đông vào trong đất liền, sau đó gió Đông Bắc tiếp tục đẩy hơi ẩm lên tạo ra dòng mây đối lưu mạnh ở Trung Bộ trong thời gian qua", ông Hưởng lý giải.
Trưởng phòng Dự báo thời tiết cho biết những ngày tới, các hình thái trên tiếp tục hoạt động, không khí lạnh được tăng cường trong khoảng ngày 15-16/10. Ngoài ra, một vùng áp thấp trên Biển Đông đang có xu hướng dịch chuyển hướng vào đất liền Trung Bộ khiến mưa lớn tiếp tục diễn biến phức tạp.
Tuy nhiên, trọng tâm mưa lớn thời gian tới có sự thay đổi. Cụ thể, ngày 14-15/10, mưa tập trung ở các địa phương ven biển, trung du từ Quảng Trị đến Quảng Nam và mở rộng xuống Bình Định, phía Bắc của các tỉnh Kon Tum, Gia Lai.
Ngày 16-17/10, tác động của vùng áp thấp khiến mưa dịch chuyển sâu hơn vào bên trong đất liền, vùng núi phía bắc của các tỉnh miền Trung, thậm chí có thể mở rộng tiếp lên khu vực Bắc Bộ.
Với diễn biến trên, chuyên gia dự báo tình trạng ngập lụt diện rộng tiếp diễn ở nhiều địa phương. Ngoài ra, quá trình mưa lớn lấn sâu sẽ gây ra hiện tượng lũ quét, sạt lở đất ở vùng núi khu vực Trung Bộ.
Đồng thời, ông Hưởng cảnh báo nguy cơ vùng áp thấp mạnh lên thành áp thấp nhiệt đới gây ra gió giật mạnh ở ven biển từ Quảng Trị đến Bình Định, ảnh hưởng đến hoạt động của tàu thuyền. Mưa lớn cũng có thể gây tình trạng "ngọt hóa" vùng ven biển làm ảnh hưởng đến nuôi trồng thủy sản.
Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, từ 7h đến 14h ngày 14/10, khu vực từ Hà Tĩnh đến Quảng Nam xuất hiện mưa to đến rất to. Lượng mưa nhiều nơi trên 100mm như: Cương Gián (Hà Tĩnh), Bạch Mã (Thừa Thiên Huế), Hòa Sơn (Đà Nẵng), Đại Hiệp (Quảng Nam)…
Từ chiều nay (ngày 14/10) đến ngày 16/10, mưa lớn tiếp tục xảy ra ở khu vực từ Quảng Bình đến Bình Định với lượng dao động 150-250mm, một số nơi trên 400mm.
Riêng khu vực Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam, lượng mưa được cảnh báo lên đến 300-500mm, có nơi trên 800mm. Ở Hà Tĩnh, vũ lượng dao động 50-100mm, có nơi trên 150mm.
Giai đoạn từ đêm 16 đến ngày 17/10, mưa có xu hướng mở rộng lên phía bắc. Trong đó, lượng mưa dự báo ở khu vực từ nam Nghệ An đến Bình Định phổ biến 100-300mm, có nơi trên 500mm.
Sau ngày 17/10, mưa lớn ở miền Trung còn kéo dài và diễn biến phức tạp.
Gần 4.000 người phải sơ tán do mưa lũ miền Trung
Tối 14/10, Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo Quốc gia về phòng chống thiên tai có báo cáo ban đầu về thiệt hại do mưa lũ ở miền Trung trong những ngày qua.
Theo đó, từ đêm 10/10 đến nay, nhiều tỉnh, thành phố Trung Bộ hứng chịu lượng mưa rất lớn. Đặc biệt khu vực từ Thừa Thiên Huế đến Quảng Nam ghi nhận nhiều điểm mưa trên 800mm.
Theo báo cáo ban đầu, mưa lũ tại Hà Tĩnh đã khiến một cháu sinh năm 2010 bị nước cuốn trôi và một người chết tại Thừa Thiên Huế khi đi đánh cá chiều 13/10. Địa phương đang xác minh nguyên nhân.
Những ngày qua, hơn 1.500 nhà bị ngập, riêng Đà Nẵng có đến hơn 1.400 nhà ngập trong nước lũ với độ sâu 0,3-0,5m. Một số nơi ngập sâu 1-1,5m như phường Thanh Khê Tây, quận Thanh Khê, tuyến đường Thăng Long - Hòa Thọ Tây, quận Cẩm Lệ, Mỹ Lộc, huyện Hòa Vang.
Trước diễn biến mưa lớn gây ngập lụt nghiêm trọng, các đơn vị chức năng ở Đà Nẵng và Thừa Thiên Huế đã sơ tán 3.910 người.
Đến sáng 14/10, Đà Nẵng đã cho học sinh toàn thành phố nghỉ học, Thừa Thiên Huế còn một số địa phương vùng thấp trũng như Quảng Điền, Phong Điền, Phú Lộc tiếp tục cho học sinh nghỉ học.