Lãnh đạo bảo hiểm nói về việc một người đi khám bệnh hàng trăm lần/tháng

Bà Nguyễn Thị Minh là người tham gia giải trình về việc thực hiện lộ trình thông tuyến trong khám chữa bệnh bảo hiểm y tế (BHYT) tại UB Các vấn đề xã hội của Quốc hội sáng 1/3/2017.

Nói về những kết quả đạt được sau 2 năm thực hiện thông tuyến, Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội VN cho biết, năm 2015, số thẻ BHYT đã tăng hơn 5 triệu so với năm 2014, đạt gần 70 triệu thẻ, bao phủ 76,2% dân số cả nước. Đến năm 2016, số người tham gia đạt xấp xỉ 76 triệu người (tăng 8,3% so với 2015), bao phủ 81,7% dân số.

Năm 2016, số người tham gia BHYT theo hộ gia đình là 11,5 triệu người, tăng 37,4% so với năm 2015. Con số đó, theo phân tích, cho thấy người dân đã tin tưởng và nhận thấy lợi ích của chính sách BHYT.

Bà Minh cũng xác nhận những lợi ích lớn của thông tuyến bảo hiểm với người bệnh như thuận lợi hơn trong việc tiếp cận với các dịch vụ y tế. Người bệnh được hưởng các dịch vụ khám, chữa bệnh tốt hơn nhờ sự cạnh tranh về chất lượng giữa các cơ sở khám chữa bệnh.

Với các bệnh viện tư nhân, khi thực hiện thông tuyến, số lượng người đến khám chữa bệnh tăng, tăng thu nhập cho nhân viên y tế. Các cơ sở khám chữa bệnh cũng bắt buộc phải đổi mới phong cách phục vụ, đầu tư về cơ sở vật chất, nhân lực nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ để thu hút người bệnh.

Theo thống kê, tại tất cả các cơ sở y tế tư nhân tuyến huyện đều có số lượng bệnh nhân đến khám chữa bệnh tăng gấp 2, 3 lần so với cùng kỳ năm 2015. Bên cạnh đó, một số bệnh viện tuyến huyện lại giảm số bệnh nhân do chất lượng không tốt (tại Quảng Nam, Bắc Giang…).

Dù vậy, không ít những hạn chế cũng được lãnh đạo cơ quan bảo hiểm chỉ ra như từ khi thông tuyến, y tế tuyến xã đã gần như bị… bỏ rơi, dẫn đến lãng phí nguồn lực của nhà nước đầu tư vào y tế cơ sở.

Việc thông tuyến cũng ảnh hưởng đến chất lượng khám chữa bệnh BHYT khi nhiều bệnh viện tuyến huyện không đáp ứng được yêu cầu phục vụ số lượng lớn bệnh nhân đến khám. Năm 2016, đã có thêm 15 triệu lượt người đến khám bệnh tại các bệnh viện tuyến huyện so với 2015, năm 2016, con số này tăng thêm 9,4 triệu lượt người. Các bệnh viện tư nhân cũng đón lượng bệnh nhân tăng gấp 3. Việc gia tăng dẫn đến tình trạng quá tải ở nhiều bệnh viện, không đảm bảo chất lượng dịch vụ.

Bà Nguyễn Thị Minh cũng nêu một loạt hiện tượng lạ khác diễn ra thời gian qua như trong năm 2016, một số bệnh viện tuyến tỉnh đã “xin” xuống hạng để được xếp vào tuyến huyện nhằm được áp dụng quy định thông tuyến.

“Đó là hiện tượng rất bất bình thường” – bà Minh nói.

Tình trạng cạnh tranh không lành mạnh giữa các bệnh viện cũng gia tăng, nhất là các viện tư nhân. Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội cho biết, đã có nhiều bệnh viện tư thực hiện những “chiêu” khuyến mại, thu hút người bệnh bằng quà tặng, chỉ định nhiều dịch vụ kỹ thuật... tạo nhu cầu khám, chữa bệnh tăng “ảo” làm gia tăng chi phí khám, chữa bệnh BHYT.

Bà Minh cho biết, Bảo hiểm xã hội đã kiểm tra một số cơ sở có hiện tượng thuê xe đón bà con đến khám chữa bệnh. Theo bà Minh, đó là những quan tâm… rất không bình thường, cần xem xét lại động cơ.

Ngoài ra, thông tuyến cũng dẫn đến tình trạng lạm dụng, trục lợi quỹ BHYT gia tăng từ phía cơ sở KCB như tăng chỉ định số lượng xét nghiệm cận lâm sàng, chụp X quang, thuốc...; người bệnh BHYT đi khám chữa bệnh nhiều lần trong ngày, tuần, tháng để “lấy” thuốc.

“Nhờ hệ thống giám định bảo hiểm điện tử được đưa vào khai thác, chúng tôi thống kê được những số liệu gây ngạc nhiên. Thống kê trong hai tháng 6, 7/2016 cho thấy có tới 1,2 triệu người đi khám bệnh 2 lần trong 1 tháng, có 3 triệu người đi khám bệnh hàng tuần. Có người bệnh đi khám, lấy thuốc tới 800 lần trong vài tháng. Một bệnh nhân ở An Giang trong quý IV/2016 đi khám bệnh 160 lần tại 20 bệnh viện khác nhau… Đó cũng là những con số rất bất bình thường” – bà Minh một lần nữa thốt lên.

Xác nhận những thực tế này, TS.Nguyễn Văn Tiên – nguyên Phó Chủ nhiệm UB Các vấn đề xã hội chỉ rõ, có những bệnh viện ở Thanh Hoá đưa ô tô đến tận các huyện vùng sâu, xa để đón người dân lên khám chữa bệnh, rồi phát đường, phát sữa… chuyện đó có bình thường không?

Còn hiện tượng trục lợi bảo hiểm, theo ông Tiên, may mà có hệ thống giám định điện tử mới lộ ra tình trạng thất thoát BHYT lớn đến như vậy. Điều này đặt ra đòi hỏi với việc hoàn thiện chính sách vì với BHYT, chỉ tính toán sau một bước cũng sẽ dẫn đến phát sinh những vấn đề rất phức tạp.

P.Thảo