Khởi động dự án chống xói lở bờ biển Cửa Đại

Hội thảo khởi động dự án có chủ đề: “Nghiên cứu về quá trình xói lở bờ biển Hội An và đề xuất giải pháp bảo vệ bờ biển một cách bền vững”. Trường CĐ Công nghệ, Kinh tế và thủy lợi miền Trung có nhiệm vụ tư vấn triển khai các hoạt động nghiên cứu dự án; Trong đó Cơ quan Phát triển Pháp (AFD) tài trợ 300 ngàn EUR để triển khai nghiên cứu.

Ông Lê Trí Thanh - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam - cho biết, bãi biển Cửa Đại cũng như khu phố cổ Hội An từ lâu được biết đến là địa điểm danh lam, thắng cảnh nổi tiếng. Tuy nhiên, trong 10 năm trở lại đây, hiện tượng xói lở và bồi lấp ở khu vực Cửa Đại và các vùng khác ở thành phố Hội An xảy ra ra ngày càng nghiêm trọng làm biến đổi địa hình, địa mạo của khu vực này; đồng thời gây thiệt hại lớn đối với dịch vụ, du lịch của địa phương. Tuy chính quyền địa phương và doanh nghiệp đã nỗ lực khắc phục nhưng chỉ là giải pháp mang tính chất tình thế, giải quyết vấn đề cấp bách trước mắt.

“Để đảm báo việc chống xói lở, ổn định lâu dài, bảo vệ kết cấu hạ tầng đối với khu vực bờ biển Cửa Đại cần thiết phải nghiên cứu một cách khoa học, tổng thể, đồng bộ và có các giải pháp đầu tư theo từng giai đoạn nhằm xây dựng, phục hồi bờ biển ổn định, lâu dài”, ông Thanh phát biểu.

Theo tài liệu, trong vòng 12 tháng, nhóm chuyên gia của Pháp và Việt Nam cùng phối hợp thực hiện dự án nhằm tìm cơ chế gây ra quá trình xói lở, bồi lắng ở bờ biển Hội An và tìm ra những nguyên nhân chính gây ra xói lở. Tìm giải pháp tổng hợp để bảo vệ bờ biển Hội An một cách bền vững khỏi nguy cơ xói lở, đồng thời giữ được cảnh quan thiên nhiên và đảm bảo sự tiếp cận của người dân đến bãi biển về mặt pháp lý cũng như trên thực tiễn. Xây dựng cơ sở khoa học vững chắc cho chương trình quản lý tổng hợp bờ biển Hội An sau này.

Bên cạnh đó, các nhà khoa học sẽ sử dụng mô hình toán học và thực nghiệm, kết hợp nghiên cứu phòng thí nghiệm và hiện trường khu vực biển Quảng Nam đến Đà Nẵng để tìm hiểu cơ chế của quá trình xói lở ở bờ biển Cửa Đại; đánh giá kiến nghị các biện pháp mềm và cứng để bảo vệ bãi biển Cửa Đại như trước đây. Các biện pháp được lựa chọn sẽ không ảnh hưởng xấu tới các vùng lân cận kể cả biển Đà Nẵng.

Đồng thời, định ra thể chế cho thao tác vận hành các hồ chứa thượng lưu và khai thác cát trên sông Vu Gia - Thu Bồn; dự án cũng là cơ sở để có được các kiến thức, tài liệu và công cụ cần thiết cho việc quản lý tổng hợp vùng ven bờ của tỉnh Quảng Nam.

Tại hội thảo, các nhà khoa học trong và ngoài nước đã đề ra các biện pháp để chống xói lở bờ biển Cửa Đại một cách có hiệu quả. Trong đó GS.TSKH Hoàng Kim Đan – Trưởng nhóm tư vấn trình bày một số nội dung cơ bản và tiến độ thực hiện; về phương pháp nghiên cứu và tiếp cận khoa học của dự án. Ngoài ra, ông Remi Genevey – Giám đốc AFD cũng đã có ý kiến ủng hộ mạnh mẽ việc triển khai dự án.

Ông Lê Trí Thanh – Phó Chủ tịch tỉnh Quảng Nam - cho hay, việc AFD cùng các chuyên gia Pháp và Việt Nam phối hợp triển khai dự án là cơ sở khoa học để tỉnh Quảng Nam triển khai các giải pháp cứng và mềm bảo vệ bờ biển cũng như đề ra các chính sách quản lý phục vụ cho quá trình phát triển bền vững thành phố Hội An.

Hiện tượng xói lở bờ biển Cửa Đại – Hội An bắt đầu xảy ra từ năm 2004 từ khu vực cửa sông Thu Bồn dịch chuyển dần lên phía bắc biển Cửa Đại. Một số nơi nước biển đã khoét sâu vào đất liền tới 200m, nhiều công trình du lịch, cơ sở hạ tầng bị cuốn trôi xuống biển.

Nghiên cứu cho thấy, nguyên nhân ban đầu được cho là do ảnh hưởng của thủy văn, đồng thời cũng bị tác động của con người từ việc xây dựng các đập chứa nước ở thượng nguồn, phá rừng và xây dựng các công trình ven sông. Bên cạnh đó, biến đổi khí hậu cũng là tác nhân gây xói lở biển Cửa Đại ngày càng trầm trọng hơn.

Phó Chủ tịch tỉnh Quảng Nam cho hay, để khắc phục hậu quả trước mắt, chính quyền địa phương cũng như các doanh nghiệp cũng đã triển khai nhiều công trình chống xói lở; tuy nhiên đây chỉ là giải pháp cục bộ, chưa dựa trên kết quả nghiên cứu khoa học tổng thể nên việc phòng chống bồi tụ, xói lở ở khu vực này lại gây xói lở ở vùng khác. Do đó, hội thảo khởi động này sẽ là tiền đề để các nhà khoa học và cơ quan chức năng triển khai dự án này một cách hiệu quả.

Công Bính