Hơn 90 tuổi vẫn đau đáu vì những bệnh nhân nghèo

Dù đã ở cái tuổi xưa nay hiếm, bác sĩ Kiều Xuân Cư vẫn đau đáu lo cho bệnh nhân nghèo

Tham gia cách mạng, 5 lần bị địch bắt

Cụ Kiều Xuân Cư tham gia hoạt động cách mạng trong vùng địch từ những ngày đầu kháng chiến chống Pháp. Trong thời gian hoạt động trong lòng địch (1946 - 1952), cụ từng 5 lần bị địch bắt, có những lần đã đối mặt với cái chết.

Cụ nhớ lại lần đầu tiên: “Vào đầu năm 1946, giặc Pháp nghi tôi có liên quan đến vụ nổ lựu đạn tại nhà ăn dành cho hạ sĩ quan ở đường Hai Chùa. Sau 2 ngày giam hãm, giặc đem tôi xuống Bãi Dương cùng 8 người nữa để bắn. Có 12 lính lê dương bắt chúng tôi đào một rãnh sâu để làm hố chôn tập thể. Tôi nhẩm trong đầu mấy câu khẩu hiệu để hô trước khi chết. Bỗng trên kia đường, một chiếc xe Jeep đi tới. Linh mục Nguyễn Văn Sồ cùng Charles Cang - viên sĩ quan người Việt lai Pháp bước xuống. Linh mục Sồ chỉ tôi và nói với tên Cang. Liền sau đó, tên Cang vẫy tôi, ra hiệu dừng đào đất. Sau này, tôi mới biết mình thoát chết là nhờ sự can thiệp của linh mục Nguyễn Văn Sồ ở nhà thờ Ngọc Hội. Trước đó, tôi có cộng tác làm từ thiện cùng linh mục Sồ”.

Những năm hoạt động, cụ Kiều Xuân Cư lại bị bắt 2 lần nữa vào tháng 8/1946 và đầu năm 1947, nhưng vì không đủ chứng cứ nên đều được trả tự do sau vài tháng. Ngày 28 tháng Chạp năm 1949, cụ tiếp tục bị bắt tại nhà ở đường Độc Lập (nay là đường Thống Nhất, TP Nha Trang). Đên năm 1952, cụ Kiều Xuân Cư lại bị bắt, nhưng lại may mắn thoát chết.

Sau khi bị tuyên  án, cụ Cư bị tù ở Khám Lớn, rồi chuyển sang nhà lao Chí Hòa, nhà lao Hạnh Thông Tây. Cụ cùng nhiều đồng chí chỉ được trao trả ở Sầm Sơn (Thanh Hóa) vào tháng 10/1954, sau chiến dịch Điện Biên Phủ, Hiệp định Geneve được ký kết.

Bác sĩ của người nghèo

Cụ kể lại: “Năm 1960, có cuộc triển lãm được tổ chức tại Nhà triển lãm Tràng Tiền (Hà Nội) và tôi đã gửi tới triển lãm tập báo từng làm với các đồng chí ở nhà lao Chí Hòa, Sài Gòn. Sau đó, Bộ trưởng Bộ Y tế Phạm Ngọc Thạch đã tới trường gặp tôi, nói chuẩn bị trang phục để vào thăm Bác Hồ. Chiều 20/5/1960, tôi và Bộ trưởng được vào Phủ Chủ tịch thăm Bác. Bác đã dặn: “Cháu ở trong Nam bận công tác không học hành được. Bây giờ về đây, cháu cố gắng học tốt để về giúp đỡ đồng bào miền Nam”.

Ghi nhớ lời Bác dặn, cụ Kiều Xuân Cư cố gắng học tập tốt, với mong muốn sẽ dốc sức để giúp đỡ cho đồng bào mình. Điều bác sĩ Kiều Xuân Cư nung nấu là chữa bệnh cho những người nghèo.

Ra trường, bác sĩ  Kiều Xuân Cư về công tác ở Hòa Bình, rồi Bệnh viện Việt Đức (1966 - 1975). Khi đất nước thống nhất, cụ trở về quê hương Khánh Hòa.

Trong những năm công tác ở Bệnh viện Đa khoa tỉnh Khánh Hòa, cụ đã 10 lần liên tiếp nhận danh hiệu Chiến sĩ thi đua. Năm 1988, BS Kiều Xuân Cư được tặng Huân chương Lao Động hạng Ba…

Năm 1989, khi đã nghỉ hưu, bác sĩ Kiều Xuân Cư lại dành phần lớn thời gian cho hoạt động từ thiện. Cụ đã tham gia sáng lập Hội Ái mộ Yersin để khám bệnh cho người nghèo, tham gia Hội từ thiện Trầm Hương.

Hội Những người ái mộ Yersin có hơn 350 thành viên tham gia và đã hoạt động được gần 20 năm. Hội có một phòng khám y tế ở số 11 đường Sinh trung (TP. Nha Trang). Tại đây, mỗi tuần các bác sĩ  tổ chức 4 buổi khám và cấp thuốc miễn phí cho người nghèo. Bác sĩ Kiều Xuân Cư đã vận động các nhà tài trợ ở trong tỉnh và liên lạc với Hội những người ái mộ Yersin ở Pháp tổ chức mổ mắt, hở hàm ếch miễn phí cho hơn 3.000 trường hợp.

Hội cũng đã tổ chức hàng chục đợt khám chữa bệnh cho người nghèo, người dân tộc thiểu số miền núi.

Tham gia trong Hội từ thiệnTrầm Hương, bác sĩ Kiều Xuân Cư đã góp phần mỗ mắt miễn phí cho hơn 3.500 trường hợp. Bác sĩ Kiều Xuân Cư có chuyên nghành Răng - Hàm - Mặt đã góp phần giúp cho hàng ngàn người nghèo được mổ mắt, được phẫu thuật sứt môi, hở hàm ếch…

Tuy tuổi cao, nhưng những chuyến đi từ thiện của Hội Ái mộ Yersin và Hội từ thiện Trầm Hương không hề thiếu bóng dáng cụ. Không chỉ giúp bệnh nhân nghèo mổ mắt, phẫu thuật sứt môi, hở hàm ếch…, bác sĩ Kiều Xuân Cư còn dõi theo cuộc sống của họ, xem thế hệ sau có bị ảnh hưởng không. Cụ tâm sự: “Mình đã là gì đâu, nhiều người còn hy sinh mất mát rất nhiều trong hoạt động cách mạng mà không ai suy tính gì…”.

Thành Chung - Việt Anh