Hàng nghìn bằng Tổ quốc ghi công chưa được cấp, đổi vì... con dấu hết hiệu lực (?!)

Phiên thảo luận tổ tại kỳ họp thứ 5 HĐND TPHCM khóa IX, diễn ra chiều 4/7, đại biểu Nguyễn Văn Đạt (quận Bình Tân) cho biết nhiều cử tri phản ánh thủ tục cấp tiền thờ cúng liệt sỹ, xin cấp đổi bằng Tổ quốc ghi công quá nhiêu khê.

Theo ông Đạt, nhiều cử tri bức xúc phản ánh việc cấp 500.000 đồng/năm cho những người đang thờ cúng cho các liệt sỹ (còn gọi là tiền đám giỗ) thủ tục quá rườm rà. Cụ thể là yêu cầu tất cả những người thân trong dòng tộc ký xác nhận người lĩnh đang thờ cúng liệt sỹ mới được nhận tiền.

“Nhiều gia đình, dòng tộc mỗi người cư trú mỗi nơi. Do đó, muốn xác nhận đầy đủ phải đi tới đi lui, có khi vào Nam, ra Bắc, tốn kém gấp nhiều lần số tiền được cấp. Quy định như vậy khác nào làm khó người thân liệt sỹ. Việc cấp đổi bằng Tổ quốc ghi công chậm trễ thực hiện khiến cử tri rất bức xúc”, đại biểu Đạt nói.

Ông Lê Minh Tấn - Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội TP cho biết quy định người thân trong dòng tộc ủy quyền cho người thờ cúng liệt sỹ là quy định của Chính phủ.

“Trước kia thì khá đơn giản nhưng hiện nay thì phức tạp. Có trường hợp người trong gia tộc không uỷ quyền. Nếu giải quyết cho người đang thờ cúng nhận tiền thì người liên quan khiếu nại”, ông Tấn nói.

Bên cạnh đó, ông Tấn cho biết thêm, nếu được phong tặng danh hiệu Bà mẹ Việt Nam anh hùng, các trường hợp nuôi dưỡng, thờ cúng các Mẹ sẽ được lĩnh hơn 40 triệu đồng. Từ 1994 đến nay, TPHCM có trên 5.000 mẹ Việt Nam Anh hùng được phong tặng, truy tặng.

Theo ông Tấn, hiện TPHCM còn 5 trường hợp đủ điều kiện phong tặng, truy tặng bà mẹ Việt Nam Anh hùng nhưng các thành viên trong gia đình, dòng tộc không chịu uỷ quyền.

“Trong đó, huyện Củ chi và quận 8 mỗi địa phương còn 2 trường hợp. Quận 6 có 1 trường hợp đủ điều kiện nhưng chưa được phong tặng. Sở và địa phương vận động nhiều lần nhưng người thân chưa chịu ủy quyền”, ông Tấn nói.

Ông Tấn cũng cho biết do nhiều huân huy chương, bằng Tổ quốc ghi công bằng giấy bị mối ăn, mục, thất lạc… nên nhiều gia đình xin cấp đổi lại. Tuy nhiên, vào tháng 9/2016, Chính phủ có văn bản tạm dừng vì con dấu hết hiệu lực. “TPHCM đã gửi hơn 3.000 bằng ra Hà Nội nhưng phải dừng, chưa được xem xét”, ông Tấn nói.

Chủ tịch HĐND TPHCM Nguyễn Thị Quyết Tâm cho rằng việc tạm dừng cấp đổi với lí do con dấu rất vô lý. Có thể là có quy định mới nhưng phải có giải thích với người dân, với gia đình có công là khi nào xem xét chứ không thể bỏ lửng vậy được.

“Có thể là do mối ăn, hư… rồi không còn để con cháu thờ cúng. Đó không chỉ là tấm bằng mà là truyền thống, niềm tự hào của gia đình. Sở nêu lý do thì đúng rồi nhưng dừng lại ở đó thì chưa ổn”, bà Tâm nói.

Bà Tâm đề nghị sở cần phải nắm lại cách xử lý của Chính phủ sắp tới như thế nào để trả lời cho các gia đình. Sở không thể nói TP đã kiến nghị rồi thôi, mình thấy "thoải mái" là chưa ổn, bà Tâm lưu ý.

Bên cạnh đó, bà Tâm cũng đề nghị làm rõ nguyên nhân vì sao 5 mẹ đủ điều kiện truy tặng, phong tặng mà gia đình không đồng ý ủy quyền cấp hồ sơ. Sở Lao động – Thương binh và Xã hội phải nắm nguyên nhân chính xác thì mới có phương án đề nghị Chính phủ để giải quyết.

“Mình không dừng lại quy định của Chính phủ, gia đình không đồng ý thì mình để vậy là không nên. TP phải chỉ đạo chứ không thể nói gia đình không đồng ý rồi kéo dài”, bà Tâm nói.

Về việc giải quyết tiền thờ cúng liệt sĩ, bà Tâm cho rằng: “Quy tắc thì phải theo nhưng phải có những ngoại lệ, mình dám, chịu trách nhiệm. Ngoài chính quyền thì còn có đoàn thể, mặt trận, người cao tuổi, hội cựu chiến binh… Phải xem ai đang thờ cúng thực sự”.

Bà Tâm cho rằng vấn đề quan trọng là không làm sai, không làm dối. Cơ quan chức năng cứ đề xuất UBND TPHCM có chính sách. “Nếu cần, HĐND TPHCM sẽ tham gia và chịu trách nhiệm. Đừng cào bằng, làm ảnh hưởng đến tính nhân văn của chính sách này”, bà Tâm đưa ra quan điểm.

Bài: Quốc Anh

Ảnh. Clip: Phạm Nguyễn