Hạn chế sử dụng xe cơ giới cá nhân ở Hà Nội: Giờ mới làm là hơi muộn!

Ông Khuất Việt Hùng - Phó Chủ tịch Chuyên trách Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia - trao đổi với PV Dân trí về dự thảo Đề án “Tăng cường quản lý phương tiện giao thông cá nhân nhằm giảm ùn tắc giao thông trên địa bàn thành phố Hà Nội” đang có nhiều ý kiến trái chiều trong dư luận.

- Dự thảo Đề án Tăng cường quản lý phương tiện giao thông cá nhân nhằm giảm ùn tắc giao thông trên địa bàn thành phố Hà Nội có nội dung nổi bật là đề xuất hạn chế ô tô con theo giờ và “cấm” xe máy. Từ góc độ đại diện cơ quan tham mưu cho Chính phủ về an toàn giao thông, ông nhìn nhận như thế nào về chủ trương này của Hà Nội?

Giải pháp giảm sử dụng phương tiện cơ giới cá nhân nhiều năm nay Hà Nội đã triển khai, đó là cách Hà Nội tiếp cận chứ không phải chỉ là cấm.

Lộ trình dự kiến là từ năm 2020 sẽ bắt đầu thực hiện nhằm siết chặt quản lý phương tiện cơ giới cá nhân ở tuyến phố nào, khu vực nào, trong khung giờ nào, phân luồng ra sao, bãi đậu xe ở đâu, tổ chức kết nối giữa bãi đậu xe và dịch vụ vận tải công cộng thế nào, rồi tần suất và chất lượng dịch vụ vận tải công cộng… Những nội dung này cần phải có kịch bản chi tiết và phải lập các dự án cụ thể.

- Trước đó, Hà Nội tính “cấm” hẳn xe máy ngoại tỉnh vào Hà Nội, trong khi đó người dân ngoại tỉnh đang làm việc và sinh sống ở Hà Nội rất lớn đã khiến nhiều người cho rằng đó là phân biệt đối xử. Ông nghĩ gì về điều này?

Tôi không thích dùng từ cấm phương tiện cá nhân, bởi điều đó tác động không tích cực đến nhiều người. Về ý tưởng cấm phương tiện cơ giới cá nhân có biển số ngoại tỉnh trước rồi tiến tới cấm xe có biển số Hà Nội, tôi cho rằng điều này không phù hợp về mặt xã hội.

Tôi cho rằng đây chỉ là ý tưởng của tư vấn và tôi nghĩ rằng Sở GTVT Hà Nội sẽ cân nhắc kỹ lưỡng trước khi trình để có được sự đồng thuận của nhân dân. Tôi tin UBND thành phố Hà Nội sẽ không ưu tiên thực hiện theo ý tưởng này.

- Nhiều ý kiến cho rằng cốt lõi vấn đề ùn tắc là do quy hoạch. Nếu như quy hoạch đô thị tốt, trường học, bệnh viện được di dời và những tòa cao ốc với hàng nghìn căn hộ không tiếp tục mọc lên giữa trung tâm thành phố thì Hà Nội không chật chội và ùn tắc như bây giờ. Hà Nội chỉ tính chuyện cấm xe mà không xét tới quy hoạch là chưa thỏa đáng, thưa ông?

Đề án chưa đề cập đến việc điều chỉnh sử dụng đất. Nhưng chúng ta không nên hiểu điều chỉnh sử dụng đất chỉ là di dời bệnh viện và trường học ra ngoài trung tâm thành phố, ở đây còn có câu chuyện về việc phân tích, tính toán nhằm giúp người dân đang sinh sống và kinh doanh trong khu vực dự kiến sẽ thực hiện quản lý giao thông đô thị có phương án chuyển đổi loại hình hoạt động.

Đề án cũng cần bổ sung các giải pháp quản lý giao thông của phương thức vận tải hàng hoá phục vụ xây dựng và nhu cầu ăn ở của người dân. Hình thành các trung tâm logistics và chuỗi phân phối trong đô thị là cực kỳ cần thiết để giảm thiểu tác động tiêu cực của vận tải hàng hóa dễ gây ùn tắc giao thông.

- Theo ông, Đề án Tăng cường quản lý phương tiện giao thông cá nhân nhằm giảm ùn tắc giao thông trên địa bàn thành phố Hà Nội có khả thi không?

Với tốc độ tăng trưởng kinh tế cao và gia tăng dân số nhanh chóng dẫn đến sự bùng nổ về nhu cầu đi lại và vận chuyển hàng hoá tại Hà Nội, hầu hết nhu cầu đi lại của người dân đều sử dụng phương tiện cơ giới cá nhân, đặc biệt là mô tô, xe máy, trong khi năng lực kết cấu hạ tầng có tăng nhưng không đáp ứng được thì ùn tắc giao thông là tất yếu và ngày càng phức tạp.

Dự thảo đề án “Tăng cường quản lý phương tiện giao thông cá nhân nhằm giảm ùn tắc giao thông trên địa bàn thành phố Hà Nội” dù có thể là hơi chậm so với yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ tại văn bản 148/TTg-KTN ngày 27/1/2014, nhưng rất cần thiết. Tôi đánh giá cao là việc Sở Giao thông vận tải Hà Nội lấy ý kiến các chuyên gia, các nhà chuyên môn và người dân từ sớm.

Theo tôi, Đề án nên bổ sung cả giải pháp truyền thông trong Đề án này. Bởi nếu người dân được thông tin đầy đủ là những chuyến đi đang sử dụng phương tiện cơ giới cá nhân như hiện nay sẽ được chuyển sang sử dụng phương tiện khác thông suốt hơn, tiện lợi và giảm được ùn tắc giao thông hơn thì người dân sẽ hiểu và tin rằng quản lý giao thông không phải là làm cho họ không đi được mà là giúp họ đi lại thông minh hơn.

Tôi tin rằng với tinh thần cởi mở, lắng nghe một cách cầu thị, lần lấy ý kiến này sẽ giúp Sở Giao thông vận tải hoàn thiện Đề án sát với thực tiễn hơn, đặc biệt là sẽ nhận được sự đồng thuận cao hơn của người dân trước khi trình UBND TP Hà Nội xem xét, phê duyệt và thực hiện.

- Xin cảm ơn ông!

Châu Như Quỳnh (thực hiện)