Dang dở khu tái định cư, dân vạn chài "dài cổ" chờ lên bờ

Sau khi điều chỉnh quy hoạch lần hai, tổng mức đầu tư dự án đã lên đến gần 84 tỷ đồng. Tuy nhiên, sau hơn 3 năm triển khai, các hạng mục thi công tại các điểm định cư còn rất dở dang. Không chỉ chậm tiến độ do điều chỉnh quy hoạch, thời tiết..., việc chủ đầu tư cho đợn vị thi công ứng tiền vượt khối lượng thực tế thi công đã khiến cho tiến độ thực hiện càng thêm chậm.

Chậm do điều chỉnh quy hoạch

Ngày 21/4/2009, UBND tỉnh Nghệ An ra quyết định 1479 về việc cho phép lập dự án “Xây dựng mẫu các khu tái định cư cho hộ dân vạn chài trên sông Lam và vùng đặc biệt khó khăn huyện Thanh Chương”. Mục tiêu của dự án là sẽ di chuyển dân vạn chài không có nhà ở trên sông Lam và vùng đặc biệt khó khăn của huyện Thanh Chương nhằm ổn định đời sống lâu dài và phát triển bền vững với các hạng mục đầu tư như quy hoạch bố trí dân cư, quy hoạch đất đai để phát triển sản xuất, quy hoạch xây dựng cơ sở hạ tầng bao gồm san lấp mặt bằng, xây dựng đường giao thông, hệ thống điện, nước sinh hoạt, nhà văn hóa cộng đồng, nhà trẻ mẫu giáo.

Theo kế hoạch, quy mô xây dựng mẫu 2 khu tái định cư này có diện tích sử dụng đất là 422ha. Mỗi hộ được giao 300m² đất ở, 700m² đất vườn để sản xuất. Toàn bộ dự án có tổng mức đầu tư hơn 74 tỷ đồng do Chi cục Phát triển nông thôn tỉnh Nghệ An làm chủ đầu tư. Lộ trình dự án sẽ phấn đấu từ năm 2009 - 2010 thực hiện xong phần xây dựng hạ tầng; năm 2011 tiến hành giao đất ở, đất sản xuất, xây dựng nhà ở và di chuyển các gia đình đến nơi ở mới. Và từ năm 2012 - 2015, sẽ hỗ trợ phương án phát triển sản xuất thông qua đào tạo nghề, hỗ trợ vốn, giới thiệu việc làm và các vấn đề có liên quan khác.

Trong quá trình thi công, một số hạng mục của dự án tại điểm tái định cư Khe Mừ (Thanh Thủy) như: điểm bố trí dân định cư không đảm bảo các điều kiện nên đã có sự điều chỉnh từ 1 điểm định cư so với thiết kế ban đầu trở thành 2 điểm. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, công trình này vẫn chưa có một hạng mục nào hoàn thiện. Theo kế hoạch ban đầu thì năm 2011 tiến hành giao đất ở, đất sản xuất, xây dựng nhà ở và di chuyển các hộ dân đến nơi ở mới nhưng ngày 5/11/2012 chúng tôi có chuyến khảo sát thực tế khu tái định cư Khe Mừ thì chỉ thấy một công trường còn ngổn ngang. Hệ thống điện chiếu sáng mới chỉ được dựng cột, nhà văn hoá, nhà trẻ đang trong quá trình xây dựng còn nước sinh hoạt chưa được xây dựng. Toàn bộ các lô đất khu định cư vẫn còn rất hoang sơ, hầu như chưa san ủi xong, cầu chỉ mới thi công xong 1 phần móng.

Ngày 15/11, trao đổi với PV Dân trí, ông Trần Văn Quỳ - Chi cục trưởng Chi cục PTNT Nghệ An - cho hay: "Cơ bản đã hoàn thành; riêng khu định cư Triều Dương chỉ còn đường điện cao thế chưa làm do không giải phóng được mặt bằng, hệ thống nước sinh hoạt chưa làm vì chờ dân đến mới lựa chọn vị trí khoan giếng. Còn ở Khe Mừ hệ thống đường điện đã dựng cột nhưng chưa đấu nối dây, nước sinh hoạt cũng chờ dân vào rồi mới khoan giếng, ngoài ra còn có một cây cầu mới thi công xong 1 phần móng". 

Chủ đầu tư cho ứng tiền vượt khối lượng thi công

Theo ông Trần Văn Quỳ, sau 2 lần điều chỉnh quy hoạch, tổng mức đầu tư được phê duyệt cho dự án xây dựng mẫu các khu định cư cho hộ dân vạn chài trên sông Lam và vùng đặc biệt khó khăn của huyện Thanh Chương gần 84 tỷ đồng. Công trình này do Công ty cổ phần Đại Cát Thành ở số 4, Phố Huế - Hà Nội trực tiếp thi công và Chi cục Nông nghiệp và PTNT làm chủ đầu tư.

Hiện dự án mới được cấp 65 tỷ đồng, còn thiếu hơn 18 tỷ đồng. Về vấn đề này, ông Quỳ cho rằng: “Tính đến hết 2011, chủ đầu tư đã cho đơn vị thi công tạm ứng với số tiền 42 tỷ đồng. Thời điểm đó là cho ứng vượt thực tế khối lượng thi công. Mặc dù cảnh sát kinh tế đã vào cuộc kiểm tra nhưng việc kho bạc giải ngân thì chứng tỏ không phải họ sai”.

Khi chúng tôi đề cập mong muốn được xem qua hồ sơ có liên quan đến dự án tái định cư làng chài ở huyện Thanh Chương thì ông Chi cục trưởng cho hay: “Hiện giấy tờ, chứng từ chúng tôi đều có đầy đủ". Tuy nhiên, khi PV đề cập đến vấn đề tại sao không chọn nhà thầu ở Nghệ An mà chọn ở Hà Nội thì ông Quỳ cho rằng đó là vấn đề "tế nhị" (?).

Dự án xây dựng mẫu các khu tái định cư cho hộ dân vạn chài trên sông Lam và vùng đặc biệt khó khăn huyện Thanh chương chậm đã quá rõ ràng. Nhưng điều chúng tôi băn khoăn là vì sao chủ đầu tư là Chi cục PTNT lại cho đơn vị thi công ứng tiền vượt quá khối lượng thực tế thi công để dẫn tới tình trạng thi công cầm chừng, kéo dài như hiện nay.

Việc thi công dự án kéo dài đã khiến cho cuộc sống của hàng trăm hộ dân luôn khát khao được lên bờ định cư càng thêm khốn khó. Đề nghị chủ đầu tư cần tiếp tục thúc giục đơn vị thi công, hoàn thành nốt các hạng mục và bàn giao đất để dân định cư theo kế hoạch đã được phê duyệt.

Nguyễn Duy - Thanh Hải