Từ tháng 2/2009, 5 khu tái định cư dành cho người dân các xã Kỳ Lợi, Kỳ Long, Kỳ Thịnh, Kỳ Liên và Kỳ Phương, huyện Kỳ Anh thuộc diện phải di dời cho Dự án Khu Liên hợp gang thép (LHGT) và cảng Sơn Dương đã đồng loạt được nhà thầu là Tập đoàn Xây dựng Xuân Thành (Ninh Bình) khởi công xây dựng. Khỏi phải nói hết niềm vui của người dân được hưởng lợi với hi vọng hệ thống cơ sở vật chất được đầu tư bài bản tại các khu TĐC sẽ giúp nhanh chóng ổn định cuộc sống. Thế nhưng, những gì đã và đang diễn ra tại các khu TĐC khiến người dân hết sức bức xúc.
Cảnh nhà cửa sụt lún sau trận mưa tháng 6/2010.
Tháng 6/2010, chỉ sau một trận mưa nhiều móng nhà của các hộ dân thuộc khu TĐC xã Kỳ Long đã bị sụt lún do nhà thầu xử lý mặt bằng không đạt yêu cầu nên. Hãi hùng chưa tan sau cảnh nhà cửa lún sụt, nứt nẻ, những ngày qua người dân tại 5 khu TĐC trên thêm một lần bất bình trước thực trạng các hạng mục các khu TĐC xuống cấp và hư hỏng.
Thảm cảnh nhất là các hạng mục tại khu hai khu TĐC thuộc địa bàn hai xã Kỳ Long và Kỳ Thịnh. Không khó để nhận ra hầu hết các hạng mục điện, nước, hệ thống thoát nước, đường sá tại đây đều có vấn đề về chất lượng. Việc xử lý mặt bằng không đảm bảo (chủ yếu do độ đầm chặt kém) khiến nhiều hạng mục bị lún sụt, nứt nẻ. Nhiều tuyến đường bờ taluy bị hở cả hàm ếch chỉ cần một cơn mưa lớn có thể cuốn phăng lớp đất, sỏi phía dưới.
Sau trận mưa mới đây bờ ta luy một tuyến đường tại Khu TĐC xã Kỳ Long bị nước cuốn trôi để lộ rõ những mảng đất, sỏi.
Hệ thống thoát nước, một trong những hạng mục quan trọng bậc nhất ở khu tái định cư này cũng gần như không thể sử dụng được. Hầu hết các hố ga thoát nước bị bỏ dở chừng, số có nắp đậy cũng gãy, vỡ ngổn ngang. Những gì diễn ra quanh các hố ga cũng bộc lộ chất lượng thi công rất cẩu thả, gian dối. Nhiều hố ga chỉ cần lấy chân gẩy nhẹ cũng bay cả mảng bê tông.
Bằng mắt thường cũng có thể nhận thấy chất lượng thi công hệ thống thoát nước không đảm bảo.
Thực trạng trên khiến người dân luôn sống trong cảnh bất an vì hàng loạt cái bẫy chết người luôn “chầu chực” trước ngõ, trên các lối đi. Một người dân vừa nạt nộ hai con nhỏ tranh xa một hố ga tông hốc miệng ngay trước ngõ vừa phân trần: “Nhà tôi có hai con nhỏ. Đang phải vật lộn kiếm từng đồng để trang trải cuộc sống đắt đỏ, khó khăn, nhưng ngày nào vợ hoặc chồng cũng phải ở nhà để trông con. Người ta thi công quá cẩu thả, không che chắn nên chỉ tích tắc không kiểm soát là con trẻ có thể rơi xuống hố”.
Tại khu tái định cư điểm xã Kỳ Liên, thực trạng cũng không khá hơn. Ông Nguyễn Minh Quốc – Chủ tịch UBND xã Kỳ Liên không giấu sự bất bình: “Hệ thống đường điện không đảm bảo nên chất lượng phục vụ dân rất kém. Nhiều hạng mục khác cũng đang dở dang, đặc biệt là hệ thống hố ga. Chúng tôi đã nhiều lần kiến nghị nhưng mọi chuyến đến nay vẫn không được giải quyết”.
Những cái bẫy há miệng trước cổng Trường mầm non xã Kỳ Liên.
Không thể chấp nhận chất lượng kém cỏi của nhiều hàng mục, đặc biệt với những nguy cơ luôn rình rập con em mình, người dân tại các khu TĐC nói trên đã lên tiếng. Người dân đã nhiều lần kiến nghị, yêu cầu UBND huyện Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh phải đẩy mạnh công tác giám sát đơn, đôn đốc Tập đoàn Xuân Thành khẩn trương khắc phục các sự cố, đẩy nhanh tiến độ thi công, để đảm bảo chất lượng công trình.
Ông Phạm Huy Tường – Phó ban giải phóng mặt bằng huyện Kỳ Anh xác nhận, chất lượng thi công của Tập đoàn Xuân Thành có vấn đề. “Về cơ bản để xảy ra thực trạng trên là do kỹ thuật không đảm bảo, thiếu giám sát trong quá trình thi công”- ông Tường nói.
Ông Tường dự báo, với chất lượng hiện nay, chỉ sau mùa mưa năm nay hàng loạt vấn đề của khu các khu TĐC trên địa bàn sẽ được phơi bày. Đáng lo nhất là thực trạng nhà cửa, hệ thống đường sá sẽ tiếp tục nứt nẻ, lún sụt, các công trình thoát nước sẽ bị ách tắc do đất đá vùi lấp.
Phó chủ tịch UBND huyện Kỳ Anh Nguyễn Hoài Sơn – người được giao chỉ đạo các vấn đề liên quan đến các khu TĐCnày cũng hết sức bức xúc trước chất lượng thi công của nhà thầu. “Huyện đã nhiều lần có ý kiến, đề nghị BQL khu kinh tế Vũng Áng đốc thúc, giám sát nhà thầu thi công nhưng các chất lượng lu lèn mặt bằng, thi công các hạng mục vẫn có nhiều vấn đề. Đááng nói nhất lúc này là hệ thống hố ha, đường điện không đảm bảo. Mới đây, huyện đã phải trích kinh phí đền bù cho người dân do sự cố chập điện, hay bò sập hố ga chết” – ông Sơn cho biết.
Vấn đề đáng lo nhất, theo các lãnh đạo huyện là hiện Tập đoàn Xuân Thành đã rút nhiều máy móc, nhân công sang làm các công trình khác ngoại tỉnh, "lơ" trách nhiệm hoàn thiện, sửa chữa, khắc phục. Việc này sẽ khiến các khu TĐC ở huyện Kỳ Anh tiếp tục dở dang và xuống cấp.
Những hình ảnh "giật mình" PV Dân Trí ghi lại tại đây:
Taluy lở lói, ống nước vừa làm đã vỡ nát.
Hàng trăm chiếc bẫy há miệng rải khắp các khu TĐC khiến người dân luôn sống trong cảnh lo sợ.
Chỉ một sơ sẩy nhỏ cũng khiến nhiều trẻ nhỏ thiệt mạng vì kiểu xây dựng bỏ dở chừng này.
Văn Dũng - Đức Tài