Dân lao đao vì giá điện "trên trời"

Dân nghèo gánh điện giá cao

Trong đơn gửi tới văn phòng đại diện báo điện tử Dân trí tại Nghệ An, người dân xã Hội Sơn, huyện Anh Sơn (Nghệ An) phản ánh, thời gian qua họ phải mua giá điện cao gấp nhiều lần so với giá điện mà Bộ Công thương ban hành. Người dân bức xúc tố chính quyền xã không công khai giá điện.

Lật cuốn số thu tiền điện, ông Nguyễn Văn Võ (60 tuổi, xóm 6, xã Hội Sơn) cho biết, từ tháng 1/2012 đến tháng 12/2012, gia đình ông phải mua điện với giá 2.200 đồng/kWh trong khi giá điện của nhà nước thấp hơn nhiều (theo thông tư 17/2012/TT ngày 29/6/2012, của Bộ công thương quy định giá bán điện mức thang từ 0 - 100kWh là 1.204 đồng/kWh).

Ông Võ nhẩm tính, trung bình mỗi tháng gia đình ông tiêu thụ điện dưới 100kWh nhưng đều phải trả gần 200.000 đồng tiền điện. Trước đó, trong năm 2011, đình ông Võ cũng phải mua điện sinh hoạt với giá 1.900 đồng/kWh. Mặc dù, ngày 20/12/2012, Bộ Công thương ban hành giá bán lẻ điện bậc thang cho mục đích sinh hoạt mới với khung 0 - 100kWh là 1.350 đồng/kWh nhưng gia đình ông Võ vẫn phải mua với giá 1.760 đồng/kWh.

Không riêng gì ông Võ, gần 900 hộ dân tại xã miền núi Hội Sơn đều phải mua giá điện “trên trời” như vậy suốt một thời gian dài. Thậm chí, gia đình hộ nghèo như anh T.V.L (xóm 6, xã Hội Sơn) cũng phải mua điện với giá 2.000 đ/kWh (giá theo quy định là 993 đồng/kWh). “Xã không cho chúng tôi biết giá điện nên họ bảo thu bao nhiêu chúng tôi cũng nộp bấy nhiêu thôi”, ông Phạm Bính (76 tuổi, xóm 5, xã Hội Sơn) cho hay.

Khi người dân tìm hiểu các xã bên cạnh thì mới biết giá điện thực tế họ phải trả thấp hơn nhiều lần. Bức xúc trước sự khuất tất này, hàng chục hộ dân đã đồng loạt không thanh toán tiền điện cho HTX điện năng.

Sự việc lên đến đỉnh điểm khi khoảng 14h30’ ngày 2/5, toàn bộ điện của xã Hội Sơn bị cắt. Mọi hoạt động liên quan đến việc sử dụng điện từ các hộ gia đình, trường học, trạm y tế… trên địa bàn đều bị ảnh hưởng. Đến khoảng 11h13’ sáng ngày 3/5 (lúc PV làm việc với người dân), điện mới được đóng trở lại.

Xã tự ban hành giá điện

Theo tìm hiểu của phóng viên Dân trí, việc sử dụng, vận hành điện nông thôn ở xã Hội Sơn được giao cho HTX dịch vụ điện năng của xã quản lý. Tuy nhiên, do nhiều hạn chế về quản lý kỹ thuật, hạch toán kinh tế, không có điều kiện để sửa chữa, nâng cấp lưới điện, dẫn đến tình trạng lưới điện hạ áp ngày càng xuống cấp, tổn thất điện năng cao, người dân đã phải chịu giá điện cao.

Ông Đỗ Quảng Nam - Chủ tịch UBND xã Hội Sơn - cho biết: “Trước đây toàn xã sử dụng một trạm biến áp 360kVA, đường dây hoạt động phạm vi xa nhất là 4,2km. Phần lớn đường dây điện đã xuống cấp, trạm biến áp quá tải trước nhu cầu tiêu dùng điện tăng nhanh nên không thể đáp ứng được dẫn đến hao hụt điện năng khi bán cho người dân. Để cân đối thu chi, chúng tôi đã phải áp dụng giá bán lẻ cho phù hợp”.

Chi nhánh điện huyện “siết nợ” xã?

Trao đổi với PV Dân trí, ông Ngũ Văn Chương - Giám đốc điện lực huyện Anh Sơn cho biết, từ năm 2010 đến nay đã có 15/21 xã, thị trấn của huyện bàn giao lưới điện hạ áp nông thôn cho ngành điện quản lý. Sau khi tiếp nhận, ngành điện đã đầu tư, sửa chữa, nâng cấp toàn bộ hệ thống điện của các xã nên người dân được thụ hưởng đúng giá điện theo bậc thang của nhà nước.

“Tại xã Hội Sơn, do dự án năng lượng nông thôn II (RE II) đang bị chậm tiến độ do vướng công tác bàn giao, giải phóng mặt bằng nên một số hệ thống đường dây điện cũ bị xuống cấp, dẫn đến hao hụt điện”, ông Chương nói. Trả lời câu hỏi của PV về việc xã tự hành giá điện có đúng luật, ông Dương khẳng định: “Chúng tôi bán điện cho HTX qua đồng hồ tổng còn việc họ bán lại cho người dân chúng tôi không kiểm tra được. Nếu xã tự ban hành giá điện là hoàn toàn sai”, ông Chương nói.

Tuy nhiên, điều kỳ lạ là sau bản “giải trình” của UBND xã Hội Sơn gửi Phòng Công thương và chi nhánh điện Anh Sơn, lại là bản viết tay do ông Ngũ Văn Chương ký, trong đó có đoạn “địa phương căn cứ tình hình có biểu giá phù hợp bán điện cho nhân dân”. Dư luận băn khoăn, liệu đây có phải là “kẽ hở” để UBND xã Hội Sơn làm giá điện “nhảy múa” thời gian qua? Khi PV hỏi về bản viết tay này, ông Chương nói "không nhớ"!?

Ông Chương cũng xác nhận việc điện lực huyện Anh Sơn cắt điện tại xã Hội Sơn là có thật, nguyên nhân là do xã nợ gần 30 triệu đồng tiền điện của chi nhánh điện huyện Anh Sơn. “Sáng nay họ đã trả được 10 triệu nên chúng tôi đóng điện trở lại. Trong vòng một tuần tới, nếu xã chưa thanh toán tiền điện thì chúng tôi sẽ tiếp tục cắt điện”, ông Chương nói.

Trong lúc chờ đợi dự án điện năng lượng nông thôn II hoàn thành như lời ông chủ tịch xã hứa hẹn, người dân xã Hội Sơn đang sống trong cảnh thấp thỏm khi chi nhánh điện Anh Sơn “siết nợ” xã bằng cách cắt điện bất cứ lúc nào, nhất là mùa hè đang đến gần, nhu cầu sử dụng điện tăng cao.

Doãn Hòa - Nguyễn Duy