Công nghệ Nhật Bản làm giảm gần 100% mùi ở bãi rác Nam Sơn

Ngày 28/1/2021 đã diễn ra hội nghị công bố kết quả bước đầu của dự án thí điểm miễn phí xử lý mùi bãi rác Nam Sơn (Sóc Sơn - Hà Nội) bằng công nghệ Bio-Nano Nhật Bản.

Hội nghị có sự tham gia của các đơn vị, gồm: Sở Xây dựng Hà Nội, Sở Khoa học và Công nghệ Hà Nội; Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội; Đại diện UBND và người dân 3 xã Nam Sơn, Bắc Sơn, Hồng Kỳ của huyện Sóc Sơn (Hà Nội);...

Tại hội nghị, Công ty Cổ phần Tập đoàn Môi trường Nhật Việt JVE (JVE Group - đơn vị thực hiện dự án) đã công bố kết quả bước đầu do 2 đơn vị độc lập (Trung tâm Chất lượng và Bảo vệ tài nguyên nước (thuộc Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước Quốc gia - Bộ Tài nguyên và Môi trường; Viện Công nghệ môi trường (thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam)) đánh giá.

Cụ thể: Với kết quả rõ ràng, trực quan mà 2 đơn vị đánh giá mùi độc lập đã tiến hành đánh giá mùi sau 1 tuần và 3 tuần xử lý ở trên bằng cả 2 phương pháp định tính (cảm quan) và định lượng thì kết quả cho thấy các khí độc gây ra mùi hôi thối bốc lên từ hồ chứa nước rỉ rác đã bị phân hủy tận gốc, nồng độ mùi tổng hợp và cả nồng độ mùi riêng lẻ đã giảm nhiều nhất gần đạt 100% (cụ thể lần lượt là 99,4% và 99,9% (giảm nhiều nhất lên tới hơn 1300 lần)).  

Đặc biệt, kết quả mùi nền không khí tổng hợp đo tại hiện trường sau 1 tháng xử lý giảm về 1 tức giảm tới 99,7% (trước đó, sau 1 tuần đã giảm 94,2%), đây là chỉ số quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến khu vực người dân sinh sống. Cảm quan không còn mùi hôi thối, dự án đã thành công như dự kiến ban đầu của các chuyên gia.

Vị đại diện Sở Xây dựng Hà Nội cho biết, dự án mới thực hiện trong thời gian ngắn, nhưng bước đầu đã cho kết quả rất khả quan. 

"Thơi gian tới chúng tôi rất mong JVE Group mở rộng nhiều lĩnh vực để làm tốt hơn cho môi trường Hà Nội nói riêng và cả nước nói chung", vị đại diện Sở Xây dựng Hà Nội nói.

Tiếp đến, vị đại diện Sở Khoa học và Công nghệ TP Hà Nội cũng đồng tình về kết quả bước đầu của dự án. Tuy nhiên, vị này còn bày tỏ băn khoăn là khi dừng hoạt động các thiết bị này mùi hôi thối có quay trở lại như trước không, chi phí vận hành của thiết bị này như thế nào?

"Tôi có một câu hỏi ngây thơ chút là công nghệ này có xử lý mùi hôi thối ngay trong nội tại nước hay là cho nó mùi hôi thối bay lên trên khung trung gây ô nhiễm ở tầng cao? Việc này phải chứng minh bằng khoa học" - đại diện Sở Khoa học và Công nghệ TP Hà Nội băn khoăn.

Trả lời câu hỏi trên, ông Nguyễn Tuấn Anh - Chủ tịch JVE Group cho biết: Môi hôi thối chính là mùi của các khí như H₂S (mùi trứng thối), NH₃ (mùi khai)... Rất nhiều người nghĩ rằng nó tồn tại, "trú ẩn" trên mặt nước nhưng thực tế không phải, các khí này tích tụ, tồn tại ở trong nước và dưới tầng đáy.

Theo ông Tuấn Anh, hiện nay chúng ta mới áp dụng 2 phương pháp để xử lý mùi hôi thối nói trên, đó là: Che phủ kín bằng bạt HDPE để bịt kín và "nhốt" khí, "trùm kín khí"; Dùng máy phun sương để khử mùi hôi thối sau khi bốc lên trên bề mặt.

"Cả hai giải pháp đang áp dụng tại Việt Nam vẫn là giải pháp chỉ xử lý được ở "phần ngọn" mà chưa đi vào xử lý ở cái gốc của vấn đề là phân hủy các khí gây ra mùi tích tụ ở dưới đáy trước khi nó bay lên mặt nước", ông Tuấn Anh nói.

Để xử lý mùi hôi thối gây ra do các khí tích tụ trong nước và dưới tầng đáy thì phải có giải pháp cung cấp oxy, nhưng oxy đó phải "lặn" sâu xuống được tầng đáy thì mới gặp được các khí gây ra mùi đang tích tụ ở tầng đáy thì mới phân hủy được.

Bọt khí nano "lặn giỏi như Yết Kiêu" để xử lý tận gốc mùi hôi thối

"Để dễ hiểu, chúng ta có thể coi là các khí độc gây ra mùi hôi thối đó như các "sư đoàn quân địch" đang đồn trú ở dưới tầng đáy và muốn xử lý hết mùi hôi thối tận gốc thì chúng ta phải điều các "sư đoàn chiến binh bọt khí oxy nano" đi "lặn" xuống đáy thì mới đánh thắng quân địch (là sư đoàn các khí độc) thì mới xử lý được tận gốc mùi hôi thối", ông Tuấn Anh ví von.

Theo chuyên gia Nhật Bản, sục khí thông thường sẽ chỉ tạo ra bọt khí to (đường kính từ 1~2mm) tồn tại khoảng 5 giây là nổi lên mặt nước và vỡ ra. Tương tự các chiến binh mà khả năng lặn kém thì chỉ 5 giây là ngoi lên mặt nước.

Do vậy, bọt khí oxy thông thường không tồn tại được lâu trong nước và không lặn được xuống dưới tầng đáy được nên nó không gặp và không phản ứng được với các khí gây ra mùi thôi hối trong nước rỉ rác.

Trong khi nếu sục khí nano sẽ tạo ra đồng thời 2 loại bọt khí siêu nhỏ kích thước micro (đường kính <50μm), bọt khí nano (đường kính <50nm) của Nhật Bản sẽ "lặn" vào trong nước và xuống tầng đáy. Đường kính 1~2 mm của bọt khí thông thường là to gấp 20.000~40.000 lần đường kính 50nm của bọt khí nano.

Thời gian "lặn" 1 lần của "sư đoàn chiến binh bọt khí oxy nano" có khả năng "lặn" giỏi như Yết Kiêu khi sục khí tối thiểu là 8 tiếng tức thời gian "lặn" vào trong nước và xuống tầng đáy dài hơn bọt khí thông thường là 5.760 lần (tức gần 6000 lần).

"Do vậy hiệu quả mùi hôi thối được xử lý rất nhanh trong thời gian ngắn bởi khi "lặn" và tồn tại lâu trong nước và tầng đáy thì nó gặp và phân hủy tức thì các khí độc như H₂S (mùi trứng thối), NH₃ (mùi khai), CH_4..., do vậy càng sục nano càng hết mùi hôi thối", ông Tuấn Anh giải thích.

Tại hội nghị, Giáo sư - Tiến sĩ khoa học (GS-TSKH) Đặng Huy Huỳnh - nguyên Viện trưởng Viện sinh thái và tài nguyên sinh vật (Viện Hàn lâm khoa học và công nghệ Việt Nam). Phó chủ tịch Hội Bảo vệ thiên nhiên và môi trường Việt Nam; Giáo sư Tiến sĩ (GS-TS), Nhà giáo nhân dân Trần Hiếu Nhuệ - Viện trưởng Viện Kỹ thuật Nước và Công nghệ Môi trường thuộc Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam, đã đánh giá cao công nghệ Bio-Nano Nhật Bản, bước đầu đã cho kết quả khả quan, giải quyết được phần nào bức xúc của người dân sinh sống quanh khu vực bãi rác Nam Sơn.

GS - TS, Nhà giáo nhân dân Trần Hiếu Nhuệ đưa ý kiến, thời gian tới Hà Nội có thể cho đơn vị này mở rộng dự án để khử mùi cả ở khu vực rác chôn lấp chứ không ở khu vực hồ rỉ nước của bãi rác Nam Sơn.

Cũng tại hội nghị, đại diện chính quyền 3 xã nằm trong vùng ảnh hưởng của bãi rác Nam Sơn gồm, xã Nam Sơn, Bắc Sơn, Hồng Kỳ của huyện Sóc Sơn đã bày tỏ ủng hộ dự án thí điểm này và mong muốn sẽ được mở rộng, triển khai lâu dài.

Ông Cao Xuân Kiên - Phó Chủ tịch UBND xã Bắc Sơn cho biết: "Tôi là người sinh sống gần đây nên cảm nhận rất rõ sự cải thiện môi trường từ khi thí điểm dự án này. Những hôm trời mưa phùn ẩm thấp như hôm nay, mùi hôi thối khó thoát lên cao được nên dân chúng tôi cảm thấy rất khó chịu, nhưng hôm nay hoàn toàn hết mùi".