Công bố nguyên nhân gây sụt lún ở Chợ Đồn suốt 13 năm qua

Tại buổi công bố kết quả “Nghiên cứu, đánh giá, giải quyết hiện tượng sụt lún đất tại huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn” hôm qua 26/5, ông Trịnh Hải Sơn - Phó viện trưởng Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản (Bộ Tài nguyên và Môi trường) cho biết, kết quả nghiên cứu cho thấy nguyên nhân gây ra hiện tượng sập sụt, lún nứt đất tại huyện Chợ Đồn là do sự hạ thấp mực nước ngầm và hệ thống karst (hiện tượng phong hóa đặc trưng của những miền núi đá vôi bị nước chảy xói mòn) phát triển mạnh.

Cơ quan này sẽ tiếp tục phối hợp với UBND tỉnh Bắc Kạn và chính quyền địa phương, các đơn vị khai khoáng đưa ra các giải pháp thích hợp nhằm giảm thiểu hiện tượng sụt, lún đất tại Chợ Đồn trong thời gian tới.

Theo ông Nguyễn Quốc Khánh - Trung tâm Công nghệ Địa vật lý và Địa kỹ thuật thuộc Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản (chủ trì thực hiện nhiệm vụ nghiên cứu), chính quyền địa phương và các cơ quan quản lý nhà nước về tài nguyên, môi trường cần rà soát, kiểm tra, giám sát chặt chẽ các cơ sở, đơn vị, tập thể, cá nhân trong vùng có hoạt động bơm hút, sử dụng nguồn nước ngầm. Mọi hoạt động sản xuất kinh doanh có liên quan đến nguồn nước phải tuân thủ theo Luật Tài nguyên nước đã được ban hành.

Ngoài ra, bất kỳ hoạt động sản xuất kinh doanh có liên quan đến việc bơm hút, sử dụng nước ngầm với lưu lượng lớn, phải được lập báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM). Đồng thời thiết lập mạng lưới quan trắc biến động mực nước nhằm giám sát, kiểm soát mức độ hạ thấp mực nước, giảm thiểu nguy cơ sụt lún, khô hạn và ô nhiễm nguồn nước.

Ông Khánh đề xuất, các hố sụt đất sau khi xuất hiện cần sớm được lấp lại để đảm bảo an toàn cho người dân và vật nuôi; giảm thiểu khả năng gây ô nhiễm nguồn nước. Công tác lấp hố sụt phải đảm bảo yêu cầu kỹ thuật, hạn chế tối đa khả năng thẩm thấu của nước ở phía trên xuống dưới, để hố sụt không xuất hiện trở lại.

Tại hội nghị, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn Đinh Quang Tuyên phản ánh, địa chất của khu vực huyện Chợ Đồn rất phức tạp, từ năm 2007 bắt đầu xuất hiện sụt lún, đặc biệt xung quanh các khu vực khai thác mỏ. Sau đó, hiện tượng sụt, lún xuất hiện rải rác từ năm 2007- 2015 và từ năm 2015 đến nay xảy ra nhiều hơn với mật độ cao hơn, đặc biệt xung quanh khu vực mỏ thôn Nà Tùm, xã Ngọc Phái, huyện Chợ Đồn. Điều này gây lo lắng cho người dân.

Từ năm 2008, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã bổ sung việc đánh giá, giải quyết sụt, lún đất tại huyện Chợ Đồn vào Đề án điều tra, đánh giá và phân vùng cảnh báo nguy cơ trượt lở đất đá các vùng miền núi Việt Nam.

Sau hơn 2 năm nghiên cứu, đến nay Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản đã chỉ ra nguyên nhân tổng quan nhất của hiện tượng sụt, lún trong suốt 13 năm qua và đưa ra số giải pháp căn cơ chủ yếu.

Ông Tuyên khẳng định, đề tài khoa học này được tỉnh Bắc Kạn và người dân ở khu vực chịu ảnh hưởng của hiện tượng sụt, lún ở huyện Chợ Đồn rất mong chờ.

Thế Kha