Công bố hàng loạt luật “sát sườn” với cuộc sống

Thu hẹp trường hợp Nhà nước thu hồi đất để phát triển KT-XH

Luật Đất đai năm 2013 được thông qua tại kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XIII, sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7/2014, với nhiều nội dung đổi mới quan trọng về chế độ sở hữu đất đai, quyền và trách nhiệm của Nhà nước đối với đất đai; Về giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất; Thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư… Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Nguyễn Minh Quang cho biết, với những nội dung đổi mới Luật Đất đai 2013 sẽ cơ bản giải quyết được khiếu kiện liên quan đến đất đai.

Cụ thể, Luật Đất đai 2013 bổ sung thêm nhiều điều quy định cụ thể nghĩa vụ của Nhà nước đối với người sử dụng đất như quy định bảo đảm của Nhà nước đối với người sử dụng đất. Quy định thu hẹp các trường hợp được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất, giao đất không thu tiền sử dụng đất và cơ bản chuyển sang thuê đất nhằm sử dụng đất tiết kiệm, hiệu quả.

Đặc biệt, Luật Đất đai 2013 quy định cụ thể về những trường hợp thật cần thiết mà Nhà nước phải thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh. Quy định theo hướng kiểm soát chặt chẽ hơn và thu hẹp hơn các trường hợp Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng. Cụ thể, Nhà nước chỉ thu hồi đất đối với các dự án đã được Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư; dự án được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận, quyết định đầu tư và một số trường hợp được HĐND cấp tỉnh xem xét thông quan chủ trương thu hồi đất.

Gây lãng phí có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự

Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí được Quốc hội thông qua ngày 26/11 và chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2014. Luật làm rõ phạm vi điểu chỉnh về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong quản lý, sử dụng ngân sách nhà nước, vốn nhà nước, tài sản nhà nước… Về hành vi gây lãng phí được quy định chi tiết trong một số lĩnh vực như trong lập, thẩm định, phê duyệt, phân bổ vào dự toán, quyết toán, quản lý, sử dụng kinh phí ngân sách nhà nước; quỹ có nguồn gốc quản lý, sử dụng phương tiện đi lại…

Luật quy định rõ những trường hợp bồi thường thiệt hại, trong đó cơ quan, tổ chức, cá nhân, người đứng đầu có hành vi vi phạm, để xảy ra lãng phí ngoài trách nhiệm giải trình còn có thể bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự. Trách nhiệm liên đới cũng được đặt ra với người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị cấp trên nếu để xảy ra lãng phí trong cơ quan, tổ chức, đơn vị cấp dưới và trong đơn vị cấp phó của mình trực tiếp phụ trách.

Trang bị vũ khí quân dụng cho lực lượng Kiểm ngư

Pháp lệnh sửa đổi, bổ sung một số điều của Pháp lệnh Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ có hiệu lực thi hành từ ngày 1/3/2014. Pháp lệnh này mở rộng đối tượng được phép sản xuất, kinh doanh vật liệu nổ công nghiệp là doanh nghiệp nhà nước được Thủ tướng Chính phủ giao nhiệm vụ theo đề nghị của Bộ Công thương, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng. Quy định trước đây phải là doanh nghiệp 100% vốn nhà nước được Thủ tướng Chính phủ giao nhiệm vụ theo đề nghị của ba bộ trên.

Pháp lệnh cũng có những quy định về trang bị vũ khí cho lực lượng Kiểm ngư thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Lực lượng này hoạt động độc lập, có nhiệm vụ tuần tra, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về thủy sản trên các vùng biển Việt Nam thường xuyên đối mặt với các hành vi vi phạm pháp luật, nhưng hiện nay chỉ mới trang bị công cụ hỗ trợ. Do vậy, lực lượng này được trang bị vũ khí quân dụng để tạo điều kiện hoàn thành tốt nhiệm vụ, tăng cường khả năng giám sát, bảo vệ trên vùng biển Việt Nam.

Cháy lớn, cháy nhỏ, người đứng đầu lực lượng PCCC phải có mặt

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng cháy và chữa cháy được Quốc hội thông qua ngày 22/11, sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7/2014. Trước đây, luật này chưa quy định cụ thể trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, tổ chức, chủ hộ gia đình, cá nhân trong công tác phòng cháy, chữa cháy. Để tăng cường quản lý nhà nước trong lĩnh vực này, cũng như tạo cơ sở pháp lý cho việc xác định trách nhiệm của tổ chức, cá nhân trong công tác phòng cháy, chữa cháy, luật đã quy định cụ thể, rõ trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, tổ chức, chủ hộ gia đình, cá nhân trong việc chỉ đạo, kiểm tra, giám sát việc chất hành quy định của pháp luật phòng cháy và chữa cháy.

Luật cũng quy định, khi xảy ra cháy, người có chức vụ cao nhất của đơn vị Cảnh sát phòng cháy và chữa cháy có mặt tại nơi xảy ra cháy với vai trò là người chỉ huy chữa cháy.

Nhà nước hỗ trợ tối đa 1% quỹ tiền lương tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp

Luật Việc làm được Quốc hội thông qua ngày 16/11, sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2015. Đây là lần đầu tiên Việt Nam có văn bản luật về việc làm điều chỉnh người lao động là công dân Việt Nam đủ từ 15 trở lên, có khả năng lao động và có nhu cầu làm việc.

Về chế độ bảo hiểm thất nghiệp, Luật việc làm quy định các chế độ đối với người thất nghiệp như hiện hành, nhưng bổ sung chế độ hỗ trợ doanh nghiệp đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ, kỹ năng nghề nghiệp để duy trì việc làm cho người lao động. Quỹ bảo hiểm thất nghiệp giữ nguyên như quy định hiện hành nhưng sửa đổi quy định về mức hỗ trợ của Nhà nước theo hướng nhà nước hỗ trợ tối đa 1% quỹ tiền lương tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp của những người lao động tham gia bảo hiểm thất nghiệp căn cứ tình hình kết dư quỹ từng thời kỳ.

Tại kỳ họp Quốc hội vừa qua cũng đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thi đua, khen thưởng sẽ có hiệu lực từ ngày 1/6/2014; Luật Tiếp công dân có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2014; Luật Bảo vệ thực vật cũng được Quốc hội thông qua ngày 25/11 và sẽ có hiệu lực ngày 1/1/2015; Luật Đấu thầu được Quốc hội thông qua ngày 26/11, với đa số phiếu tán thành và sẽ có hiệu lực thi hành ngày 1/7/2014.

Quang Phong