Chủ tịch Quốc hội: Hạn chế nợ xấu liên quan đến bất động sản, trái phiếu

Ngày 14/4, tại Thường vụ Quốc hội, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng đã trình Dự thảo Nghị quyết về việc kéo dài thời hạn áp dụng toàn bộ quy định của Nghị quyết số 42/2017/QH14 về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng.

Hơn 380 nghìn tỷ đồng nợ xấu đã được xử lý

Trình bày báo cáo, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng cho biết, sau 5 năm thực hiện Nghị quyết 42, nợ xấu của hệ thống các tổ chức tín dụng đã được xử lý, kiểm soát và tỷ lệ nợ xấu nội bảng được duy trì ở mức dưới 2%.

Lũy kế từ khi Nghị quyết 42 có hiệu lực (15/8/2017) đến 31/12/2021, toàn hệ thống các tổ chức tín dụng đã xử lý được 380,2 nghìn tỷ đồng nợ xấu. Trong đó, xử lý nợ xấu nội bảng gần 197 nghìn tỷ đồng (chiếm 51,79%); các khoản nợ đang hạch toán ngoài bảng cân đối kế toán 100,8 nghìn tỷ đồng (chiếm 26,51%); các khoản nợ xấu đã bán cho Công ty Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC) được thanh toán bằng trái phiếu đặc biệt 82,5 nghìn tỷ đồng (chiếm 21,70%).

Thống đốc Ngân hàng cũng cho biết, VAMC đã mua được 339 khoản nợ theo giá trị thị trường với 193 khách hàng với dư nợ gốc đạt 11.723 tỷ đồng và giá mua nợ đạt 11.822 tỷ đồng; thu hồi nợ đạt 120.738 tỷ đồng; tổ chức đấu giá thành công 22 tài sản với tổng giá trị trúng đấu giá đạt 2.516 tỷ đồng.

Đồng thời, VAMC đã thu giữ, nhận bàn giao một số tài sản bảo đảm có giá trị lớn, góp phần đẩy nhanh tiến độ xử lý các khoản nợ tại tổ chức tín dụng…

"Kể từ khi Nghị quyết số 42 có hiệu lực, xử lý nợ xấu thông qua hình thức khách hàng tự trả nợ; xử lý, bán, phát mại tài sản bảo đảm; mua nợ theo giá trị thị trường... tăng cao", bà Hồng khái quát.

Tổng số nợ xấu xác định theo Nghị quyết số 42 được xử lý từ 15/8/2017 đến 31/12/2021 đạt trung bình khoảng 5,67 nghìn tỷ đồng/tháng, cao hơn khoảng 2,15 nghìn tỷ đồng/tháng so với kết quả xử lý nợ xấu trung bình tại thời điểm trước khi Nghị quyết số 42 có hiệu lực.

Đề cập đến bối cảnh thời gian tới, theo bà Hồng, đến 31/12/2021, trường hợp đánh giá một cách thận trọng, tỷ lệ nợ xấu nội bảng, nợ bán cho VAMC và các khoản nợ tiềm ẩn thành nợ xấu ở mức cao (so với tổng dư nợ) là 6,31% (khoảng 813 nghìn tỷ đồng).

Đáng lưu ý, nợ xấu chưa xử lý theo Nghị quyết số 42 vẫn ở mức cao là 412,7 nghìn tỷ đồng. Sau khi xử lý được khối lượng lớn nợ xấu trong năm 2018, 2019, tốc độ xử lý nợ xấu trong năm 2020 và năm 2021 có xu hướng chậm lại, trong đó xử lý nợ xấu theo hình thức khách hàng tự trả nợ giảm do dịch bệnh Covid-19 đã tác động bất lợi đến tình hình tài chính của khách hàng.

Chính phủ kiến nghị, đề xuất Quốc hội ban hành Luật Xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng nhằm tạo hành lang pháp lý ổn định, bền vững cho việc xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng. Trong khi chờ luật, Chính phủ đề nghị Quốc hội thông qua nghị quyết kéo dài thời gian áp dụng Nghị quyết 42 thêm 2 năm (đến hết ngày 15/8/2024) theo thủ tục rút gọn tại kỳ họp tháng 5/2022.

"Việc kéo dài thời hạn áp dụng Nghị quyết số 42 là cơ sở pháp lý để xử lý nợ xấu còn tồn đọng và những khoản nợ theo Nghị quyết 42 bị chuyển thành nợ xấu do tác động của đại dịch Covid 19", Thống đốc Ngân hàng Nhà nước nhấn mạnh.

Vì sao phải kéo dài thời hạn áp dụng Nghị quyết số 42

Phát biểu tại kỳ họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, sau khi có hiệu lực, Nghị quyết 42 đã mang lại nhiều chuyển biến quan trọng và tích cực trong xử lý nợ xấu, gắn với tái cơ cấu các tổ chức tín dụng và xử lý các ngân hàng yếu kém.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội tập trung cho ý kiến đánh giá ý nghĩa, vai trò và kết quả của việc thực hiện Nghị quyết 42 trong thời gian qua. Đồng thời xem xét trong quá trình thực hiện Nghị quyết 42.

"Tổng số nợ xấu được xử lý theo Nghị quyết 42 là bao nhiêu, còn lại là như thế nào, kể cả nợ xấu nội bảng cũng như nợ xấu trong hệ thống khác", Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nói.

Theo Chủ tịch Quốc hội, điều quan trọng là chúng ta giải quyết nợ xấu đã được khoanh vào, đồng thời hạn chế nợ xấu phát sinh, nhất là nợ xấu liên quan đến những khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, nợ xấu liên quan đến lĩnh vực bất động sản, liên quan đến trái phiếu của doanh nghiệp và ngân hàng là trái chủ.

"Từ đó chúng ta xem trách nhiệm của các tổ chức, các cơ quan liên quan đến đâu, mới xem xét cho kéo dài Nghị quyết 42 hay không, nếu có thì cho bao lâu", Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nói.

Nghị quyết 42 này không thể tồn tại mãi được, đã có phương án cho xây dựng Luật Xử lý nợ xấu rồi mà sao vẫn đề xuất kéo dài, Chủ tịch Quốc hội đặt vấn đề.

Tờ trình nêu rõ, qua 5 năm triển khai, Nghị quyết số 42 thực sự đã mang lại những hiệu quả rõ rệt cho công tác xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng, góp phần xử lý hiệu quả nợ xấu, đáp ứng nhu cầu vốn cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của nền kinh tế.

"Vì sao phải kéo dài thời hạn áp dụng Nghị quyết số 42? Nếu có kéo dài thì tôi đồng tình chỉ tối đa đến tháng 12/2023, nó khớp với thời kỳ Nghị quyết số 43 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội", Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nói thêm.