Chủ tịch Quốc hội: Ép uống rượu bia là thứ “văn hóa…  khác lạ”!

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh quan điểm tại phiên thảo luận của UB Thường vụ Quốc hội về dự thảo Luật  Phòng chống tác hại của rượu bia, sáng 12/4.

Thời đại công nghệ không nên cấm bán rượu trên internet?

Liên quan đến các hành vi bị cấm, báo cáo dự kiến tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo luật cho biết, qua thảo luận tại kỳ họp thứ sáu, một số ý kiến đại biểu đề nghị cân nhắc lại quy định cấm bán rượu, bia trên internet vì không khả thi, chưa phù hợp với thông lệ quốc tế và xu thế phát triển thương mại điện tử, tạo rào cản phát triển của các doanh nghiệp, làm mất quyền được thông tin của người tiêu dùng.

Một số ý kiến khác đề nghị cấm có điều kiện như quy định về độ tuổi được mua, nhất là đối với độ tuổi vị thành niên.

Thường trực UB Các vấn đề xã hội (cơ quan thẩm tra dự án luật) cho rằng, internet là một giải pháp giúp hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp cũng như giúp người dân thực hiện hành vi mua sắm được đơn giản và thuận tiện hơn chỉ qua một số thao tác trên các thiết bị điện tử.

Do vậy, để đảm bảo được mục tiêu của luật là giảm tính sẵn có và tính dễ tiếp cận rượu, bia, đồng thời kế thừa quy định của pháp luật hiện hành về kinh doanh rượu, tiếp thu một phần ý kiến của đại biểu, dự thảo luật quy định cấm bán rượu, bia từ 15 độ cồn trở lên trên mạng internet và quy định điều kiện bán rượu, bia dưới 15 độ cồn trên internet.

Đây là dự án luật được cả dư luận và các nhà sản xuất, kinh doanh rượu bia rất quan tâm, nhiều ý kiến đã được gửi đến UB Thường vụ Quốc hội, có những ý kiến phê phán gay gắt một số chính sách tại dự thảo luật.

Cho rằng bán rượu trên internet cũng chỉ là cách thức bán hàng, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển không đồng tình với giải thích là cấm để hạn chế tiếp cận như báo cáo giải trình.

Thời đại công nghệ thông tin này đừng đưa ra cái đó, người ta đang áp dụng công nghệ hiện đại thì anh lại cấm bán hàng trên internet, ông Hiển nêu quan điểm.

Theo Phó Chủ tịch Phùng Quốc Hiển, bán hàng trên internet khiến cho việc kiểm soát dễ dàng hơn, và nếu quy định là phải thanh toán không dùng tiền mặt thì kiểm soát được ngay.

Cân nhắc quy định cấm quảng cáo 

Tham gia thảo luận, Chủ tichh Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng, cần thể hiện rõ thái độ khi ban hành là luật này chỉ phòng chống tác hại, giảm tác hại của việc lạm dụng rượu bia.

Việt Nam được đánh giá là một trong những nước uống bia nhiều nhất thế giới, ở nước ngoài muốn uống cốc thứ hai thì phải xin còn mình thì ép nhau uống hết cốc này sang cốc khác. Đó là văn hoá kỳ lạ, phải thay đổi văn hoá người tiêu dùng. Văn hoá lên, nhận thức thay đổi thì cầu sẽ giảm chứ không phải luật ra để cấm hay thu hẹp sản xuất của nhà máy sản xuất rượu bia - Chủ tịch Quốc hội nêu rõ.

Một trong những nội dung được UB Thường vụ Quốc hội quan tâm thảo luận là quy định quản lý quảng cáo rượu, bia.

Điều 5 dự thảo luật quy định cấm quảng cáo rượu, bia từ 15 độ cồn trở lên dưới mọi hình thức.

Báo cáo của cơ quan thẩm tra cho biết, thảo luận tại Quốc hội có ý kiến cho rằng quy định về hạn chế quảng cáo đi ngược lại xu thế tiến bộ của thời đại công nghệ thông tin, có thể khiến người tiêu dùng khó phân biệt được chất lượng rượu, bia, ảnh hưởng đến quyền thông tin của người dân, gây thiệt hại về kinh tế, thậm chí có nguy cơ dẫn đến chuyển một phần khoản thu từ quảng cáo, tài trợ này ra nước ngoài.

Thường trực cơ quan thẩm tra cho rằng, khác với hoạt động thông tin, hoạt động quảng cáo rượu, bia chỉ hướng tới những điểm nổi trội của sản phẩm, có thể khiến người dân chưa có cách nhìn toàn diện về rượu, bia, thậm chí ảnh hưởng đến quyền được tiếp nhận thông tin khách quan về rượu, bia.

Bên cạnh đó, tuy quy định kiểm soát quảng cáo rượu, bia trên một số phương tiện và bằng một số phương thức có thể gây một số tổn thất về nguồn thu từ quảng cáo nhưng xét về khía cạnh sức khỏe, đây là một trong ba biện pháp được các nghiên cứu chứng minh là hiệu quả nhất và ít tốn kém nhất trong giảm tiêu thụ, giảm tác hại của rượu, bia và được Tổ chức Y tế thế giới khuyến cáo nên áp dụng như là biện pháp ưu tiên. Do vậy, Thường trực Ủy ban cho rằng cần giữ quy định về quản lý quảng cáo rượu, bia trong dự thảo luật.

Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu đề nghị cân nhắc và cần nghiên cứu thông lệ quốc tế để đảm bảo tính thống nhất về quy định quảng cáo rượu, bia.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân lưu ý, quy định về quảng cáo như thế nào vừa phải đảm bảo lợi ích thoả đáng cuả doanh nghiệp và của cả đối tượng được hưởng lợi của quảng cáo này. Chẳng hạn tiền quảng cáo rượu  bia đó nuôi một số đội bóng thì quy định thế nào để các đội bóng không bị ảnh hưởng?

Quy định cấm quảng cáo phải phù hợp với các quy định của Luật Quảng cáo, Luật Thương mại, Chủ tịch Quốc hội yêu cầu.

Trước các ý kiến còn khác nhau và phản biện từ các hiệp hội, Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng nói, nếu thuận thì sẽ thông qua dự thảo luật tại kỳ họp thứ 7 của Quốc hội, còn nếu chưa thuận thì tiếp tục thảo luận, chưa vội thông qua.

P.Thảo