Chống ngập bằng hóa chất?

Ngày 18/12, Viện Nghiên cứu phát triển TPHCM tổ chức hội thảo chuyên đề “Thực trạng triển khai các giải pháp giảm ngập nước trong 5 năm qua và đề xuất các giải pháp, chỉ tiêu định hướng cho giai đoạn 2021-2025 trên địa bàn thành phố". 

Tại đây, TS Đặng Vũ Trọng (Giám đốc một tập đoàn tại Canada) cho biết, các giải pháp mà thành phố đang làm (lắp thêm máy bơm, cải tạo, xây mới đường cống và kênh rạch...) là mang tính lâu dài, kinh phí đầu tư, vận hành lớn. 

Trong khi đó, giải pháp hóa học có kinh phí đầu tư và vận hành thấp, thiết bị gọn nhẹ, lắp đặt và sử dụng nhanh. Ông đề xuất dùng chất DRP giúp giảm ngập cho TPHCM. 

Theo TS Trọng, chất DRP không ảnh hưởng đến môi trường. Khi hòa tan, chất này có thể làm tăng tốc độ dòng chảy của nước lên đến 40%. Hiệu quả tùy thuộc vào sự lựa chọn chất DRP và điều kiện địa hình. Chất DRP có giá chỉ khoảng 4 USD/kg, tùy vào lưu lượng dòng chảy bao nhiêu m3/giờ (hoặc một ngày) sẽ điều chỉnh lượng DRP phù hợp. 

Theo TS Trọng, ưu điểm của chất PRD là làm giảm sức cản dòng chảy của nước. Từ đó có thể tăng năng suất của hệ thống bơm, cống thoát nước và được nhiều nước ứng dụng trong phòng và giảm ngập lụt. Ông cho biết giải pháp này được áp dụng và đều mang lại hiệu quả ở Anh, Mỹ, Canada. 

Tại Canada, DRP đã được ứng dụng và giảm ngập trong thời gian tổ chức thế vận hội Mùa đông 2010 tại bang British, Columbia. Công suất của hệ thống cống thải tăng lên từ 20%- 30%. Tại các lỗ cống được giám sát, dòng chảy tăng lên và mực nước thấp đi so với khi không sử dụng DRP.

Tại Mỹ, thành phố Denver (bang Colorado) đã ứng dụng giải pháp này và giúp công suất trạm bơm tăng tới 37%. Từ năm 2002, thành phố quyết định ứng dụng chất PRD. 

Về đề xuất trên, TS Võ Kim Cương (nguyên phó Kiến trúc sư trưởng TPHCM) cho rằng, dùng công nghệ hóa học giảm ngập giải pháp mới, chưa từng áp dụng tại Việt Nam. 

Ngoài ra, đơn vị đề xuất cho rằng đã thí nghiệm và cho kết quả khả quan, không gây ô nhiễm, cá vẫn sống được. Tuy nhiên, theo ông Cương, đó là thí nghiệm với nước sạch. Còn nước kênh, rạch nhiều nơi còn ô nhiễm, nếu đổ thêm hóa chất vào thì có đảm bảo kết quả không. Do đó, cần phải xem xét thật kỹ lưỡng.  

Trong khi đó, TS Hồ Tuấn Đức (ĐH Bách khoa TPHCM) thì lo ngại cống của thành phố thường có nhiều rác, làm giảm lưu lượng thoát nước, ảnh hưởng đến kết quả chống ngập khi dùng chất DRP.

TS Trương Hoàng Trương (Khoa đô thị học, Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn TPHCM) cũng cho rằng, trong bối cảnh nguồn vốn còn hạn hẹp thì phải tận dụng các giải pháp phi công trình. Tuy nhiên, hiện nay người dân còn thường xuyên đổ rác, thức ăn dư thừa xuống cống nên cần phải tăng cường tuyên truyền ý thức người dân… 

Đồng quan điểm, TS Nguyễn Quang Trưởng, (Khoa Kỹ thuật xây dựng, Đại học Bách khoa TPHCM) cho rằng, thành phố cần phải cải tạo hệ thống cống để tránh tắc nghẽn gây ra ngập. 

Kết luận hội thảo, PGS.TS Nguyễn Văn Trình (Viện phó Viện Nghiên cứu Phát triển TPHCM) cho biết, sẽ tổng hợp và báo cáo đầy đủ các đề xuất của các chuyên gia, nhà khoa học trình thành phố xem xét.

Quốc Anh