Cầu ngói trăm năm tuổi được xem như “báu vật” ở Ninh Bình
(Dân trí) - Cầu ngói Thượng Gia có tuổi đời hơn 100 năm được người dân lưu giữ như một “báu vật” của làng. Xưa kia cầu là nơi qua lại, ngày nay cầu là nơi các cụ già ngồi chơi ngắm cảnh, nơi các bạn trẻ hẹn hò với bao kỷ niệm lưu dấu thời gian.
Không ai biết rõ cầu có từ khi nào, được xây dựng chính xác năm bao nhiêu. Tuy nhiên, theo các cụ cao niên hơn 100 tuổi ở thôn Sào Long kể lại, khi sinh ra đã thấy có cây cầu bắc qua con kênh của làng.
Cụ Đinh Đắc Kiên (96 tuổi) cho biết, xưa kia cầu được làm hoàn toàn bằng gỗ, trên lợp mái lá. Năm 1954, khi giặc Pháp đánh chiếm đến địa phương, để ngăn không cho quân lính qua sông, người dân đã thiêu đốt đánh sập cây cầu.
Vì làm bằng gỗ lim nên khi đốt, nhiều bộ phận của cầu không cháy. Sau chiến tranh, người dân đã lấy những bộ phận còn sót của cầu rồi dựng lại cây cầu năm xưa nhưng bên trên lợp ngói.
Khi mới dựng lại, nguyên bản của cây cầu là hoàn toàn bằng gỗ, bên trên lợp ngói. Tuy nhiên, do thời gian nước sông ăn mòn chân cầu nên hiện nay người dân đã thay thế chân cầu bằng bê tông cốt thép.
Cầu ngói Thượng Gia có kết cấu kiểu 5 gian nhà ngói. Các cột, kèo, vì được làm bằng gỗ lim nên rất chắc chắn.
Cầu có tuổi đời hơn 100 năm đến nay vẫn trường tồn với thời gian, được người dân xem như "báu vật" của làng. Ngay chính 3 gian giữa của cầu, chứng tích vẫn còn lưu giữ bằng những chữ Hán.
Cầu có lối đi chính giữa rộng chừng 2m. Tổng chiều dài gần 10m. Gian chính giữa được thiết kế dài hơn các gian khác.
Hai bên lan can cầu được thế kế như dãy ghế ngồi để người qua lại có thể dừng chân nghỉ ngơi, hóng mát.
Ông Đinh Đắc Vang (61 tuổi) cho hay, cầu được làm hoàn toàn bằng gỗ rất chắc chắn. Hai bên cầu có 2 hàng cột với tổng cộng 24 cây cột bằng gỗ lim.
Cũng theo ông Vang, vì là 'báu vật" của làng Sào Long, nên cầu Thượng Gia hư chỗ nào người dân lại tự bỏ tiền ra tu sửa đến đó. Cầu được người dân yêu quý và gìn giữ rất cẩn thận.
Do có tuổi đời cao nên nhiều chân cột gỗ đã bắt đầu có dấu hiệu bị rêu mốc, muối mọt tấn công. Tuy nhiên, nhiều năm qua hàng chục cơn bão lớn đổ độ vẫn không làm lay chuyển được cây cầu.
Thoạt nhìn, cây cầu được thiết kế rất đơn sơ, giản dị. Xưa kia cầu là nơi người dân qua lại thường ngày. Khoảng chục năm nay, ngay bên cây cầu ngói đã có cây cầu bê tông cốt thép nên cầu ngói được lưu giữ lại làm kỷ niệm.
Thường ngày, cầu là nơi các cụ già đến ngồi chơi, hóng mát. Tối đến người dân tập trung về cầu vui chơi, chuyện trò. Cầu còn là nơi các bạn trẻ hẹn hò, nơi đôi lứa hai bờ sông kết duyên với nhau.
Cụ Đinh Đắc Kiên tâm sự, bao thế hệ người cao tuổi ở thôn Sào Long đã giữ gìn cây cầu như một "báu vật". Cụ mong rằng con cháu sau này cũng luôn yêu quý cây cầu, để nó như một biểu tượng trường tồn với thời gian, con em trong làng dù đi xa khi trở về vẫn luôn nhớ đến cây cầu tuổi thơ ai cũng từng gắn bó.
Thái Bá