Cát tặc “đục rỗng” khúc sông dài hơn 20km

Ngang nhiên “rút ruột” lòng sông Cầu

Trước đây, tình trạng hút cát trái phép trên sông Cầu diễn ra lẻ tẻ. Khoảng 3 năm trở lại đây, nhiều thuyền cỡ lớn có thể hút được từ 60 - 100m3 cát ngày đêm sục sạo lòng sông với những chiếc vòi rồng cỡ lớn, có thể vươn vào tận chân đê.

Đoạn sông Cầu chảy qua xã Tiên Sơn - Việt Yên  vốn có bãi bồi rộng 20-50 mét sát chân đê, nhưng hiện tại hành lang đê bị lấn sâu, có điểm chỉ còn 5-10 mét. Khu vực sông Cầu tại địa phận xã Vân Hà cũng đang từng ngày bị xâm phạm. Do nạn khai thác cát trái phép ngày đêm hoành hành nên nhiều đoạn hành lang đê đã bị sạt lở, biến dạng; từng mảng đất lớn ven sông bị dòng nước cuốn trôi, có đoạn dài hàng trăm mét, sâu 3-4 mét vào phía bờ đê.

Đoạn sông Cầu qua xã Quang Châu cũng luôn có hơn chục thuyền hút cát hoạt động, nhiều điểm hành lang đê ở đây chỉ còn khoảng 15 mét trong khi theo quy định của Cục Đê điều, hành lang đê phải rộng ít nhất 25 mét tính từ chân đê nếu tiếp giáp sông, 5 mét nếu tiếp giáp khu dân cư.

Những chiếc thuyền hút cát trái phép như thế này đang ngày đêm "rút ruột" lòng sông Cầu.

Chỉ trên một đoạn sông ngắn chảy qua huyện Việt Yên, hàng ngày có tới gần 20 thuyền hút cát trái phép hoạt động. Các “cát tặc” thường tổ chức hút trộm cát từ rạng sáng đến buổi trưa, vào thời điểm lực lượng thường trực tại các xã mỏng và khó tập trung.

Trao đổi với PV Dân trí, ông Trần Vũ Thông - Phó Chủ tịch UBND huyện Việt Yên - cho biết: “Hầu hết đối tượng hút cát đều là người làm thuê, các chủ thuyền rất ít ra mặt nên nếu có bắt quả tang, lực lượng chức năng cũng khó giải quyết. Lực lượng chức năng và nhân dân trong xã đã nhiều lần tổ chức đuổi bắt nhưng do lực lượng mỏng, phương tiện, công cụ hỗ trợ thô sơ nên không hiệu quả, thậm chí còn bị chống trả quyết liệt.

Lực lượng chức năng quá mỏng, thiếu phương tiện kiểm tra, truy bắt "cát tặc" nên các đối tượng trộm cát vẫn ngang nhiên hoành hành.

Hơn nữa, do tiếp giáp với tỉnh Bắc Ninh nên khi đối tượng hút cát phát hiện thấy bóng dáng của lực lượng chức năng sẽ rút sang bên kia sông. Mặc dù UBND hai tỉnh đã có quy chế phối hợp nhưng sự phối hợp giữa các địa phương không thường xuyên, thiếu đồng bộ nên tình trạng “cát tặc” “rút ruột” sông Cầu vẫn diễn ra, gây nguy hiểm cho hệ thống đê điều trong địa phương khi mùa mưa bão đang đến gần”.

Manh động và táo tợn

Ông Thông cho biết thêm, việc tổ chức vây bắt các đối tượng khai thác cát trái phép trên địa bàn đã được UBND huyện Việt Yên đặc biệt coi trọng và liên tục triển khai. Điển hình rạng sáng 25/4/2011, tổ công tác do Đại uý Diêm Công Long - Cán bộ Công an huyện Việt Yên, làm Đội trưởng tuần tra, phát hiện hai tầu hút cát trái phép đang hoạt động tại khu vực thôn Thần Chúc - xã Tiên Sơn.

Ngay lập tức kế hoạch vây bắt được xác lập. Tổ đã cử 7 đồng chí (trong đó có 3 công an) tổ chức áp sát hai tầu hút cát. Quan sát tại tầu hút cát số 1 chỉ có ba đối tượng, các thành viên trong tổ công tác quyết định kiểm tra. Khi lực lượng vừa lên tầu, các đối tượng liền dùng gạch, đá tấn công. Lúc này tầu số 2 có 7 đối tượng phát hiện tàu 1 bị khống chế đã quay lại sử dụng gạch, đá, vòi nước tấn công lực lượng chức năng gây thương tích cho một số chiến sĩ công an.

"Cát tặc" Nguyễn Văn Bé chống người thi hành công vụ đã bị bắt giữ.

Ngay sáng  25/4/2011, Công an huyện Việt Yên phối hợp với Công an huyện Yên Phong - Bắc Ninh điều tra làm rõ 7 đối tượng hút cát trái phép tấn công tổ công tác. Cùng ngày, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Việt Yên ra lệnh bắt khẩn cấp đối với Nguyễn Văn Bé (SN 1967), trú tại thôn Lương Cầm, xã Dũng Liệt - Yên Phong – Bắc Ninh, là chủ tầu hút cát số 1 và Lê Văn Quyết (SN 1988), trú tại thôn Phù Cầm, xã Dũng Liệt - Yên Phong - Bắc Ninh về hành vi chống người thi hành công vụ. Các đối tượng còn lại đã bỏ trốn khỏi nơi cư trú.

Trước đó, rạng sáng 19/4/2011, tổ công tác phối hợp với Ban chỉ đạo chống hút cát xã Quang Châu - Việt Yên, công an xã Việt Thống - huyện Quế Võ - Bắc Ninh tổ chức vây bắt tầu hút cát trái phép của Nguyễn Văn Phin (SN 1973), trú tại thôn Đông Tiến - Quang Châu - Việt Yên đang hoạt động trên sông Cầu đoạn qua thôn Đông Tiến. Khi lực lượng chức năng áp sát, Phin cùng đồng bọn sử dụng vòi phun nước chống lại. Hiện Nguyễn Văn Phin đã bị khởi tố và tạm giam về hành vi chống người thi hành công vụ.

Đối tượng Lê Văn Quyết vừa tham gia khai thác cát trái phép vừa chống trả lực lượng chức năng đã sa lưới pháp luật.

Để bảo vệ hành lang đê, hàng năm, UBND huyện Việt Yên đều chỉ đạo các xã ven sông thành lập Ban chỉ đạo chống hút cát. Cùng với đó Tổ công tác của huyện gồm các phòng chuyên môn, Công an huyện, Đội thanh tra - xây dựng cũng được thành lập.

Ông Trần Vũ Thông, Phó Chủ tịch UBND huyện Việt Yên khẳng định: “Khi phát hiện các đối tượng hút cát trái phép, tổ công tác của huyện sẽ xác lập phương án, phối hợp với các lực lượng khác tổ chức vây bắt. Đối với những thuyền hút cát trái phép bị bắt lần đầu, lực lượng chức năng huyện sẽ xử lý hành chính với mức cao nhất (20 triệu đồng), còn với chủ tầu vi phạm lần 2, kiên quyết tịch thu và huỷ phương tiện. Về những trường hợp chống người thi hành công vụ, UBND huyện chỉ đạo các lực lượng chuyên môn xem xét, đưa ra truy tố trước pháp luật, xử lý dứt điểm tình trạng hút cát trái phép trên sông Cầu”.

 Anh Thế