Bộ trưởng Công an: "Loại bỏ sim rác giúp giao dịch tài chính bớt ảo"

Tham gia trả lời chất vấn trước Quốc hội về những vấn đề có liên quan đến lĩnh vực Bộ Công an quản lý vào sáng 4/11, Đại tướng Tô Lâm điểm lại 3 vấn đề chính để giải trình, bao gồm: Các tồn tại, hạn chế trong công tác quản lý nhà nước về an ninh mạng; Tình trạng thu thập, mua bán trái phép dữ liệu thông tin cá nhân; Công tác xây dựng, kết nối, chia sẻ, khai thác cơ sở dữ liệu Quốc gia dân cư.

Có tình trạng khoán trắng nhiệm vụ cho cơ quan chuyên trách

Về công tác quản lý nhà nước về an ninh mạng hiện nay, theo Đại tướng Tô Lâm, Bộ Công an đánh giá có 5 nhóm vấn đề tồn tại.

Một là hành lang pháp lý, hệ thống quy phạm pháp luật trong lĩnh vực an ninh mạng chưa hoàn thiện.

Hai là quan hệ phối hợp giữa các bộ, ban ngành địa phương, các tổ chức chính trị - xã hội còn chưa đi vào thực chất, nặng hình thức. Đặc biệt, có tình trạng khoán trắng nhiệm vụ bảo vệ an ninh mạng cho các cơ quan chuyên trách.

Ba là công tác thanh tra, kiểm tra, phát hiện, xử lý hành vi vi phạm còn chưa hiệu quả, chưa triệt để và chưa kịp thời.

Bốn là phần lớn các nền tảng dịch vụ, mạng xã hội, ứng dụng dịch vụ công nghệ của các doanh nghiệp nước ngoài hiện không có pháp nhân, văn phòng đại diện của các doanh nghiệp này tại Việt Nam để triển khai các biện pháp quản lý trong phối hợp.

Năm là còn nhiều sở hở trong quản lý đối với loại hình dịch vụ, lĩnh vực tiềm ẩn những nguy cơ tội phạm như là tiền ảo, kinh doanh ngoại hối, hoạt động cung ứng, sử dụng sim.

"Cái vấn đề quản lý, sử dụng sim, tôi cho đây là vấn đề rất quan trọng. Chúng tôi cũng đã rất nhiều lần đề nghị là các doanh nghiệp khi phát hành sim thì loại bỏ sim rác ra khỏi xã hội. Điều này sẽ lành mạnh cho xã hội và cũng có góp phần làm lành mạnh thông tin cũng như là các giao dịch trong xã hội. Ví dụ như là tài chính - ngân hàng, giao dịch sẽ bớt ảo" - Đại tướng nói.

Về giải pháp, ông Tô Lâm đề nghị tiếp tục thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp. Cụ thể, phải tham mưu đẩy mạnh các hoạt động của Ban chỉ đạo an toàn, an ninh mạng Quốc gia, hoàn thiện những cơ chế phối hợp liên ngành để giải quyết những vấn đề thực tiễn một cách cơ động, linh hoạt, đồng bộ, thống nhất và có hiệu quả. Tập trung tham mưu để hoàn thiện hành lang pháp lý trên lĩnh vực an ninh mạng, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, hướng dẫn quản lý của Nhà nước về an ninh mạng.

Ngoài ra, ông Tô Lâm cho rằng, cần nâng cao trình độ, năng lực và quan tâm đầu tư, trang bị công cụ, phương tiện nghiệp vụ hiện đại để theo kịp sự phát triển của khoa học công nghệ, của thế giới, cho lực lượng an ninh mạng, phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao. Cuối cùng là tăng cường quan hệ hợp tác quốc tế, tranh thủ học hỏi kinh nghiệm trong vấn đề bảo đảm an ninh mạng của quốc tế, của thế giới.

Tình trạng mua bán trái phép dữ liệu thông tin cá nhân rất phức tạp

Nói về tình trạng thu thập, mua bán trái phép dữ liệu thông tin cá nhân, Bộ trưởng Tô Lâm kiến nghị nhiều giải pháp góp phần phòng ngừa, ngăn chặn, trong đó cần hoàn thiện hành lang pháp lý, bảo vệ an ninh, an toàn thông tin mạng; xây dựng chiến lược về đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực đảm bảo an ninh mạng, an ninh dữ liệu; đẩy mạnh hợp tác quốc tế trong lĩnh vực an ninh mạng, an ninh dữ liệu…

"Bộ đã đề xuất với Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét sớm cho ý kiến về Dự thảo nghị định bảo vệ dữ liệu cá nhân. Nghị định này rất quan trọng. Chúng tôi cũng đã hoàn thành dự thảo, đang xin ý kiến các cơ quan chuyên môn" - ông Tô Lâm nói.

Đối với vấn đề thứ ba là công tác xây dựng, kết nối, chia sẻ, khai thác Cơ sở dữ liệu Quốc gia dân cư, theo Đại tướng Tô Lâm, hiện cơ sở dữ liệu này đã chính thức triển khai kết nối, chia sẻ thông tin với cơ sở dữ liệu chuyên ngành của 12 bộ ngành, 4 doanh nghiệp Nhà nước và UBND 15 địa phương. Tuy nhiên, việc kết nối, chia sẻ dữ liệu với các bộ, ngành, địa phương còn gặp một số khó khăn.

Cụ thể, Bộ trưởng Công an cho biết, hạ tầng công nghệ thông tin của nhiều bộ, ngành, địa phương chưa bảo đảm, thiếu đồng bộ, chưa có hệ thống để kết nối, chưa triển khai đầy đủ các phương án đảm bảo an toàn thông tin. Nếu không an toàn thì không kết nối được.

Ngoài ra, nhiều bộ, ngành, địa phương chưa số hóa dữ liệu, quy trình phục vụ cho triển khai thủ tục hành chính trên môi trường điện tử. Do đó, mặc dù đã kết nối với Cơ sở dữ liệu Quốc gia dân cư những kết quả khai thác còn rất hạn chế.

Trong thời gian tới, Bộ Công an sẽ cùng với các bộ, ngành, địa phương tập trung để rà soát khâu kết nối để phục vụ cho nhân dân. Chia sẻ thêm kinh nghiệm khi xây dựng Cơ sở dữ liệu Quốc gia, ông cho phải đảm bảo đúng 4 nguyên tắc, đó là: đúng, đủ, sạch, sống, không thể thiếu bất cứ nguyên tắc nào.

Liên quan đến vấn đề sau ngày 31/12, sổ hộ khẩu giấy không còn giá trị sử dụng theo Luật Cư trú, ông Tô Lâm cho biết đã hoàn thành Dự thảo Nghị định sửa đổi; dự kiến sẽ được thông qua và có giá trị trước ngày 15/12 tới đây.