Bộ Tài nguyên - Môi trường phản hồi về thủy điện Đồng Nai 6, 6A
(Dân trí) - Bộ TN-MT vừa có văn bản trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội Trương Văn Vở về thủy điện Đồng Nai 6, 6A. Theo Bộ, hai dự án trên có nhiều điểm tích cực nhưng nhiều vấn đề trong báo cáo đánh giá tác động môi trường chưa được làm rõ.
Đồng Nai 6, 6A còn chờ hoàn thiện ĐTM
Theo công văn trên, đại biểu Trương Văn Vở, Phó trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Nai, chất vấn Bộ trưởng Bộ TN-MT về kiến nghị loại bỏ 2 dự án thủy điện Đồng Nai (ĐN) 6, 6A: “Với trách nhiệm thuộc thẩm quyền, đề nghị Bộ trưởng cho biết quan điểm của Bộ TN-MT? Bộ trưởng có tiếp tục chỉ đạo thực hiện việc đánh giá tác động môi trường trong quá trình lập dự án không? Bộ trưởng có đồng tình với việc loại khỏi dự án nêu trên ra khỏi quy hoạch phát triển điện lực quốc gia theo quy định của pháp luật không?”.
Về vấn đề trên, trong công văn chính thức gửi cho Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Nai, Bộ TN-MT cho rằng: “Theo quy định pháp luật hiện hành về bảo vệ môi trường, việc đánh giá tác động môi trường đối với các dự án thủy điện ĐN 6, 6A thuộc trách nhiệm của chủ dự án, Bộ TN-MT có trách nhiệm xem xét báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) của các dự án thủy điện ĐN 6, 6A”.
Thực hiện quy định này, sau khi nhận được ĐTM của các dự án thủy điện ĐN 6, 6A do tập đoàn Đức Long Gia Lai (ĐLGL) gửi, Bộ TN-MT đã thành lập Hội đồng thẩm định để xem xét các ĐTM này.
Từ đó, Bộ TNMT cho biết: “Thông qua kết quả làm việc của Hội đồng và khảo sát thực tế tại hiện trường, Hội đồng nhận thấy một số mặt tích cực của các dự án như: sẽ sản xuất ra 929,16 triệu kWh và nộp thuế hàng năm cho ngân sách khoảng 300 tỷ đồng; phát triển hạ tầng giao thông và các điều kiện kinh tế - xã hội, đời sống cộng đồng dân cư khu vực thực hiện dự án; điều hòa dòng chảy của đoạn sông Đồng Nai sau khi qua công trình Thủy điện Đồng Nai 5”.
Tuy nhiên, theo Bộ TN-MT, trong ĐTM của các dự án chưa làm rõ được một số vấn đề môi trường gây ra bởi các dự án, cũng như một số biện pháp giảm thiểu những tác động xấu đến VQG Cát Tiên và môi trường ở hạ du các dự án này chưa thuyết phục, thiếu tính khả thi.
Chính vì vậy, Bộ TN-MT đã đề nghị ĐLGL bổ sung, làm rõ. Hiện Bộ đang chờ ĐLGL gửi lại ĐTM sau khi hoàn thiện cho nên Bộ “chưa có cơ sở xem xét kết luận về mức độ tác động đối với môi trường của các dự án thủy điện ĐN 6, 6A”.
Đồng Nai dừng thêm 5 dự án thủy điện
Không chỉ yêu cầu loại bỏ 2 dự án thủy điện Đồng Nai 6, 6A (nằm trên địa bàn Lâm Đồng, Bình Phước, Đắk Nông), UBND tỉnh Đồng Nai còn yêu cầu tạm dừng triển khai 5 dự án thủy điện khác nằm trên địa phận tỉnh mình.
Trong báo cáo gửi Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Quốc hội, UBND tỉnh Đồng Nai cho biết ngoài thủy điện Trị An, trên địa bàn Đồng Nai còn 5 thủy điện bậc thang thuộc lưu vực sông Đồng Nai đã được duyệt quy hoạch nhưng chưa đầu tư là: Tà Lài 1, Phú Tân 1, Phú Tân 2, Thanh Sơn và Ngọc Định.
Cả 5 thủy điện bậc thang này nằm san sát nhau, mỗi cái cách nhau 3km đường sông và cái gần nhất cách thủy điện Trị An 6km đường sông. Tổng cộng 5 dự án thủy điện trên có công suất 164MW, sản lượng điện 744,6 triệu kWh/năm, tổng diện tích chiếm đất là 361,33 ha, số hộ dân bị ảnh hưởng là 66 hộ (272 người).
Đánh giá về 5 dự án trên, UBND tỉnh Đồng Nai cho là công nghệ xây dựng theo dạng thủy điện bậc thang cột nước thấp nên không có hiện tượng tích lũ và xả lũ; khi có sự cố vỡ đập xảy ra cũng không ảnh hưởng đến khu vực ven sông và các công trình hạ lưu vì lượng nước tích trong hồ chức rất nhỏ, không đánh kể.
Về môi trường, theo UBND tỉnh thì trong hơn 361 ha diện tích của các thủy điện trên chỉ có 81 ha đất cần thu hồi, trong đó có 78 ha đất rừng sản xuất, chủ đầu tư có thể trồng lại rừng bổ sung hoặc đóng góp bằng tiền vào Quỹ Bảo vệ và phát triển rừng. Khối lượng bồi thường tái định cư theo UBND tỉnh cũng không lớn, chỉ di dời 1 số hộ dân (khoảng 272 người).
UBND tỉnh Đồng Nai đánh giá khi thi công 5 dự án này thì hệ thống đường sá sẽ được chủ đầu tư nâng cấp để phục vụ thi công và vận hành công trình. Các cầu giao thông trên đập tràn sẽ thay thế các phà hiện hữu, giảm nguy cơ về an toàn cho người dân khi qua lại trong mùa lũ, tạo điều kiện lưu thông kinh tế của khu vực hai bên bờ sông. Ngoài ra, việc triển khai xây dựng các dự án trên cũng tạo điều kiện cho các hoạt động sản xuất, kinh doanh phát triển, tạo cơ hội việc làm cho người dân địa phương.
Tuy nhiên, UBND tỉnh vẫn ra chỉ thị: “Tạm ngưng các dự án thủy điện bậc thang thuộc lưu vực sông Đồng Nai trên địa bàn tỉnh để rà soát đánh giá lại Quy hoạch bậc thang thủy điện sông Đồng Nai và tác động môi trường – xã hội của các dự án bậc thang thủy điện”.
Tùng Nguyên