Biệt thự 100 tuổi ở Đồng Nai từng được đề xuất xếp hạng di tích cấp tỉnh

Ngày 26/9, Phó giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch tỉnh Đồng Nai Nguyễn Hồng Ân thông tin, đơn vị đang phối hợp với các ban, ngành, UBND TP Biên Hòa để tổng hợp ý kiến các chuyên gia văn hóa, lịch sử, sau đó gửi báo cáo lên UBND tỉnh Đồng Nai về phương án giải quyết đối với biệt thự Đốc phủ sứ Võ Hà Thanh.

Theo ông Ân, đơn vị mong muốn giữ lại ngôi biệt thự Đốc phủ sứ Võ Hà Thanh. Tuy nhiên, để làm được việc này thì UBND tỉnh Đồng Nai nên mua lại ngôi biệt thự 100 tuổi rồi giao cho cơ quan quản lý làm công tác bảo tồn.

Ông Ân cho rằng: "Ngôi biệt thự nằm trên dự án giải tỏa, thay vì phá bỏ thì Nhà nước nên mua lại để sử dụng vào công tác bảo tồn theo hình thức di sản văn hóa, phát triển du lịch và là điểm nhấn của đường ven sông Đồng Nai. Còn nếu chủ sở hữu thuộc người dân thì rất khó để bảo tồn. Do đó, các sở, ngành cần tính toán thế nào cho phù hợp, không ảnh hướng đến đường ven sông mà vẫn giữ được căn nhà cổ".

Ông Nguyễn Hồng Ân cũng thông tin, năm 2016 ngôi biệt thự Đốc phủ sứ Võ Hà Thanh được UBND tỉnh Đồng Nai đưa vào danh sách xếp hạng di tích. Thời điểm đó, Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch đã chỉ đạo Ban Quản lý Di tích - Danh thắng tỉnh Đồng Nai nghiên cứu, đánh giá sơ bộ và đề nghị bổ sung vào danh mục đề nghị xếp hạng di tích cấp tỉnh, vì đây là ngôi nhà cổ có giá trị kiến trúc - nghệ thuật.

Tháng 3/2016, UBND tỉnh Đồng Nai ban hành quyết định phê duyệt danh mục thay đổi, bổ sung quy hoạch lộ trình xếp hạng di tích - danh thắng trên địa bàn tỉnh Đồng Nai, giai đoạn 2011-2020. Trong danh sách này có "Lầu ông Phủ", tức biệt thự của Đốc phủ sứ Võ Hà Thanh.

Tuy nhiên, bộ phận chuyên môn nhiều lần đến, liên hệ chủ nhân ngôi nhà, đề nghị phối hợp lập hồ sơ khoa học để xếp hạng di tích, nhưng người trực tiếp quản lý biệt thự không đồng ý xếp hạng di tích. Vì vậy, Ban Quản lý Di tích - Danh thắng tỉnh Đồng Nai đã dừng thực hiện lập hồ sơ di tích và đưa ra khỏi danh mục lập hồ sơ xếp hạng di tích.

Ngày 24/9, Chủ tịch Hội đồng Nhân dân tỉnh Đồng Nai Thái Bảo ký ban hành công văn gửi Ban Cán sự Đảng UBND tỉnh Đồng Nai và Thường trực Thành ủy Biên Hòa, đề cập đến việc những ngày qua, các cơ quan báo chí phản ánh công trình kiến trúc Nhà lầu ông Phủ, tọa lạc tại số 99A, khu phố 5, phường Bửu Long, TP Biên Hòa, có nguy cơ bị tháo dỡ do ảnh hưởng dự án đường ven sông Đồng Nai, đoạn từ cầu Hóa An đến giáp ranh huyện Vĩnh Cửu.

Đảng đoàn Hội đồng Nhân dân tỉnh đề nghị các cơ quan chuyên môn nghiên cứu vấn đề trên, để tính toán phương án, giải pháp phù hợp, vừa bảo đảm việc triển khai thực hiện dự án; đồng thời, gắn với việc gìn giữ, bảo tồn, phát huy giá trị kiến trúc theo tinh thần Nghị quyết của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Đồng Nai khóa XI, về xây dựng và phát huy giá trị văn hóa, con người Đồng Nai trở thành nguồn lực, động lực quan trọng cho phát triển toàn diện và bền vững.

Biệt thự cổ của Đốc phủ sứ Võ Hà Thanh, còn được gọi là Nhà lầu ông Phủ, được xây dựng đầu thế kỷ XX và hoàn thành vào năm 1924.