Bí thư Nguyễn Thiện Nhân tha thiết mong phụ nữ TPHCM nâng tỷ suất sinh
(Dân trí) - "Sinh đẻ là vì mình, vì đất nước, vì thành phố chứ không là chuyện riêng. Rất nhiều nước coi việc sinh đẻ là tự do của cá nhân nhưng tự do mà sinh ít quá thì đất nước bị thiệt hại", ông Nguyễn Thiện Nhân, Bí thư Thành ủy TPHCM, chia sẻ tại phiên khai mạc kỳ họp thứ 5, HĐND TPHCM khóa IX, diễn ra sáng 4/7.
Sinh đẻ vì đất nước, vì thành phố!
Cuối buổi làm việc của phiên khai mạc, bà Nguyễn Thị Quyết Tâm, Chủ tịch HĐND TPHCM đã mời ông Nguyễn Thiện Nhân lên phát biểu.
Ông Nguyễn Thiện Nhân cho biết, với tư cách là Đại biểu Quốc hội, Bí thư Thành uỷ, ông đồng tình với các báo cáo, tờ trình mà UBND, HĐND TPHCM đưa ra tại kỳ họp.
Riêng chuyên đề xung quanh chính sách dân số, ông Nguyễn Thiện Nhân cho rằng, cần chia sẻ thêm để thấy thành tựu và hạn chế để từ đó định hướng thực hiện trong 5-10 năm tới.
Bí thư Nguyễn Thiện Nhân đã dẫn ra hàng loạt con số cho thấy có sự thay đổi về tỷ lệ sinh sản ở phụ nữ nước ta từ những năm 1960 đến nay.
Theo đó, năm 1960, ở miền Bắc, bình quân một phụ nữ có 6 con. Sau năm 1975 đến 1980, giảm dần từ 6 xuống còn 3 con/phụ nữ. Từ năm 2005 đến nay, cả nước bình quân mỗi phụ nữ có 2 con.
"Trong 10 năm liền Việt Nam duy trì được bình quân mỗi phụ nữ 2 con. Điều này có nghĩa khi cha mẹ mất đi sẽ có 2 người thay thế. Tức khi cha mẹ đang ở tuổi làm việc thì 2 con còn nhỏ. Khi cha mẹ về hưu thì 2 con thành 2 người lớn. Như vậy, gia đình ổn định, bền vững, góp phần cho đất nước đủ lao động", ông Nhân nói.
Với tỷ lệ như trên, ông Nhân khẳng định đó là "cơ cấu dân số vàng". Khi 2 người về hưu thì có 2 người đóng tiền thuế hỗ trợ cho 2 người về hưu đó. Đấy là may mắn cho đất nước.
Bí thư TPHCM cũng cho rằng, có giai đoạn nước ta kêu gọi mỗi phụ nữ có 1,8 trẻ. Trong khi, nếu một phụ nữ trung bình sinh dưới 2 con cho một quốc gia khoảng 30 năm thì quốc gia đó thiếu lao động trầm trọng.
Chẳng hạn, Hàn Quốc giảm tỷ lệ sinh xuống còn 1,7 - 1,5 và nay là 1,3 con/phụ nữ. Singapore, từ những năm 1970 có tỉ lệ bình quân là 2 và hiện nay cũng chỉ còn 1,3. Tương tự, Nhật Bản hiện nay 1 phụ nữ bình quân chỉ sinh 1,3 con, thậm chí 1,26 con. Do đó, các quốc gia này đang khủng hoảng lao động rất rộng.
Ở Nhật Bản, dự báo trong khoảng 50 năm tính từ năm 2000 dân số sẽ giảm 40 triệu người từ 120 xuống 80 triệu, nên lực lượng lao động càng khan hiếm. Hàn Quốc thiếu lao động trầm trọng nên gần 10 năm qua sang Việt Nam đầu tư và sử dụng 130 ngàn lao động Việt Nam.
"Sinh nhiều thì khổ, sinh ít cũng hại. Hại cho đất nước không đủ lao động nên ở thế giới coi việc duy trì tỷ suất sinh thay thế, bình quân mỗi phụ nữ sinh 2 cháu trong đời người là điều vô cùng cần thiết cho đất nước phát triển bền vững về nhân lực và lao động", Bí thư Nhân nói.
Một vấn đề khác được ông Nguyễn Thiện Nhân đề cập là tình trạng mất cân bằng giới tính. Cả nước trong năm vừa qua bình quân có tỷ lệ giới tính là 100 cháu gái/112 cháu trai. Trong khi quy luật tự nhiên, tỷ lệ này là 105/106.
“Chính vì vậy mà Quốc hội khóa này, trong Nghị quyết về phát triển kinh tế xã hội 2016-2020 về chính sách dân số đã đặt ra 2 mục tiêu. Thứ nhất là duy trì tỷ suất sinh thay thế, thứ hai là giảm mất cân bằng giới tính", ông Nhân nói.
"Chúng ta là thành phố đẻ ít nhất cả nước"
Liên hệ với thực tế tình hình dân số TPHCM, ông Nguyễn Thiện Nhân cho rằng, TPHCM giảm tỷ lệ mất cân bằng giới tính rất tốt, dẫn đầu cả nước khi 100 cháu gái thì có 106 cháu trai, trong khi cả nước thì tỷ lệ 100/112.
Tuy nhiên, ông Nhân cũng bày tỏ lo ngại khi tỷ suất sinh thay thế của mỗi phụ nữ TPHCM hiện nay chỉ có 1,46 con trong khi mục tiêu cả nước là đảm bảo mỗi phụ nữ có 2 con.
"Chúng ta là thành phố đẻ ít nhất cả nước. Bình quân phụ nữ chỉ có 1,46 con. Tức chúng ta có hiện trạng sinh con như Hàn Quốc, Singapore, Nhật Bản. Tỷ suất này mà kéo dài thì chúng ta góp phần thiếu lao động cho cả nước", ông Nhân nói.
"Chúng tôi thiết tha mong HĐND quan tâm lưu ý mục tiêu của Quốc hội về chính sách dân số đó là duy trì tỷ lệ sinh của phụ nữ. Mục tiêu của chúng ta là phải kéo tỷ suất từ 1,46 của 9 năm qua lên gần 2 cháu/phụ nữ chứ nếu để tỷ suất 1,64 lâu dài thì có hại cho đất nước", Bí thư Nhân nói thêm.
Người đứng đầu Đảng bộ TPHCM cho biết, TPHCM vẫn cần áp dụng các biện pháp hạn chế gia tăng dân số như triệt sản, nhưng: “Nếu 1 con thì chưa nên triệt sản ngay mà nên chờ đến khi có 2 con, vì nếu một con mà triệt sản thì đến khi muốn sinh cũng không sinh được nữa. Sinh đẻ là vì mình, vì đất nước, vì thành phố chứ không là chuyện riêng. Rất nhiều nước coi việc sinh đẻ là tự do của cá nhân nhưng tự do mà sinh ít quá thì đất nước bị thiệt hại".
Theo ông Nhân, để đạt được mục tiêu tỷ suất sinh con trở lại bình thường như chỉ tiêu của Quốc hội thì HĐND TPHCM cần xác định lại mục tiêu, không phải là tỷ suất sinh hợp lý chung chung mà phải là tỷ suất sinh thay thế.
Công Quang