Bão Yagi đổ bộ, lần đầu tiên Việt Nam đo được gió giật cấp 17

Quảng Ninh ghi nhận bão Yagi gió giật cấp 17

Sáng 22/10, tại Hà Nội, báo Tiền Phong tổ chức tọa đàm "Thích ứng với thiên tai ngày càng dị thường và khốc liệt" nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng về tác động của thiên tai cũng như đề xuất các giải pháp thích ứng với biến đổi khí hậu.

Tại tọa đàm, các diễn biến, hậu quả của cơn bão số 3 (tên quốc tế là Yagi) mới tàn phá miền Bắc được nhiều chuyên gia phân tích, đánh giá.

Ông Hoàng Đức Cường, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Khí tượng Thủy văn (Bộ Tài nguyên và Môi trường) cho biết, đầu tháng 9, áp thấp nhiệt đới hình thành ngoài biển Đông và mạnh lên thành bão.

Đến ngày 3/9, khi vào biển Đông, bão có tên quốc tế là Yagi và là cơn bão số 3 trong năm. Vào biển Đông khoảng 2 ngày sau, bão Yagi đã tăng từ cấp 8 lên cấp 16 (cấp siêu bão).

"Đây là kỷ lục đầu tiên mà chúng tôi ghi nhận về cơn bão tăng cấp nhanh nhất trên biển Đông. Lúc đó, quan sát trên hình ảnh vệ tinh cơn bão có hoàn lưu rất rộng, mắt bão sắc nét và chúng tôi luôn khẳng định đây là cơn bão cực kỳ nguy hiểm trước khi ảnh hưởng đến đất liền nước ta", ông Cường nói.

Khi đổ bộ vào bán đảo Hải Nam (Trung Quốc) bão Yagi vẫn giữ cấp siêu bão (cấp 16). Bão Yagi khi tiến vào vịnh Bắc Bộ rồi sau đó đổ bộ vùng Quảng Ninh, Hải Phòng có hoàn lưu rất rộng với sức gió mạnh cấp 14.

Ngày 7/9, bão Yagi ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền nước ta. Các vị trí tiền tiêu là Vân Đồn, Bãi Cháy (Quảng Ninh) ghi nhận gió cấp 13, 14 giật cấp 17. Hải Phòng ghi nhận gió cấp 12, 13 giật cấp 15. Sau khi vào đất liền, bão Yagi gây mưa rất lớn, phủ khắp Bắc Bộ và Thanh Hóa.

Lượng mưa phổ biến do ảnh hưởng của bão số 3 ở mức 400-500mm, nhiều nơi lên đến 700mm.

Tổng kết về các đặc điểm bất thường, kỷ lục của bão Yagi, ông Cường cho biết, đây là cơn bão tăng cấp thành siêu bão nhanh nhất từ trước đến nay trên biển Đông (48 giờ tăng 8 cấp, từ cấp 8 lên cấp 16 - cấp siêu bão).

Đặc biệt, lần đầu tiên Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn quốc gia ghi nhận và dự báo siêu bão trên biển Đông, kể từ khi chúng ta có phân định về mức siêu bão từ năm 2014.

"Gió giật mạnh nhất ở Bãi Cháy (Quảng Ninh) cấp 17 và đây là lần đầu tiên ở Việt Nam đo được cấp gió này", ông Cường nhấn mạnh và đánh giá, với tác động của biến đổi khí hậu hiện nay thì thiên tai còn nhiều diễn biến bất thường hơn nữa.

Các hiện tượng cực đoan như nắng hạn, nước biển dâng sẽ trầm trọng hơn trước. Các cơn bão dù chưa có dấu hiệu rõ ràng nhưng số lượng bão mạnh tăng lên gần đây là một xu hướng. Đây là điều dễ hiểu vì biến đổi khí hậu sẽ tạo nhiều điều kiện hình thành các cơn bão mạnh.

Minh chứng những năm gần đây xuất hiện ngày càng nhiều cơn bão mạnh. Chỉ 5-6 năm gần đây, chúng ta đã hứng chịu đến 6 cơn bão mạnh. Dưới tác động của biến đổi khí hậu ngoài bão mạnh còn là mưa lớn gây ra lũ quét, sạt lở đất.

Bão Yagi gây thiệt hại lớn nhất từ trước đến nay

Theo ông Nguyễn Văn Hải, Trưởng phòng Ứng phó và Khắc phục hậu quả thiên tai, Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), bão Yagi đã gây thiệt hại rất lớn về người và của.

Về người, bão lũ đã khiến 345 người chết và mất tích, thậm chí một số người mất tích đến nay vẫn chưa tìm thấy. Trong đó, người chết chủ yếu do sạt lở đất.

Về kinh tế, đến nay thống kế thiệt hại gần 82.000 tỷ đồng, đây cũng là thiệt hại lớn nhất từ trước đến nay do bão lũ gây ra (năm 2017 có nhiều bão đổ bộ nhưng tổng thiệt hại khoảng 60.000 tỷ đồng).

"Có thể nói, sức tàn phá của bão Yagi vừa qua là hết sức khủng khiếp và diện rộng. Bão tiếp cận từ biển vào đồng bằng lên miền núi, gây sạt lở từ miền núi lại trôi xuống đồng bằng thành một vòng tròn.

Trong chỉ đạo, chúng ta chưa hình dung hết tác động liên hoàn khi lũ xảy ra trên diện rộng nên công tác điều phối gặp không ít khó khăn", ông Hải nhìn nhận.

Trong tương lai, chúng ta cần tăng cường cảnh báo để hạn chế thiệt hại về người, tài sản ở các điểm sạt lở.

Tính từ đầu năm đến nay có tới 501 người chết và mất tích do thiên tai, tăng 2,38 lần so với trung bình 10 năm gần đây.

Về kinh tế, thiệt hại gấp 4 lần so với trung bình 10 năm gần đây (trung bình các năm gần đây khoảng 21.000 tỷ đồng/năm).

Từ những con số thiệt hại về người và kinh tế kể trên, ông Hải cho rằng, chúng ta cần suy ngẫm, nhìn nhận lại để có các bài học kinh nghiệm ứng phó cũng như tái thiết lại kinh tế, đời sống của người dân.

Là một trong những địa phương chịu ảnh hưởng nặng nề của bão Yagi, ông Đặng Văn Tâm, đại diện Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Hải Phòng thống kê, bão đã khiến 2 người chết, 81 người bị thương, 1 chiến sĩ hy sinh khi hỗ trợ nhân dân khắc phục sau bão.

Tổng thiệt hại về kinh tế do bão Yagi gây ra là trên 13.000 tỷ đồng (thiệt hại của người dân hơn 7.200 tỷ đồng, cơ quan nhà nước hơn 1.800 tỷ đồng, của doanh nghiệp hơn 4.000 tỷ).

Sau khi bão đi qua, ông Tâm đánh giá khó khăn lớn nhất của Hải Phòng chính là cơ sở hạ tầng.

Trong và sau khi bão Yagi đổ bộ, hệ thống thông tin liên lạc bị gián đoạn, các mạng viễn thông mất sóng. Ngay sau đó, chính quyền TP Hải Phòng chỉ đạo các cấp khẩn trương vào cuộc, nhanh chóng tái thiết lại cuộc sống cho người dân.

Trong đó, chú trọng việc sửa chữa, đầu tư nâng cấp hệ thống điện, viễn thông, thoát nước đô thị.