Án “dân kiện quan” tăng, xử lý vẫn ì ạch

Cụ thể, theo báo cáo, tính từ kỳ họp Quốc hội trước, 1/10/2018, đến 31/3/2019 (gần kỳ họp thứ 7, chuẩn bị khai mạc), TAND các cấp đã thụ lý 9.305 vụ án hành chính, tăng 2.306 vụ so với cùng kỳ năm 2018; đã giải quyết, xét xử được 3.965 vụ, tăng 1.702 vụ so với cùng kỳ năm 2018 (đạt tỷ lệ 42,6 %).

Trong đó, thụ lý theo thủ tục sơ thẩm 6.902 vụ, đã giải quyết, xét xử 3.022 vụ; thụ lý theo thủ tục phúc thẩm 2.316 vụ, đã giải quyết, xét xử 882 vụ; thụ lý theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm 87 vụ, đã giải quyết, xét xử 61 vụ.

Tỷ lệ các bản án, quyết định bị hủy là 3,75%, giảm 0,71% so với cùng kỳ năm 2018 (do nguyên nhân chủ quan 2,72%, và do nguyên nhân khách quan 1,03%); bị sửa là 3,53%, giảm 0,35% so với cùng kỳ năm 2018 (do nguyên nhân chủ quan 2,87 % và do nguyên nhân khách quan là 0,66%).

TAND các cấp đã giải thích, đính chính hoặc kháng nghị đối với 2 bản án do tuyên không rõ ràng, gây khó khăn cho công tác thi hành án.

Chánh án TAND tối cao giải thích, các vụ án hành chính thụ lý, giải quyết chủ yếu liên quan tới các quyết định hành chính, hành vi hành chính về quản lý đất đai. Mặc dù đã nỗ lực khắc phục việc để các vụ án quá thời hạn giải quyết theo quy định của pháp luật, đặc biệt là chú trọng việc tổ chức đối thoại giữa người khởi kiện và người bị kiện, song thực tiễn cho thấy các vụ án hành chính thường phức tạp, quá trình thực hiện một số quy định của Luật Tố tụng hành chính cũng gặp phải những vướng mắc và thời gian giải quyết vụ án bị kéo dài, nên tỷ lệ giải quyết loại án này chưa cao.

Bên cạnh án hành chính, công tác giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm, tổng số đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm mà TAND tối cao và các TAND cấp cao cũng gặp khó khăn. Số đơn/ vụ phải giải quyết là 13.130 đơn/vụ; đã giải quyết được 4.671 đơn/vụ, đạt tỷ lệ 36,6%. Trong tổng số 4.671 đơn/vụ đã giải quyết, Tòa án trả lời cho các đương sự là không có căn cứ kháng nghị 4.481 đơn/vụ; kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm 190 đơn/vụ.

Bản báo cáo đưa ra nhận định, về cơ bản đã khắc phục được tình trạng đã trả lời cho đương sự là không có căn cứ kháng nghị, nhưng sau đó Chánh án TAND tối cao lại phát hiện bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật có sai lầm nghiêm trọng và phải kháng nghị để giải quyết vụ án theo trình tự giám đốc thẩm. Quá trình giải quyết, các Tòa án đã tập trung rà soát, phân loại để xem xét, giải quyết các đơn sắp hết thời hạn kháng nghị giám đốc thẩm, tái thẩm, đảm bảo không để các vụ việc quá thời hạn giải quyết theo quy định của pháp luật.

P.Thảo