Nguyễn Đình Thi và cuộc tình với Madeleine Riffaud

Vào năm 1951, khi cuộc kháng chiến chống Pháp bước vào giai đoạn phản công thì ở  CHDC Đức hồi ấy có Đại hội liên hoan Thanh niên Quốc tế. Nguyễn Đình Thi được cử làm đại biểu của VN vì vừa rất thanh niên (27 tuổi), lại vừa nhiều thành tích sáng tác.

Còn Madeleine Riffaud, đại biểu thanh niên Pháp, nổi tiếng là một chiến sĩ chống phát xít Đức, đang là một nữ phóng viên, nhà thơ đẹp, trẻ, duyên dáng. Cùng chiến đấu chống thực dân Pháp, hai đoàn tiếp xúc, Madeleine Riffaud và Nguyễn Đình Thi càng gũi thêm vì nhà văn của chúng ta lại thạo cả tiếng Pháp nữa.

Sau này nữ nhà báo kể như một kỷ niệm là “vừa chợt thấy Thi, tôi như bị thần Tình yêu bắn vào tim”. Còn Nguyễn Đình Thi cũng rung động không kém. Đến nỗi các nhà thơ như Nadim Hikmet, Paplô Nêruda đã gán ghép đôi bạn trẻ với nhau.

Vừa là việc công nhưng để có cớ gặp gỡ, tâm tình, Madeleine Riffaud  đã nhờ Nguyễn Đình Thi dịch nghĩa một số bài thơ kháng chiến Việt Nam để dịch thơ cho báo Pháp. Tuy cùng “yêu về sắc, trọng vì tài” nhưng giữa hai người có ngăn cách sâu vì cả hai đều “ván đã đóng thuyền”. Hiếm xẩy ra nhưng những giọt nước mắt đã đổ khi chia tay hết Đại hội và những lá thư thắm thiết giữa hai người.

Đến khi vợ của Nguyễn Đình Thi mất một thời gian, hai người có dịp gặp lại nhau trong một lần Madeleine Riffaud sang công tác tại Việt Nam. Chuyện đám cưới cũng được bàn định. Nhưng “mưu sự tại nhân”, bàn định thấy “không lợi cho cái chung”, hai người đành thôi chia tay.

Sau này, không biết vì lương tri đối với cuộc kháng chiến chống Mỹ hay vì “kỷ niệm cũ” vẫn đỏ rực mà Madeleine Riffaud lại sang Việt Nam thêm một lần. Hai người có gặp gỡ nhưng lại chia tay, nữ nhà báo lặn lội vào chiến trường miền Nam khói lửa.

Phải chăng đúng như một câu thơ đã viết: “Tình chỉ đẹp khi còn dang dở?”

 G.H.V