Không còn nhận ra nhau

Thúy luôn tự hỏi ngay từ cái nhìn đấy, mẹ đã quyết định đi mãi hay những năm tháng bôn ba xứ người mới khiến mẹ quên mất đường về. Nhà nó nghèo lắm, cái nghèo đeo bám suốt tuổi thơ của nó, đeo bám một đời ba nó khắc khổ gà trống nuôi con. Nỗi khắc khổ in hằn trên tấm lưng còng trước tuổi, trên từng vệt ố vàng thấm vào móng tay rửa mãi không mờ. Cũng vì nghèo nên mẹ nó mới đi xuất khẩu lao động. Từ thuở lên 5 nó đã thiếu bàn tay mẹ chải cho mái tóc khét lẹt mùi nắng, gói cho một nắm xôi hay ân cần lau đi những giọt nước mắt nóng hổi lăn dài suốt tuổi ấu thơ.

Gia tài mẹ để lại chỉ vọn vẹn tấm hình cưới mẹ bẽn lẽn cầm bông lay ơn, có ba đứng cạnh mặt ánh lên vẻ hạnh phúc ngơ ngác, niềm hạnh phúc của chàng trai nghèo vừa cưới được người thương nhưng không biết ngày sau sẽ làm gì để vợ con sống sung túc. Mẹ còn lưu lại vết thương lòng toang hoác nhưng dịu dàng đến lạ lùng. Trong trí nhớ của nó, 5 năm đầu đời giờ hiện về lung linh như cổ tích.

Ngày đó, cả  nhà nó sống trong một xóm chài xơ xác. Ba nó theo thuyền đi đánh cá còn mẹ thường gánh tôm, cá, mực khô vào chợ huyện bán. Ám ảnh nó mãi là những cồn cát, cát trắng mịn và bay tung mù những chiều nổi gió. Trên cồn cát rát bỏng chân ấy nó đã đón mẹ gầy hao trở về từ phiên chợ tảo tần, trên cồn cát cao ngất, hai mẹ con nó đã nhiều ngày trông ra biển ngóng thuyền của ba cập bờ. Thuở đấy khổ cực đủ bề nhưng con Thúy chưa bao giờ tủi thân, chẳng đứa trẻ nào tủi thân khi có mẹ bên cạnh. Nếu trời bão dông, thuyền ba mãi chưa thấy về, sẽ có mẹ ở bên chia bớt lo âu, thấp thỏm, nếu đông trở mình se sắt, ba chẳng ra khơi được, cả tháng liền phải vay tiền để mua gạo, sẽ có mẹ nấu món cháo ngao ấm lòng.

Hình như con Thúy sinh ra là để tủi thân. Chẳng có gì  tủi thân bằng con gái nhớ mẹ, cũng chẳng còn gì  tủi thân bằng đứa con gái bị trời cướp đi nhan sắc. Một lần đám trẻ làng chài nghịch dại với mấy quả bom bi, cú gõ nhẹ hều mà có đứa đi mãi, người thân chúng thất thểu đi lượm lại từng mảnh thi thể chúng vương vãi khắp triền cát trắng. Nhiều đứa khác bị liệt chân, cụt tay, con Thúy thì mặt biến dạng, một bên mắt bị teo, hai má nó nhăn nheo như bà cụ.

Nhìn con gái như  vậy, ba nó không cầm nổi lòng. Ông làm đủ mọi việc từ trồng hoa màu, nuôi tôm giống, đi đánh bắt xa bờ mong kiếm tiền đưa con gái đi phẫu thuật lại mặt nhưng công  sức của ông cứ theo gió Lào, theo cái nắng rát bỏng da và những trận bão triền miên đổ xuống sông xuống bể. Có người chú họ về thuê ba con Thúy vào Sài Gòn làm thợ bốc vác, hứa sẽ trả lương đều. Ông bần thần nhìn cồn cát chênh vênh nắng, nhìn căn nhà xập xệ chẳng đổi thay từ ngày mẹ nó đi rồi lặng lẽ gật đầu. Thế là ba con nó dắt nhau vào chốn lao xao.

Con Thúy được giới thiệu đến làm giúp việc ở một gia đình Việt kiều. Ông bà chủ nó trước ở Nga, giờ về Việt Nam kinh doanh lớn lắm. Nó thường lân la hỏi về đất nước xa xôi ấy, nơi đã đón mẹ nó đi rồi không bao giờ trả bà lại. Nó tưởng tưởng về những mùa đông nhiều tuyết rồi tự hỏi không biết giờ mẹ nó đang làm gì, ở đâu. Căn nhà rộng lớn, lúc nào cũng vắng teo, con Thúy thấy cô đơn quá chừng, nhưng cô đơn nhất là lúc cả nhà chủ đông đủ. Nhìn gia đình người ta quây quần, nó chạnh lòng ghê gớm chỉ mong đến chủ nhật. Chủ nhật bà chủ thường đưa con gái đến salon làm đẹp, tiện thể nó xin đi ké qua khu phòng trọ công nhân để thăm ba.

Cuối năm việc nhiều lại được trả lương gấp đôi nên ba con nó ở lại Sài Gòn. Càng sát Tết lòng dạ nó bồn chồn mãi, Tết thành thị đông đúc, nhộn nhịp nhưng chẳng ấm áp như chốn quê nghèo, ông chủ nó vẫn suốt ngày đi tiếp khách, cô con gái đi du lịch với bạn còn bà chủ nghe bảo về quê ngoại ăn Tết. Còn một mình, nó đi ra đi vào ngẩn ngơ nhớ cảnh Tết vạn chài, nhớ những ngày giáp Tết nó chạy lên cồn cát đăm đăm nhìn về hướng đường quốc lộ mong một chuyến xe đò nào đấy sẽ thả mẹ nó xuống. Mười mấy năm liền nó đợi mãi, năm nay chẳng còn ai lên cồn cát ngóng mẹ về.

Thế rồi con Thúy cũng không kìm lòng được, mồng 3 Tết nó xin ra quê vài ngày. Chuyến tàu Sài Gòn - Đồng Hới dài như cả thế kỉ. Hôm đấy trời nổi gió dữ lắm, nó lật đật chạy trong gió cát, chạy như đang có ai đợi ở mình ở nhà. Linh cảm vu vơ thế mà hóa ra thật, về đến nhà nó thấy có người đang ngồi trước cửa bưng mặt khóc. Nó lạc giọng, hỏi “ai đó”. Người ngẩng mặt lên quen thuộc quá chừng, nửa năm nay nó vẫn ở cùng nhà. Người đó cũng lạc giọng “con sen, sao cháu biết chỗ này?”. Người đó vỡ òa khi nghe nó run rẩy đáp “đây là nhà cháu, là nhà ba Hoàn” rồi cứ thất thểu gọi “Thúy phải không con, Thúy ơi, Thúy ơi sao mặt con ra nông nỗi này! Sao mẹ không nhận ra con mình!”. Con Thúy như người vô hồn, nó chẳng biết mình đang vui sướng, đang giận giữ hay đau xót, nó mếu máo: “Sao mẹ đi sửa mặt, mẹ khác hoàn toàn ngày xưa... Mẹ đẹp thế làm sao con nhận ra...”

Bình Tâm