"Bố bạn là tỷ phú, tại sao bạn phải làm việc này?"
Là những mẫu người thành công, nắm trong tay số tài khoản khổng lồ khiến cả thế giới ngưỡng mộ, nhưng trong vai trò là cha mẹ, họ là những người rất nghiêm khắc trong nuôi dạy con cái.
Nếm trải cuộc sống, biết người nghèo vất vả thế nào
Dravya Dholakia, con trai duy nhất của ông chủ công ty kinh doanh và xuất khẩu kim cương lớn nhất Ấn Độ Hare Krishna Diamond đã tới thành phố Kochi, bang Kerala theo yêu cầu của người cha. Đây là nơi không ai biết tới. Dravya Dholakia phải tự xin việc kiếm sống trong vòng một tháng. Anh lên đường với ba bộ áo quần và 7.000 rupee (100 USD), số tiền này chỉ được dùng trong trường hợp khẩn cấp.
Ba điều kiện của tỷ phú đưa ra với con trai là phải làm việc và kiếm tiền, không được làm một nơi quá một tuần, không được giới thiệu mình là con của tỷ phú và không được sử dụng điện thoại di động.
Trong 5 ngày đầu tiên, Dravya Dholakia không thể xin được việc làm. Anh cảm thấy thất vọng vì xin việc ở 60 chỗ nhưng đều bị từ chối. Nhờ đó, anh hiểu được cảm giác bị từ chối và giá trị công việc.
Sau đó, anh được nhận làm trong một tiệm bánh, rồi tới nhân viên trực điện thoại và cửa hàng bán giày, thậm chí là bồi bàn ở cửa hàng bán thức ăn nhanh. Trong một tháng, anh chỉ kiếm được 60 USD.
Khoảng thời gian đó dù ngắn nhưng cho anh rất nhiều bài học. “Tôi phải tìm mọi cách làm việc để có tiền ăn mỗi bữa chỉ 0,6 USD. Tôi cần phải kiếm thêm 4 USD mỗi ngày để trả tiền nhà trọ”, Dravya Dholakia kể.
Còn với vị tỷ phú thì thử thách này giúp cho con mình có nhiều trải nghiệm cuộc sống. “Tôi muốn con trai tôi nếm trải cuộc sống và biết được người nghèo vất vả như thế nào để xin việc và kiếm tiền. Không một trường đại học nào có thể dạy bạn những kỹ năng cuộc sống này”, ông cho hay.
Còn cô con gái của tỷ phú Jim Koch làm công việc múc kem với mức lương 7 USD/giờ. “Một cô gái hỏi con bé 'Ôi trời ơi, mình đọc trên báo thấy bố bạn là một tỷ phú. Tại sao bạn phải làm việc này?'. Con bé nhìn vào cô gái kia và trả lời 'Vì mình cần tiền”, tỷ phú này kể.
Hay như cô con gái của triệu phú tự thân Barbara Corcoran cũng phải làm việc 2 giờ mỗi tuần tại một spa dành cho chó. Công việc của cô bé là làm sạch cũi và dắt chó đi dạo. “Cho những đứa trẻ sớm làm quen với việc tự lập quan trọng hơn việc chỉ ngồi học trên ghế nhà trường”, Barbara chia sẻ.
Theo Barbara, khi con cái bạn đủ lớn, hãy khuyến khích chúng làm việc bởi những đứa trẻ sớm biết cách kiếm tiền bằng năng lực của mình thường có khả năng thành công cao hơn.
Không cần đứng đầu lớp
Jack Ma - tỷ phú với khối tài sản 39,6 tỷ USD (theo Forbes tháng 11/2017) - được nhiều người ngưỡng mộ vì câu chuyện khởi nghiệp thành công bất chấp mọi thử thách và thất bại. Tuy nhiên, một khía cạnh rất đặc biệt của vị tỷ phú này là quan điểm về giáo dục của ông.
Jack Ma không kỳ vọng vào thành tích học tập
Trong một bài phát biểu trước đám đông, Jack Ma từng đề cập đến chủ đề: “Những điều tôi dạy con trai tôi về giáo dục”. Theo trang Tech in Asia, Ma nói: “Con không cần nằm trong top 3 của lớp, top giữa cũng được, miễn sao điểm của con không quá thấp. Chỉ có những học sinh ở tầm trung mới có thời gian rảnh để học các kỹ năng khác”.
Theo ông, việc đứng đầu lớp không quan trọng bằng việc dành thời gian bên ngoài để học những kỹ năng khác. Trong khi Trung Quốc có nền giáo dục coi trọng điểm số, Jack Ma dạy con rằng: làm bài tập vẫn là điều cần thiết nhưng đừng để điều đó quyết định số phận của con. Hãy học những kỹ năng mới, theo đuổi niềm đam mê trong thời gian rảnh.
Trong sinh nhật lần thứ 18 của con trai, Jack Ma cho biết ông đã viết 3 lời khuyên gửi tặng con, theo trang Jackmaalibaba. “Thứ nhất, luôn nghĩ cho bản thân và nhận định vấn đề một cách độc lập. Thứ hai, luôn lạc quan - sẽ có nhiều vấn đề nhưng luôn có nhiều cách giải quyết. Thứ ba, nói sự thật, đặc biệt là với cha của con”, vị tỷ phú khuyên con trai.
Nhà sáng lập Alibaba cũng gửi lời nhắn đặc biệt với những người trẻ ở độ tuổi 25: Hãy phạm lỗi vừa đủ. “Đừng lo lắng! Ngã rồi bạn sẽ đứng lên, hãy tận hưởng điều đó! Bạn mới 25 tuổi, hãy tận hưởng quá trình này!”.
Mark Cuban: Thể hiện tình yêu thương và để con cái sống với tuổi thơ như những trẻ bình thường
Mark Cuban là chủ hãng phim Magnolia, chủ tịch công ty cáp viễn thông HDNet, một điển hình tỷ phú Mỹ.
"Các con tôi vẫn nhỏ, cháu lớn nhất mới hơn 10 tuổi. Chúng tôi đang làm hết khả năng để chúng có ý thức và thái độ đúng mực. Nhưng đúng là tôi luôn có nỗi sợ rằng chúng sẽ lớn lên với cảm giác mình là người được phục vụ, được ưu tiên", Cuban nói trên tờ Forbes.
Cuban và vợ ông cố gắng tránh điều này bằng cách dành cho con cái tuổi thơ như những đứa trẻ bình thường nhất có thể. Lời khuyên tốt nhất của ông là: "Dành nhiều thời gian nhất có thể ở bên con. Chúng tôi không cần người giúp việc vào cuối tuần vì chúng tôi có thể tự làm mọi thứ bằng khả năng của mình như bất cứ gia đình nào khác". Vào những ngày cuối tuần, vợ chồng tỷ phú thường tổ chức những buổi dã ngoại, cùng con cái nói chuyện và chia sẻ kinh nghiệm.
Mark Cuban là ông bố rất tình cảm. Ông luôn ôm hôn con và cho rằng đó là hành động thể hiện sự gần gũi, yêu thương, giúp con luôn gắn bó và cởi mở với cha mẹ. Ông ít khi quát mắng, đánh đập hay nặng lời với các con nhưng luôn đảm bảo mọi hành động của trẻ ở trong tầm kiểm soát.
Mark Cuban và vợ cùng các con. Ảnh: Playerwaqs.com.
Chuck Feeney: Không điện thoại và thẻ tín dụng hay tài khoản mua sắm
Chuck Feeney là tỷ phú giàu thứ 23 trên thế giới, đồng sáng lập ra chuỗi cửa hàng bán lẻ miễn thuế lớn nhất thế giới, nhưng ông dành hầu hết số tiền của mình để làm từ thiện và dạy các con phải biết “keo kiệt” với chính mình.
Feeney đã gửi hầu hết tiền của mình vào các quỹ từ thiện hay tài trợ cho các trường học, bệnh viện, viện nghiên cứu, tổ chức nhân quyền...
Để dạy con biết quý trọng tiền bạc và quản lý chi tiêu, ông yêu cầu các con làm việc vào kỳ nghỉ hè: Con trai Patrick bán kem và luôn tuân thủ các quy tắc nghiêm ngặt về ngân sách. Các con gái chuyển tới New York và tự trang trải các chi phí nằm ngoài khoản trợ cấp cần thiết của bố. Ông thực hiện điều này trong thời gian dài. Một lần, khi các con gái tuổi teen nợ cả đống hóa đơn tiền điện thoại vì gọi cho bạn trai ở châu Âu từ Manhattan (Mỹ), ông đã ngắt điện thoại quốc tế và đặt một chiếc bản đồ thành phố New York trên tường phòng khách, trên đó khoanh tròn khu vực sẽ được chi trả khi gọi đi.
Cũng như tất cả chúng ta, các tỷ phú cũng phải sống, hít thở và trải nghiệm khi làm cha mẹ. Nhưng Suniya Luthar, giáo sư về tâm lý giáo dục tại Đại học Columbia đã thực sự nghiên cứu về ảnh hưởng của những cha mẹ đại gia lên con cái họ. Nghiên cứu của bà cho thấy những đứa trẻ có cha mẹ với thu nhập trung bình (125.000 đến 130.000 USD) có tỷ lệ trầm cảm cao gấp đôi mức trung bình quốc gia. Bà cho rằng điều này vì bố mẹ không quan tâm hoặc thay vì dành thời gian chất lượng với con cái lại lao vào việc kiếm tiền.
Dưới đây là lời khuyên của bà để nuôi dạy những đứa con tốt khi gia đình bạn khá giả:
- Đừng bao bọc con quá. Trẻ phải học về hậu quả và nếu bạn luôn giúp con mọi thứ như không bao giờ bị điểm kém ở lớp hay thanh toán mọi hóa đơn thẻ tín dụng, chúng sẽ không thể học hỏi về giá trị cuộc sống.
- Đừng quá khắt khe: Có sự khác biệt giữa việc bố mẹ nói "Con cần làm hết khả năng của mình" và "Con lại không được vào đội bóng à?"...
- Đừng nhắm mắt làm ngơ khi con phung phí tiền bạc hay thể hiện sự lạm dụng vật chất.
- Luôn giao tiếp mở. Hãy quan tâm và trò chuyện nhiều với con. Đừng vội gắn mác con là hư hỏng hay nhầm lẫn giữa "hư" với những cơn giận của trẻ do tổn thương, sợ hãi và cô đơn. Hãy quan tâm tới các điều cụ thể, nho nhỏ trong cuộc sống của con và con sẽ cảm thấy gần gũi với bạn cũng như với thực tế cuộc sống hơn.
Theo Phương Nghi
Gia đình và Xã hội