Bị chồng đánh đập suốt 20 năm, tôi nên làm gì để giải thoát?

Mới đây, một độc giả tên Hiền chia sẻ câu chuyện: "Vì lý do khó nói, tôi bị chồng đánh suốt 20 năm vẫn không dám ly hôn", nhận được nhiều phản hồi từ độc giả.

Trong câu chuyện, dù đã có 3 mặt con, Hiền luôn phải chịu đựng sự tàn bạo của chồng, người ngoại tình nhưng luôn trút giận lên vợ mỗi khi chị trò chuyện với bất kỳ người khác giới. Thậm chí, anh ta còn đe dọa: "Nếu em nói ra, em sẽ bị đánh chết".

Vì lo sợ những trận đòn roi sẽ đổ lên các con, Hiền không dám chia sẻ với ai, không dám ly hôn dù trong lòng rất đau khổ. Chị còn không dám tiết lộ với bố mẹ, vì gia đình đã có một chị em gái ly hôn trước đó và chị sợ sẽ làm bố mẹ mất mặt.

Về trường hợp này, thạc sĩ Hoàng Quốc Lân - chuyên gia tâm lý lâm sàng - cho biết, đây là tình huống điển hình của bạo hành gia đình, trong đó cả nạn nhân lẫn thủ phạm đều mang những tổn thương tâm lý sâu sắc.

Với người chồng, hành vi bạo lực thường xuất hiện bộc phát, không kiểm soát, đặc biệt khi có sự tác động của rượu. Sau mỗi lần bạo hành, anh ta lại tỏ ra hối lỗi, cho thấy một vòng luẩn quẩn của cảm xúc tiêu cực và hành động mất kiểm soát.

Mô hình hành vi này rất gần với rối loạn bùng phát gián đoạn (Intermittent Explosive Disorder) - một dạng rối loạn tâm lý liên quan đến việc không kiểm soát được cơn giận.

Ngoài ra, người chồng có thể mắc các dạng rối loạn nhân cách như: Nhân cách chống đối xã hội - biểu hiện qua sự vô cảm, coi thường quyền lợi người khác. Hoặc nhân cách tự ái - với xu hướng kiểm soát, ghen tuông thái quá và luôn cho rằng mình có quyền thống trị bạn đời. 

Về phía người vợ, các biểu hiện tâm lý cho thấy nguy cơ cao của rối loạn stress (căng thẳng) sau sang chấn (PTSD): Chị thường xuyên sợ hãi, né tránh giao tiếp, bị rối loạn giấc ngủ và có những ký ức ám ảnh về các vụ bạo hành.

Tình trạng này nếu kéo dài có thể dẫn tới trầm cảm nặng, khiến chị mất niềm tin vào khả năng thay đổi, sống trong tâm trạng bi quan, mệt mỏi triền miên và có thể xuất hiện ý nghĩ tự tử.

"Từ góc nhìn chuyên môn, đây không chỉ là vấn đề bạo lực thể xác, mà còn là bi kịch tâm lý kéo dài của cả hai người trong cuộc. Việc can thiệp điều trị tâm lý - cả cho nạn nhân lẫn người gây bạo lực - là điều cần thiết để phá vỡ vòng luẩn quẩn đau đớn này", vị chuyên gia nói.

Thạc sĩ Hoàng Quốc Lân chia sẻ về hướng giải quyết cho chị Hiền: "Trước hết, cần đặt sự an toàn của chị và các con lên hàng đầu. Trước khi nghĩ đến bất kỳ bước đi nào, chị Hiền cần chuẩn bị một kế hoạch an toàn như giấu sẵn giấy tờ quan trọng, tiền mặt và điện thoại, cũng như xác định nơi trú ẩn gần nhất để có thể chạy đến khi cần thiết".

Thạc sĩ Lân cũng khuyên người phụ nữ cần làm việc với những niềm tin sai lệch mà chị mang trong mình, chẳng hạn như "mình không xứng đáng có cuộc sống bình yên", hay "rời đi sẽ làm bố mẹ buồn và khiến hàng xóm đàm tiếu".

Chị Hiền cần học cách thay đổi suy nghĩ. Ví dụ như "Mình có quyền được sống an toàn" và "Mình có thể là tấm gương kiên cường cho các con". Điều này giúp chị giảm dần cảm giác bất lực và tìm ra con đường thay đổi.

Chuyên gia cũng khuyến khích chị Hiền tham gia các nhóm hỗ trợ, chẳng hạn như nhóm phụ nữ từng trải, các nhóm pháp lý hoặc mạng lưới bạn bè thân thiết.

Thực tế đã chứng minh rằng, những người tham gia vào các nhóm hỗ trợ có thể tìm được sự tự tin, giúp đỡ từ pháp lý, tài chính, hoặc thậm chí tìm được nơi trú ẩn tạm thời.

Với người chồng trong câu chuyện này, thạc sĩ Lân cho rằng, không thể chỉ nhìn anh ta là "xấu", mà cần hiểu đằng sau hành vi bạo lực có thể là những tổn thương tâm lý sâu sắc.

Nếu người chồng có thiện chí thay đổi, trị liệu hệ thống gia đình sẽ giúp anh ta nhận ra các vấn đề trong mối quan hệ vợ chồng và học cách kiểm soát cảm xúc.

Trị liệu này giúp cả hai vợ chồng hiểu và tôn trọng nhau hơn, điều chỉnh hành vi và nếu còn tình yêu thương, họ có thể bắt đầu lại một cách bình yên và xây dựng lại mối quan hệ.

Cuối cùng, việc can thiệp đúng cách sẽ giúp người chồng thay đổi nhận thức và hành vi, không tiếp tục làm tổn thương gia đình mình.