Doanh nghiệp từng "nổ" có 100 tỷ USD làm đường sắt cao tốc đã mất liên lạc

Ngày 27/11, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình chủ trì cuộc họp với lãnh đạo các bộ, ngành, doanh nghiệp về Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam.

Vinspeed muốn vay 80% vốn đầu tư, cam kết 5 điều lợi cho Nhà nước

Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, tuy số lượng hồ sơ tài liệu doanh nghiệp gửi đến nhiều, song qua rà soát, nhiều doanh nghiệp ý tưởng đầu tư còn chưa rõ ràng, thiếu năng lực cả về đầu tư và tài chính, thậm chí nhiều hồ sơ doanh nghiệp còn thiếu thông tin, địa chỉ liên hệ...

Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh quan điểm xem xét phải công tâm, khách quan, minh bạch, công khai, "không có gì dấm dúi" và trao đổi hết sức thẳng thắn, cởi mở.

Đại diện Công ty TNHH Việt Nam 3000 - Tập đoàn Đầu tư và phát triển Việt Nam - mong muốn lựa chọn hình thức hợp tác PPP nhưng khi được hỏi về năng lực tài chính của công ty và tỷ lệ vốn góp, cơ sở huy động vốn, đại diện doanh nghiệp không trả lời được, một số ý trả lời không đúng nội dung câu hỏi.

Bộ Xây dựng nhận xét hồ sơ của doanh nghiệp chưa có tài liệu chứng minh năng lực tài chính rõ ràng, các đề xuất về tiến độ cũng rất mơ hồ.

Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Tập đoàn Discovery Nguyễn Nam Thiều chia sẻ mong muốn được hợp tác đầu tư vào dự án theo phương án kinh doanh thu hồi vốn.

Tuy nhiên, khi được hỏi về quy mô nhân sự, vốn đầu tư của Tập đoàn Discovery và năng lực thực hiện dự án, ông Thiều cho hay tập đoàn có nhân sự khoảng 70 người và tổng vốn khoảng 2.000-3.000 tỷ đồng Việt Nam, số vốn chỉ bằng 0,2% tổng mức đầu tư của dự án (67 tỷ USD).

Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Tập đoàn Trường Hải Nguyễn Hoàng Tuệ thì mong muốn được tham gia vào dự án theo hình thức đầu tư, kinh doanh (theo Luật Đầu tư).

Về phần vốn, nhà đầu tư sẽ chịu trách nhiệm 20% vốn đầu tư, 80% là huy động và đi vay. Ông cũng khẳng định các cam kết mạnh mẽ về bảo đảm công tác nhân sự, tiến độ, chất lượng dự án, giải ngân theo đúng tiến độ.

Trong khi đó, ông Nguyễn Việt Quang, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Tập đoàn Vingroup - nhà đầu tư Công ty cổ phần Đầu tư và phát triển đường sắt cao tốc Vinspeed, mong muốn được đầu tư dự án theo hình thức đầu tư kinh doanh với tổng mức đầu tư dự án dự kiến là trên 61 tỷ USD (không kể chi phí giải phóng mặt bằng). Thời hạn thi công dự án là 5 năm kể từ khi Nhà nước giao đất sạch cho dự án.

Đề nghị được vay 80% vốn đầu tư dự án và hoàn trả trong vòng 30 năm, Vinspeed khẳng định không bán thầu, không chuyển nhượng dự án; đầu tư, tổ chức nghiên cứu phát triển công nghệ đường sắt tốc độ cao để không chỉ làm chủ công nghệ được chuyển giao từ đối tác nước ngoài mà còn tạo ra các giá trị công nghệ mới của Việt Nam.

Ông Nguyễn Việt Quang cho rằng, nếu VinSpeed đầu tư trực tiếp thì Nhà nước và xã hội được lợi ở 5 điểm chính.

Thứ nhất, Nhà nước chỉ cần cho vay 80% thay vì tự trả 100% tổng mức đầu tư.

Thứ hai, Nhà nước thu hồi 80% vốn cho vay sau 30 năm thay vì chờ hoàn vốn sau 140 năm, thậm chí lâu hơn.

Thứ ba, hệ thống được đưa vào vận hành sau 5 năm thay vì sau 10 năm. Điều này sẽ tạo động lực cho kinh tế đất nước phát triển, giao thông tiện lợi, chi phí di chuyển của nhân dân giảm, đời sống của nhân dân các vùng dọc tuyến được cải thiện.

Thứ tư, Nhà nước không lo bị đội vốn và bị kéo dài tiến độ.

Thứ năm, Nhà nước có được ngành công nghiệp đường sắt cao tốc mà không phải bỏ vốn đầu tư.

"Doanh nghiệp chỉ có 70 người thì không thể đáp ứng"

Nhấn mạnh, đây là dự án có quy mô lớn, vô cùng quan trọng đối với nền kinh tế, có hàm lượng công nghệ cao, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình nêu rõ, việc trao đổi, tìm hiểu thông tin với các doanh nghiệp, nhà đầu tư là rất cần thiết để biết được thiện chí của doanh nghiệp.

Phó Thủ tướng cho biết cuộc họp hôm nay đã mời 6 doanh nghiệp có đăng ký làm việc, nhưng chỉ có 5 doanh nghiệp có mặt, còn 1 doanh nghiệp có đăng ký làm việc là Liên minh nhà đầu tư Mekolor và Great (USA) nhưng không tới, Chính phủ đã liên hệ mà không thể tìm ra được địa chỉ.

“Đây cũng là đơn vị từng tuyên bố hùng hồn về việc huy động 100 tỷ USD cho dự án nhưng mà địa chỉ cung cấp cũng không liên lạc được. Qua đây, chúng ta có thêm được nhiều các thông tin của doanh nghiệp ở các khía cạnh khác nhau về tinh thần làm việc nghiêm túc hay thiếu nghiêm túc”, Phó Thủ tướng chia sẻ.

Ông đánh giá có những doanh nghiệp tại cuộc họp này làm việc với tinh thần rất nghiêm túc, báo cáo được chuẩn bị rất kỹ lưỡng, công phu, song cũng có doanh nghiệp báo cáo còn sơ sài, ý tưởng chưa rõ ràng.

“Có doanh nghiệp quy mô nhân sự chỉ có 70 người, tổng vốn khoảng 2.000-3.000 tỷ đồng thì không thể đáp ứng được các yêu cầu của dự án", Phó Thủ tướng nói.

Nhấn mạnh đây không phải là cuộc để lựa chọn, quyết định nhà đầu tư, Phó Thủ tướng yêu cầu trên cơ sở các tài liệu đã có và thông tin doanh nghiệp cung cấp, Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp các cơ quan hoàn thiện báo cáo đề xuất phương thức đầu tư và các cơ chế chính sách đi kèm để trình Chính phủ xem xét, cho ý kiến, đồng thời đề nghị các bộ, ngành tích cực có ý kiến đóng góp đối với báo cáo.

"Đây sẽ là cơ sở quan trọng để Chính phủ thảo luận, đánh giá trước khi báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.