Cấm xe máy xăng nội đô Hà Nội: Sẽ có các chính sách hỗ trợ phù hợp
(Dân trí) - Các cơ quan liên quan của Hà Nội đang nghiên cứu và sẽ trình thành phố các cơ chế, giải pháp, chính sách phù hợp liên quan đến việc cấm xe máy chạy bằng xăng dầu ở khu vực nội đô từ ngày 1/7/2026.
Sáng 18/7, báo Dân trí phối hợp với Văn phòng UBND TP Hà Nội tổ chức buổi tọa đàm trực tuyến với chủ đề "Chuyển đổi xe máy xăng ở nội đô: Vì một Hà Nội xanh".
Chỉ thị 20 của Thủ tướng mang tính cấp bách, kịp thời, tổng thể và toàn diện
Phát biểu tại buổi tọa đàm, ông Nguyễn Anh Quân, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) Hà Nội, nhấn mạnh Chỉ thị số 20/CT-TTg của Thủ tướng về một số nhiệm vụ, giải pháp cấp bách bảo vệ môi trường, cải thiện chất lượng không khí tại các đô thị lớn mang tính cấp bách, kịp thời, tổng thể và rất toàn diện.
Theo đó, Thủ tướng yêu cầu TP Hà Nội thực hiện các giải pháp, biện pháp để các tổ chức, cá nhân chuyển đổi phương tiện, lộ trình đến ngày 1/7/2026 không có mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong Vành đai 1.
Thủ tướng cũng yêu cầu từ ngày 1/1/2028, Hà Nội không có mô tô, xe gắn máy, hạn chế xe ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong đường Vành đai 1, Vành đai 2; từ năm 2030 tiếp tục mở rộng thực hiện trong đường Vành đai 3.

Ông Nguyễn Anh Quân, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội (Ảnh: Thành Đông).
Theo ông Quân, Chỉ thị 20 mang tính cấp bách bởi trong thời gian vừa qua, đặc biệt là 2 năm trở lại đây, hệ thống quan trắc và các công cụ đánh giá đã được áp dụng khoa học kỹ thuật, áp dụng công nghệ thông tin và trí tuệ nhân tạo được đánh giá, cập nhật thường xuyên và chính xác đến từng khu vực.
Ông Quân cho biết kết quả cho thấy mức độ ô nhiễm không khí ở Hà Nội do các phương tiện giao thông dùng nhiên liệu hóa thạch chiếm trên 50%. Đây là vấn đề "nóng" ở Hà Nội mà Chỉ thị 20 đã yêu cầu giải quyết.
Bên cạnh đó, Phó Giám đốc Sở NN&MT Hà Nội cho hay Chỉ thị 20 mang tính toàn diện bởi Thủ tướng không chỉ đề cập đến môi trường nói chung mà còn yêu cầu xử lý chất thải rắn tại các đô thị, xử lý ô nhiễm của các lưu vực sông.
"Chỉ thị 20 của Thủ tướng đã đưa ra những chủ trương, những nhóm giải pháp cụ thể để giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường, mục tiêu cuối cùng là mang lại bầu không khí trong lành cho người dân", ông Quân nhấn mạnh.
Theo ông Quân, Chỉ thị 20 mang tính kịp thời bởi lẽ đây là mong muốn của cả hệ thống chính quyền và người dân thủ đô. Ngay khi Luật Thủ đô (sửa đổi) có hiệu lực, TP Hà Nội đã chủ động xây dựng nghị quyết về vùng phát thải thải thấp, đây là vùng hạn chế các phương tiện giao thông gây ô nhiễm.
"Khi Thủ tướng có Chỉ thị 20 thì càng củng cố cho sự quyết tâm của Hà Nội và để Hà Nội triển khai một cách bài bản, có hiệu quả hơn trong việc giải quyết vấn đề ô nhiễm không khí", ông Quân nói.
Hài hòa quyền lợi, trách nhiệm của người dân, doanh nghiệp và Nhà nước
Phó Giám đốc Sở NN&MT Hà Nội cho biết tiếp thu Chỉ thị 20 của Thủ tướng, Hà Nội ngay lập tức có văn bản giao Sở NN&MT là cơ quan chủ trì để cùng với các sở, ngành liên quan xây dựng kế hoạch cụ thể, đặt ra các tiêu chí, giải pháp, lộ trình, các chính sách phù hợp.
Theo ông Quân, dự thảo kế hoạch này đã cơ bản đầy đủ và đang trong quá trình xin ý kiến tham gia của các sở, ngành liên quan, lộ trình sẽ trình thành phố trước ngày 25/7.

Các khách mời tại tọa đàm "Chuyển đổi xe máy xăng ở nội đô: Vì một Hà Nội xanh" (Ảnh: Thành Đông).
Trong quá trình xây dựng dự thảo kế hoạch, ông Quân cho biết Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh và các lãnh đạo thành phố rất quan tâm, chỉ đạo sát sao để nghiên cứu các chính sách phù hợp. TP Hà Nội rất mong muốn có sự hài hòa, hài hòa giữa quyền lợi, giữa trách nhiệm của người dân, doanh nghiệp và Nhà nước.
"Chúng tôi tin rằng với những chính sách của Nhà nước và của doanh nghiệp… sẽ tạo nên động lực và sức đẩy để thành phố hoàn thành yêu cầu của Thủ tướng giao là từ ngày 1/7/2026 trong khu vực Vành đai 1 không có xe mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch (xe chạy bằng xăng, dầu) lưu thông trong Vành đai 1", ông Quân nêu ý kiến.
Trên địa bàn Hà Nội hiện có 6,9 triệu xe máy và xấp xỉ gần 1,5 triệu xe máy của các tỉnh khác thường xuyên hoạt động, trong đó 70% xe máy đang lưu hành là xe cũ. Mô tô, xe máy chiếm 95% lượng phương tiện xe cơ giới.
Các nghiên cứu thống kê đã chỉ rõ rằng xe máy là nguồn phát thải chính tại đô thị. Cụ thể, xe máy gây ra 94% lượng hydrocarbon (HC), 87% khí CO, 57% NOx và 33% bụi mịn PM10 từ giao thông.
Nguồn gây ô nhiễm không khí chủ yếu ở Hà Nội là phát thải từ phương tiện giao thông đường bộ, theo thống kê chiếm 58-74% tùy từng thời điểm.