28 năm cho cuộc "hội ngộ" lịch sử của thành phố lớn nhất Việt Nam

Cùng với cả nước, ngày 30/6, thành phố Đà Nẵng và tỉnh Quảng Nam sẽ hợp nhất trở thành thành phố Đà Nẵng mới với diện tích gần 12.000km2, lớn nhất trong số 6 thành phố trực thuộc Trung ương; 94 đơn vị hành chính cấp xã và đặc khu; dân số hơn 3 triệu người.

Hai địa phương đang khẩn trương hoàn thành những bước chuẩn bị cuối cùng, sẵn sàng hợp nhất và vận hành chính quyền 2 cấp thành phố Đà Nẵng mới từ ngày 1/7.

Một nơi chứng kiến lịch sử 2 thời kỳ tách - nhập

Trước đây, thành phố Đà Nẵng từng thuộc tỉnh Quảng Nam - Đà Nẵng. Năm 1997, tỉnh Quảng Nam - Đà Nẵng chia tách thành thành phố Đà Nẵng và tỉnh Quảng Nam hiện tại.

Theo lịch sử Đảng bộ tỉnh Quảng Nam - Đà Nẵng, của Nhà xuất bản Đà Nẵng, ngày 21/2/1997, tại thành phố Đà Nẵng và thị xã Tam Kỳ (nay là thành phố Tam Kỳ, sắp tới là phường Tam Kỳ), Tỉnh ủy lâm thời Quảng Nam, Thành ủy lâm thời thành phố Đà Nẵng tổ chức lễ tiễn đưa và đón tiếp các cơ quan của tỉnh Quảng Nam di chuyển vào tỉnh lỵ Tam Kỳ.

Lễ tiễn đưa diễn ra tại tiền sảnh Nhà hát Trưng Vương, thành phố Đà Nẵng. Ngày 30/6, nơi đây cũng được ấn định để tổ chức lễ công bố các quyết định hợp nhất 2 địa phương.

Tại buổi lễ, Bí thư Thành ủy lâm thời Đà Nẵng Trương Quang Được đọc diễn văn ôn lại truyền thống anh hùng của quân và dân Quảng Nam - Đà Nẵng và nêu quyết tâm phát huy tình đoàn kết, chia sẻ những khó khăn với Quảng Nam, phấn đấu vì sự phát triển chung của cả khu vực và cả nước.

Tại buổi lễ đón tiếp diễn ra ở Quảng trường 24 Tháng 3, thị xã Tam Kỳ, Bí thư Tỉnh ủy lâm thời Quảng Nam Mai Thúc Lân nhấn mạnh, với việc chia tách thành 2 đơn vị hành chính trực thuộc Trung ương, đã tạo điều kiện cho tỉnh Quảng Nam và thành phố Đà Nẵng bắt đầu đi vào giai đoạn phát triển mới.

Bà Phạm Thị Minh Chiến, Tỉnh ủy viên, Bí thư Thị ủy Tam Kỳ ngày ấy, đọc diễn văn chào mừng, nêu quyết tâm khắc phục khó khăn. Đại diện thế hệ trẻ, một học sinh trường Trung học phổ thông Trần Cao Vân phát biểu bày tỏ vui mừng, hứa phấn đấu học tập, rèn luyện, góp phần vào xây dựng tỉnh Quảng Nam ngày càng phát triển.

Sau 28 năm, sự kiện này sẽ được lặp lại khi thành phố Đà Nẵng và tỉnh Quảng Nam hợp nhất, việc này nhận được sự ủng hộ, đồng tình của người dân 2 địa phương, trong đó 99,77% cử tri Đà Nẵng, 98,52% cử tri Quảng Nam đồng thuận việc hợp nhất.

Những con số này là minh chứng chắc chắn cho khẳng định của Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Văn Quảng: Hợp nhất Quảng Nam, Đà Nẵng có sự thuận lợi lớn.

Khẳng định này đã nhiều lần được Bí thư Thành ủy Đà Nẵng nêu tại các buổi tiếp xúc cử tri, họp Ban Thường vụ Thành ủy và mới đây nhất là kỳ họp thứ 24, Hội đồng nhân dân thành phố Đà Nẵng khóa X, nhiệm kỳ 2021-2026 (ngày 23/6), kỳ họp cuối của Hội đồng nhân dân Đà Nẵng hiện tại.

“Thành phố Đà Nẵng và tỉnh Quảng Nam đã hoàn thành cơ bản công tác chuẩn bị sắp xếp đơn vị hành chính các cấp. Đà Nẵng là một trong những địa phương có sự thuận lợi lớn nhất khi sắp xếp, hợp nhất”, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng nhấn mạnh.

Còn tại kỳ họp thứ 33, khóa X, ông Lương Nguyễn Minh Triết, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam,  đã khẳng định, đến thời điểm hiện tại, mọi công tác chuẩn bị cho việc hợp nhất với thành phố Đà Nẵng đã sẵn sàng.

Hai lãnh đạo đứng đầu 2 địa phương cũng khẳng định: Hợp nhất Đà Nẵng và Quảng Nam, vận hành mô hình chính quyền 2 cấp là sự kiện mang tính lịch sử, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, dấu mốc lịch sử để chuyển giao, sẵn sàng cho một giai đoạn phát triển mới. Là cơ hội mở rộng không gian, năng lực phát triển mạnh mẽ của thành phố mới, phát huy tối đa nguồn lực, tiềm năng lợi thế của 2 địa phương.

28 năm qua, Quảng Nam đã liên tục vươn lên mạnh mẽ với những bước phát triển đầy ấn tượng. Từ một tỉnh nghèo nhất nước, đến năm 2017, Quảng Nam chính thức điều tiết nguồn thu nội địa về Trung ương. Thu ngân sách năm 2024 đạt hơn 27.600 tỷ đồng (gấp 217 lần năm 1997), quy mô kinh tế hơn 140.000 tỷ đồng.

28 năm qua, con đường đi không phải lúc nào cũng thuận lợi, nếu không muốn nói là nhiều lúc đối mặt với không ít khó khăn “sóng to, gió lớn”, nhưng chính những thời điểm đó, sức mạnh truyền thống anh hùng của đất Quảng, sức mạnh của tinh thần đoàn kết, sự đồng thuận, chia sẻ, thấu hiểu và trên hết là quyết tâm vượt khó của các thế hệ cán bộ, nhân dân đã giúp Quảng Nam vượt qua khó khăn.

Theo ông Triết, sắp tới sẽ có hơn 2.200 cán bộ, công chức, viên chức Quảng Nam phải thay đổi môi trường công việc, hơn 900 người phải thay đổi vị trí công tác. Những lo lắng, băn khoăn của nhiều cán bộ Quảng Nam ra Đà Nẵng làm việc về chỗ ở, điều kiện sinh hoạt, chỗ học hành của con cái… sẽ được thành phố mới quan tâm giải quyết thỏa đáng.

Những lo ngại về sự chênh lệch phát triển ngày càng nhiều của vùng Đông và vùng Tây, về sự chững lại trong phát triển đô thị Tam Kỳ và nhiều đô thị khác của Quảng Nam trong thời gian tới… cũng đã được Ban Chấp hành Đảng bộ 2 tỉnh, thành phố bàn bạc, thảo luận.

Ông Triết nhấn mạnh, với mỗi cán bộ, công chức, môi trường công việc mới bên cạnh sự thay đổi về điều kiện sinh hoạt của gia đình, của bản thân, còn đặt ra yêu cầu, sự đòi hỏi cao hơn về chất lượng công việc, thái độ, tinh thần trách nhiệm với công việc, cả về tư duy, tầm nhìn của mỗi người.

“Hơn lúc nào hết, đây chính là thời điểm quan trọng cần nêu cao tinh thần đoàn kết, đồng lòng, đồng tình vì sự phát triển bền vững của quê hương. Bản thân mỗi đồng chí tiếp tục công việc trong môi trường mới phải nỗ lực cao hơn, quyết tâm mạnh hơn, chịu thương chịu khó hơn, không ngừng học hỏi, hoàn thiện mình mới hoàn thành được trọng trách được giao”, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam nhắn nhủ.

Đặt người dân là trung tâm để phục vụ

Những ngày này, thành phố Đà Nẵng và tỉnh Quảng Nam đã vận hành thử nghiệm mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, bước chuẩn bị hoàn tất cuối cùng trước công bố sáp nhập 2 địa phương.

Cũng như các địa phương khác lần đầu tiên triển khai mô hình 2 cấp chắc chắn sẽ có những vướng mắc. Đặc biệt là đối với các xã miền núi tỉnh Quảng Nam, cơ sở vật chất, hạ tầng công nghệ thông tin sẽ chưa được như kỳ vọng.  Tuy nhiên, vượt trên hết những khó khăn đó, lãnh đạo các địa phương đều khẳng định sẽ đảm bảo thực hiện các thủ tục hành chính cho người dân thông suốt.

Ông Nguyễn Thành Tiến, Bí thư Quận ủy Thanh Khê, thành phố Đà Nẵng, cho biết mô hình chính quyền mới được triển khai trên nền tảng hành chính cấp quận, chuyển xuống cấp phường, giúp việc điều hành thuận lợi hơn.

Tuy vậy, khối lượng công việc và hồ sơ lớn, tạo áp lực không nhỏ. Hiện địa phương có 230 cán bộ, công chức; theo lộ trình, sẽ tinh giản còn 60-70 người/phường trong 5 năm tới.

Một yêu cầu quan trọng là chuyển đổi số. Ông Tiến nhấn mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo, là giải pháp then chốt để vận hành chính quyền số hiệu quả.

Thanh Khê đã nâng cấp hạ tầng công nghệ, nhất là bộ phận một cửa, nơi sẽ trở thành trung tâm hành chính công cấp phường, nhằm triển khai mô hình “phi giới tuyến”, không giới hạn bởi địa lý.

“Đấy là những điểm mới để đột phá trong vấn đề giải quyết các thủ tục hành chính cho nhân dân, doanh nghiệp trong thời gian đến”, ông Tiến chia sẻ.

Trong cuộc họp đánh giá, rút kinh nghiệm sau đợt vận hành thử nghiệm mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, ông Nguyễn Văn Quảng, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng đã yêu cầu các địa phương tiếp tục rà soát hạ tầng công nghệ thông tin, đường truyền, hệ thống phần mềm, đảm bảo tổ chức vận hành ổn định. 

Đối với một số điểm còn hạn chế về hạ tầng số, phòng họp, trang thiết bị, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng đề nghị Sở Khoa học và Công nghệ phối hợp Sở Tài chính tham mưu, khắc phục ngay, hỗ trợ kinh phí ban đầu để các địa phương đầu tư mua sắm.

“Các Trung tâm Phục vụ hành chính công cấp xã phải đảm bảo hạ tầng, điều kiện để cán bộ làm việc, phục vụ nhu cầu giao dịch hành chính của người dân”, ông Quảng nhấn mạnh.