Trước nhất, cần minh định "thiện", "ác" hay "tà" được sử dụng trong bài viết này chỉ nằm trong khuôn khổ bóng đá, một môn thể thao, một trò chơi đem lại nhiều cảm xúc cho người hâm mộ, không hề liên quan đến nhân phẩm một con người…

Lionel Messi là một trong những cầu thủ vĩ đại nhất lịch sử. Sự nghiệp đỉnh cao kéo dài ngót nghét 2 thập niên của siêu sao người Argentina là cả kho tàng đồ sộ trên mọi góc độ, từ câu chuyện, số liệu cho đến hình ảnh. Cho dù bằng cách nào đi chăng nữa, gói ghém tầm vóc của La Pulga đều là điều bất khả.

Tuy nhiên, chắc chắn chưa bao giờ cuộc đời hay sự nghiệp Messi lại trải qua nhiều biến động như hiện tại, đúng hơn là gần 2 năm qua, nếu tính cả vài tháng chắc chắn nhiều xáo trộn kịch tính trước mắt thì có thể làm tròn 2 năm. Quãng thời gian chiếm chưa đầy 1/10 sự nghiệp ấy lại chứng kiến cầu thủ vốn rất trầm tính này bật tung mọi cảm xúc hỉ, nộ, ái, ố của một con người.

Messi đã khóc biệt ly, đã cười gượng gạo, đã gầm lên ngạo nghễ, đã nháy mắt tinh ranh hay kiêu hãnh bước lên đỉnh vinh quang cao nhất. Tuy ngắn ngủi nhưng 2 năm ấy tô vẽ cho Messi những góc cạnh rất "đời" và vô hình trung đưa vĩ nhân sân cỏ này trở thành nhân vật truyền cảm hứng cả bên ngoài sân cỏ.

Nhiều huyền thoại bóng đá, chẳng hạn như Diego Maradona, Sir Alex Ferguson hay Johan Cruyff, họ không vĩ đại chỉ bởi tài nghệ chơi bóng tuyệt luân, phép điều binh khiển tướng hay triết lý thâm sâu, tư tưởng vượt thời đại. Sự vĩ đại của họ còn nằm ở khả năng truyền cảm hứng từ bên ngoài sân cỏ. Một cử chỉ, một hành động hay một câu nói của họ đều tỏa ra thứ năng lượng từ trường đặc biệt khiến chao đảo đất trời.

Messi cống hiến cho Barcelona bằng cả con tim thiện lành. Trước khi trở thành Messi vĩ đại như ngày hôm nay, Messi từng là cậu bé còi xương thoi thóp tìm cơ hội theo đuổi đam mê chơi bóng. Cả đất nước Argentina khi ấy đều quay lưng với cậu bé, từ đội bóng quê nhà Newell's Old Boys cho đến gã khổng lồ River Plate. Điều này dễ hiểu bởi chi phí điều trị quá cao và đâu ai biết được Messi sẽ trở thành Messi.

Tại một vũ trụ song song nào đó, có thể cậu bé Messi không thể tìm thấy cơ hội để điều trị và giã từ đam mê chơi bóng. Cậu bé lang thang trên đường phố bụi bặm để rồi bị ngộ sát trong cuộc đấu súng đẫm mắt giữa các băng đảng tội phạm. Rosario, quê hương Messi, là sào huyệt của bọn buôn ma túy, nơi có tình trạng bạo lực nghiêm trọng nhất Argentina.

Chỉ mới đây thôi, siêu thị của bố vợ Messi ở tây nam thành phố đã bị xả súng vào nửa đêm kèm thông điệp rợn tóc gáy: "Messi, bọn tao đang đợi mày!". Ít ngày sau, Maximo Jerez, 12 tuổi, "có thể là một thân phận Messi ở vũ trụ khác", bị sát hại trong vụ xả súng hiếp đáp và đe dọa dân địa phương vì bị chỉ điểm của băng Los Saltenos.

Khi bị bắn chết, cậu bé trạc tuổi Messi ngày lên đường sang La Masia vẫn mang trên mình chiếc áo bóng đá in tên đội trưởng đội tuyển Argentina.

Bởi vậy, Messi mang ơn Barca vì đã cho anh cơ hội đổi đời. Thế nên cũng chẳng có gì thái quá khi ví von rằng trái tim bóng đá La Pulga chia làm hai nửa, một nửa cho gã khổng lồ xứ Catalonia và một nửa cho quê hương.

Messi luôn nỗ lực hết sức vì màu cờ sắc áo Los Blaugrana. 778 trận đấu, 672 bàn thắng và 269 pha kiến tạo thành bàn trong 17 mùa giải chứng minh cho điều đó. Lịch sử Barca có thể chia làm hai nửa, trước và sau sự xuất hiện của Messi. 10 trên 26, hơn 1/3 số lần đăng quang La Liga của gã khổng lồ xứ Catalonia có sự hiện diện của La Pulga. 4 trên 5 chức vô địch châu Âu, toàn bộ danh hiệu Champions League, in đậm dấu ấn siêu sao Argentina.

Ảnh hưởng của Messi lên vị thế của Barca thật khó để đong đếm. Sự hiện diện của anh khiến mọi đối thủ dè chừng và bất cứ chuyên gia nào cũng phải xếp gã khổng lồ xứ Catalonia vào danh sách ứng cử viên hàng đầu, dù nhiều thời điểm lực lượng Barca đã rệu rã vô cùng.

Messi là sản phẩm chuẩn chỉnh của lò La Masia. Anh thấm nhuần phong cách chuyền và kiểm soát bóng, sự tối giản nhưng hiệu quả trong lối chơi và cung cách mực thước từ trong ra ngoài sân cỏ.

Mặc dù mang trong mình dòng máu Argentina tuy nhiên suốt những năm tháng khoác áo Los Blaugrana, La Pulga hoàn toàn bị tẩy đi chất "phủi", hay sự tinh quái. Anh thánh thiện như một giọt pha lê và trở thành biểu tượng toàn bích của Barca.

Dám chắc, phần đa người hâm mộ bóng đá trên thế giới chọn trở thành cule (biệt danh của cổ động viên Barca) vì La Pulga chứ không phải lịch sử trăm năm chất chồng thù hận với Real Madrid. Đáng tiếc, giữa vô vàn giá trị không thể đong đếm ấy của Messi, số phận của anh lại được định đoạt bởi những thứ phải đếm. Đó là thành tích thi đấu và tiền.

Không thể phủ nhận, trình độ của Barca ngày càng đi xuống trong những năm cuối "triều đại Messi", song thật bất nhẫn với những ì xèo, đồn thổi ngay chính giữa Nou Camp rằng tính cách lầm lì của La Pulga là nguyên nhân dẫn đến bầu không khí độc hại trong phòng thay đồ.

Càng nực cười hơn nữa khi cho rằng Barca khủng hoảng tài chính vì trả lương cho Messi. Vấn đề tài chính, tổ chức hay định hướng là trách nhiệm của Ban lãnh đạo. Việc của Messi là đá bóng, không ai dám nhận tài năng và cống hiến hơn Messi ở Barca.

Thực tế chứng minh rằng, sự vô năng và tham lam của Ban lãnh đạo Barca mới là nguyên nhân đẩy Messi ra khỏi Nou Camp. Cái cách biểu tượng vĩ đại nhất của Barca phải rời đi càng không ai hình dung ra nổi, kể cả trong từng cơn ác mộng của Messi.

Anh hết hợp đồng và chờ đến những ngày cuối kỳ chuyển nhượng mùa Hè để ký mới hợp đồng với đội bóng xứ Catalonia. Rốt cuộc, thứ anh nhận được là thông báo chua chát rằng đội bóng không đủ khả năng tài chính.

Ngày 8/8/2021 vĩnh viễn găm chiếc đinh vào sâu trong tâm hồn Messi lẫn lịch sử Barca, khi siêu sao người Argentina khóc nghẹn trong buổi họp báo được tổ chức để chia tay đội bóng anh gắn bó suốt từ thuở thiếu thời.

Số phận đôi khi giáng cho con người một đòn cay đắng và tréo ngoe đến không ngờ, kể cả với những thiên tài đã dốc hết lòng hết sức vì đội bóng. Những năm cuối ở Barca, ai cho Messi lương thiện?

Không còn đường về Barca, Messi chọn Paris Saint Germain (PSG) là bến đỗ tiếp theo, "cuộc hôn nhân" khó có thể nói, hay chính xác hơn là không thể nói có tình yêu. Dĩ nhiên từ ngày mua lại PSG vào năm 2011, Chủ tịch Nasser Al-Khelaifi luôn mơ ước sở hữu siêu sao người Argentina trong đội hình. Thực ra cả thế giới đều ngưỡng mộ tài năng xuất chúng của Messi, khác chăng là ông chủ người Qatar của PSG có tiền, rất nhiều tiền.

Chiều ngược lại, PSG cũng là lựa chọn khả dĩ nhất từ tài chính đến môi trường cho Messi. Ký hợp đồng với đội chủ sân Công viên các Hoàng tử, siêu sao người Argentina được lót tay 25 triệu euro và ký hợp đồng 2 năm cùng mức lương cũng 25 triệu euro/năm. Tổng 75 triệu euro cho 2 năm là con số thật khó để khước từ, nhất là khi không phải gánh còng lưng như tại Barca hay cày ải cường độ cao như ở Ngoại hạng Anh.

Mở rộng vấn đề, chiêu mộ Messi đối với PSG chẳng khác nào sở hữu được viên ngọc quý giá nhất để đặt lên vương miện kẻ trưởng giả học làm sang. Dù đã chi rất nhiều tiền để chiêu mộ những tên tuổi lớn, bao gồm cả Kylian Mbappe, tương lai của bóng đá Pháp và Neymar, ngôi sao số một của bóng đá Brazil, thì Messi vẫn ở đẳng cấp khác hẳn.

Tuy nhiên, ngoài tiền bạc và đánh bóng tên tuổi, giữa PSG và Messi còn lại gì?

Đẳng cấp của Messi vẫn chưa hề mai một. Sau 24 lần ra sân tại Ligue 1 mùa này, siêu sao người Argentina đã đóng góp cho PSG 13 bàn thắng và 13 đường kiến tạo thành bàn. Ma thuật vẫn đến từ đôi chân La Pulga nhưng nỗ lực hay sự tận hiến từ trái tim cho đội chủ sân Công viên các Hoàng tử lại không xuất hiện.

Thay vì bùng nổ, Messi như một bóng ma vật vờ và uể oải vào những thời khắc khó khăn nhất của PSG. Từ vòng 1/8 Champions League mùa trước đến mùa này, siêu sao người Argentina đều mất hút. Bầu không khí tại Công viên các Hoàng tử càng độc hại hơn nữa bởi những tị hiềm trong nội bộ và sự phẫn nộ của cổ động viên.

Nhiều lần trong mùa giải này, Messi xuất hiện hoặc rời sân trong chính tiếng la ó của khán giả nhà. Đối với người hâm mộ PSG, La Pulga sắm vai "kẻ ác", "tên phản diện", người đến đây chỉ vì tiền và là tác nhân khiến phòng thay đồ vốn đã rối rắm của đội bóng trọc phú này càng thêm lục đục.

Ngược lại, cũng có thể nói người hâm mộ PSG hơi ác nghiệt với Messi. Như huyền thoại Thierry Henry chia sẻ: "Những tiếng huýt sáo chẳng ích gì. Chúng ta đang nói về cầu thủ xuất sắc nhất thế giới cơ mà!".

Sự thật trần trụi về mối liên hệ tồi tệ giữa Messi và PSG càng bị phơi bày rõ rệt trong thất bại ê chề 0-1 trước Lyon ngay trên sân nhà. Trước thời điểm trận đấu diễn ra, khi tên của siêu sao người Argentina được xướng lên, đáp lại là tiếng huýt sáo và la ó từ một bộ phận cổ động viên (CĐV) đội chủ nhà.

Bước vào trận đấu, Messi thi đấu hời hợt và liên tục có những pha xử lý hỏng mà thông thường hiếm khi anh mắc phải. Thống kê chỉ ra, La Pulga đã để mất bóng tới 26 lần trong trận đấu này. Tồi tệ hơn nữa, không chỉ mình Messi thi đấu kém cỏi, cả hệ thống PSG vận hành kém cỏi.

Ngay cả Mbappe cũng 21 lần để mất bóng. Uể oải và chẳng đoái hoài kết quả là tâm trạng chung của toàn đội.

Với tình hình như vậy, thật khó để tin PSG hay Messi quyết tâm gia hạn thêm một năm theo điều khoản trong hợp đồng. Mùa hè này, nhiều khả năng siêu sao người Argentina sẽ lại là cầu thủ tự do. Vấn đề là anh sẽ đi đâu?

Bầu không khí căng thẳng tại Công viên các Hoàng tử trái ngược hoàn toàn những gì Messi được tận hưởng tại quê nhà chỉ ít ngày trước, trong đợt tập trung đội tuyển quốc gia cuối tháng 3. Không khí lễ hội vẫn chưa kết thúc tại Argentina, cho dù Messi và các đồng đội đã đăng quang World Cup 2022 được hơn 4 tháng.

Như cây bút Diego Macias của tờ Ole đặc tả: "Niềm vui không nhất thiết phải có ngày hết hạn".

Sau chức vô địch thế giới, Albiceleste trở về thủ đô Buenos Aires trong sự chào đón của 4 triệu người hâm mộ. Bữa tiệc ăn mừng chỉ có thể dùng từ "điên cuồng" để miêu tả kéo dài suốt 24 giờ. Từng dòng người nêm kín hàng cây số đường phố rộng lớn để ca hát, nhảy múa hay nói chung là thể hiện sự phấn khích tột độ. Cuối cùng, sau chục năm trường oan ức và cay đắng, Messi đã được tôn vinh như người hùng dân tộc.

Bữa tiệc ấy được tái hiện khi Argentina tiếp đón Panama trên sân Monumental hôm 24/3. Ban tổ chức mở cổng đón người hâm mộ vào sân vào lúc 3h53 chiều theo giờ địa phương, 4 tiếng trước khi trận đấu diễn ra.

Vé đã bán hết chỉ sau một giờ mở bán, người hâm mộ tấp nập vào sân lấp đầy khán đài có sức chứa 83.000 chỗ ngồi, để lại ngoài sân gần một triệu CĐV thiếu may mắn vì không mua được vé. Cả một góc thành phố rộn ràng tiếng hoan ca, như thể chức vô địch World Cup mới giành được ngày hôm qua.

Từ trước đến sau trận đấu, thường trực trên môi Messi luôn là nụ cười rạng rỡ và hãnh diện. Bầu không khí sôi động lẫn sự ca tụng người hâm mộ giúp anh xua tan mọi muộn phiền ở PSG. Thoáng đâu đó, hẳn xuất hiện ý nghĩ tại sao Messi không trở về Argentina chơi bóng.

Anh khoác áo Newell's Old Boy thi đấu như vẫn hằng mơ ước và sau mỗi trận đấu lại quần tụ cùng bạn bè, người thân bên bếp lửa để thưởng thức parrilla. Đó là cái kết viên mãn nhất cho một tượng đài vĩ đại sau bao năm bôn ba.

Tuy nhiên, giấc mơ vẫn chỉ là giấc mơ với thực trạng hỗn loạn tại Rosario. Như đã đề cập, tà khí len lỏi khắp thành phố quê hương Messi. Bến cảng của thành phố này là nơi tập kết các con tàu vận chuyển ngũ cốc từ khắp vùng đồng cỏ màu mỡ Pampa Húmeda, trước khi xuôi dòng Parana hùng vĩ ra biển lớn để xuất khẩu ra thế giới.

Tuy nhiên, ngoài ngũ cốc, những con tàu còn chở cả cocaine, được trồng ở Bolivia và đóng gói tại Paraguay.

Thứ độc dược này được vận chuyển đến Argentina theo đường hàng không. Kẻ buôn ma túy sử dụng máy bay lậu thả những kiện cocaine xuống các cánh đồng ngô ở ngoại ô Rosario rồi cử người thu thập và cất giấu. Nhiều người dân Rosario cho rằng cảnh sát và chính quyền địa phương không đủ năng lực và nguồn lực để ngăn chặn tội phạm.

Nhờ làm ăn thuận lợi, các băng đảng ma túy và tội phạm tổ chức đã gây ra nhiều vụ án mạng và bạo lực đối với người dân. Chỉ riêng trong 2 tháng đầu năm 2023, đã có 65 vụ giết chóc được các băng đảng tội phạm buôn ma túy thực hiện.

Hồi tháng trước, Lorenzo Altamirano, 28 tuổi, một giáo viên thanh nhạc kiêm nghệ sĩ đường phố đã bị bắt cóc và giết hại khi đang trên đường về nhà. Anh chẳng hề can hệ đến ma túy nhưng xấu số trở thành "xác chết đưa thư" của bọn tội phạm.

Người ta phát hiện thi thể của anh bên ngoài cổng vào sân vận động của CLB Newell, sân bóng được đặt theo tên Marcelo Bielsa, cựu huấn luyện viên của Leeds United, Athletic Bilbao và đội tuyển Argentina. Chứng kiến vụ việc, ông Aníbal Fernández, Bộ trưởng An ninh Argentina phải cay đắng thốt lên: "Bọn buôn ma túy đã chiến thắng".

Với tư cách người chồng, người cha của 3 đứa con, Messi sẽ chẳng dám mạo hiểm đưa gia đình đến sinh sống ở môi trường phức tạp như vậy, kể cả đó là quê hương. Không những vậy, như đã đề cập, bản thân Messi dù là người hùng dân tộc vẫn bị bọn tội phạm đe dọa trong vụ xả súng vào siêu thị của bố vợ anh.

Hơn nữa, dù năm nào cũng về thăm quê nhưng Messi chỉ cư ngụ tại Kentucky Country Club, Funes, ngoại ô Rosario, nơi an ninh được đảm bảo tuyệt đối.

Tương lai Messi chỉ được quyết định sau khi mùa giải 2022/23 khép lại và Messi đi đâu chỉ có anh mới biết. Ở lại PSG sẽ là quyết định mạo hiểm và dũng cảm. Chia sẻ trên tờ Marca của Tây Ban Nha, Chủ tịch PSG, Nasser Al-Khelaifi khẳng định: "Chúng tôi đang làm việc để giữ chân cậu ấy ở lại CLB".

Trở lại Barca lại là lựa chọn an toàn và cũng đầy lãng mạn. Một mối tình sứt mẻ sẽ được hàn gắn. Sergio Aguero, người bạn thân thiết của Messi công khai ủng hộ anh nên trở lại và giải nghệ ở CLB đã giúp anh làm nên tên tuổi.

Ông Joan Laporta, Chủ tịch Barca cũng thừa nhận: "Di sản tôi tiếp nhận khi trở lại vị trí Chủ tịch đội bóng không tốt và tôi phải đưa ra quyết định chính tôi cũng cảm thấy khó chịu. Tôi phải tìm cách hàn gắn mối quan hệ giữa Messi và Barca. Cậu ấy biết rằng cánh cửa Barca đang rộng mở trở lại".

Hoặc Messi có thể sang Mỹ chơi bóng, nơi anh không thể chinh phục thêm những danh hiệu cao quý nhưng có thể chinh phục cả một nền bóng đá.

Nội dung: Khải Hưng

Thiết kế: Đỗ Diệp