Lionel Messi đã có đầy đủ những danh hiệu cao quý nhất sự nghiệp như Champions League, Quả bóng vàng, La Liga. Nhưng với La Pulga, chức vô địch World Cup cùng Argentina mới thực sự mang lại giá trị đặc biệt.

Erling Haaland đang khiến người hâm mộ phát sốt. Sau 12 lần ra sân tại Ngoại hạng Anh mùa này, tân binh của Man City đã ghi được 18 bàn thắng. Tính trên mọi đấu trường, tiền đạo người Na Uy đã ghi 23 bàn sau 17 trận. Haaland tạo cảm giác cứ ra sân là ghi bàn và dường như không thể cản phá. Ngoài ra, cầu thủ này còn có 3 pha kiến tạo cho đồng đội ghi bàn. Tổng cộng Haaland in dấu giày trực tiếp (kiến tạo và ghi bàn) ở 26 bàn thắng cho Man City. Giới quan sát gọi đó là hiện tượng.

Nhưng tại Pháp, có một lão tướng 35 tuổi còn đóng góp trực tiếp nhiều bàn thắng hơn cả tiền đạo sung mãn của Man City. Cái tên ấy chẳng hề xa lạ: Messi.

Sau 20 lần ra sân trên mọi đấu trường, La Pulga ghi 16 bàn và thực hiện 14 pha kiến tạo, in dấu giày vào 30 bàn thắng cho PSG. Gọi đó là bất ngờ bởi siêu sao người Argentina đã luống tuổi. Mùa giải đầu tiên của anh ở PSG cũng chẳng mấy thành công, vì "chỉ" ghi 11 bàn và thực hiện 15 kiến tạo sau 34 trận.

Tuy nhiên, thực ra Messi chỉ trở lại với phong độ vốn có của anh trong suốt hơn chục năm qua trong màu áo Barcelona. Tính từ mùa 2008/09 đến mùa 2020/21, 13 mùa giải liên tiếp, không mùa giải nào La Pulga đóng góp dưới 50 bàn thắng và kiến tạo cho Barca. Đỉnh cao là mùa 2011/12, với… 102 bàn thắng và kiến tạo.

Nếu Haaland cán mốc 70 bàn thắng và kiến tạo, chẳng biết báo giới sẽ phải dùng ngôn từ gì để miêu tả tài nghệ của tiền đạo người Na Uy. Hiện thành tích tốt nhất của chân sút này là 51 bàn thắng và kiến tạo ở mùa 2020/21 trong màu áo Dortmund. Còn với Messi, cả sự nghiệp anh đã 7 lần vượt qua cột mốc 70 bàn thắng và kiến tạo. Tiêu chuẩn ấy với La Pulga là bình thường.

Dĩ nhiên những con số chỉ mang tính tương đối. Không thể phủ nhận tài nghệ săn bàn siêu việt của Haaland, nhưng những thông số vừa nêu chỉ nhằm nêu bật một điều, như chính Pep Guardiola, người có tư cách nhất để so sánh giữa Messi và Haaland đã phát biểu cách đây một tháng: "Không ai so sánh được với Messi. Có bao nhiêu Messi mới rồi? 10 hay 15, nhưng tất cả đều không sánh được với cậu ấy. Những câu hỏi hiện nay xoay quanh Erling Haaland, nhưng đấy là các vị tự chấp nhận cậu ấy quá hoàn hảo trong vai trò trung phong".

Chú giải rõ hơn, vị chiến lược gia từng đưa Messi lên đỉnh cao nhất của thế giới túc cầu và hiện là thầy của Haaland nhấn mạnh: "Sự khác biệt là Erling cần các đồng đội, trong khi Messi có thể làm mọi việc".

Sự toàn năng của Messi thực ra đã phần nào được thể hiện qua những số liệu thống kê. Ngoài ghi bàn anh còn kiến tạo rất nhiều bàn thắng. Haaland hay trước đây là C.Ronaldo chỉ xuất sắc ở khâu cuối cùng là dứt điểm. Và để những chân sút này bùng nổ, bên cạnh cần những đồng đội xuất sắc, hay thậm chí có thể ví là những cỗ máy tối tân hỗ trợ.

Không chỉ vậy, siêu sao người Argentina còn tham gia vào mọi chu trình của một đợt tấn công. Anh điều phối bóng như một tiền vệ trung tâm, phát động tấn công như một tiền vệ sáng tạo, đột phá như một tiền đạo cánh và ghi bàn như một trung phong. Đó là chưa kể kỹ nghệ đá phạt tuyệt luân. La Pulga là kẻ hủy diệt không nằm trong trí tưởng tượng của bất cứ nhà thiết kế nào. Hay có thể ví von anh như vị á thần của thế giới túc cầu.

Vì chơi thứ bóng đá quá đỗi đơn giản, đẩy những tiêu chuẩn lên cao một cách đơn giản, và tính cách có phần nhu mì, những giá trị vĩ đại La Pulga mang đến bị phủ lên lớp bụi bình phàm tới mức những người trong cuộc còn xem nhẹ.

So sánh thành tích tấn công của Haaland và Messi mới chỉ là một trong rất nhiều bằng chứng nhãn tiền và chưa thể hiện hết tầm vóc của siêu sao người Argentina. Đơn cử: Barcelona. Dưới "triều đại Messi", gã khổng lồ xứ Catalonia mới thực sự là gã khổng lồ của bóng đá Tây Ban Nha với 10 chức vô địch La Liga. Trước kỷ nguyên La Pulga, suốt 100 năm lịch sử Barca chỉ đăng quang giải đấu cao nhất của xứ bò tót thêm 16 lần nữa và sau khi Messi ra đi, sân Camp Nou chưa giành thêm chiếc cúp nào. Chỉ khi Messi ra đi, Barca mới thấy giá trị to lớn những chiếc cúp Messi mang đến.

Mở rộng vấn đề, Barca dần quen với khái niệm thất bại, từ việc xếp sau Real Madrid tại La Liga đến chuyện bị loại ngay từ vòng bảng Champions League. Với Messi, Los Blaugrana chẳng bao giờ phải nghĩ đến những chuyện này, vì mặc nhiên mục tiêu của đội bóng là vô địch La Liga và chờ cơ hội vô địch Champions League.

Một trong những chương đen tối nhất lịch sử Barca không phải là 2 mùa giải liên tiếp phải dự Europa League thời hậu Messi mà là thất bại ê chề 0-4 trên sân Anfield tại bán kết Champions League 2018/19. Lưu ý, bán kết chứ không phải vòng bảng và đối thủ của Los Blaugrana là Liverpool, đội bóng sau đó đã đăng quang còn HLV Juergen Klopp tạo dựng nên cỗ máy cuồng phong khiến Man City cũng bị cuốn phăng.

Và nên nhớ, đoàn quân bão tố ấy đã bị duy nhất Messi hủy diệt ở trận lượt đi trên sân Camp Nou. Virgil van Dijk, trung vệ sừng sững được tán tụng bất khả xuyên phá bất lực chứng kiến Messi lập cú đúp và nếu các cầu thủ khác của Barca chắt chiu hơn, tỷ số không chỉ dừng ở 3-0.

Một dẫn chứng sống động khác cũng liên quan đến Liverpool. Mohamed Salah, ngôi sao sáng nhất của The Kop từng giành Puskas Award (Bàn thắng đẹp nhất năm) 2018 nhờ "siêu phẩm" vào lưới Everton. Nhận bóng bên cánh phải, tiền đạo người Ai Cập rê bóng qua 2 hậu vệ rồi thực hiện cú sửa lòng điệu nghệ vào góc chữ A phía xa.

Những "siêu phẩm" tương tự, Messi thực hiện hàng tuần ở La Liga và bây giờ là Ligue 1. Chỉ khác là anh thực hiện một cách đơn giản và đều đặn quá mức. La Pulga lại càng không chơi bóng theo kiểu biểu diễn và càng thiếu những cách ăn mừng phô trương để tạo điểm nhấn. Messi không xoay comba, không đảo chân như rang lạc, không khoe hình thể với cơ bắp cuồn cuộn, không sút bóng với vận tốc hơn 100km/h, không chạy nhanh như Usain Bolt, và càng không bật nhảy đạt đến độ cao 2m.

Những động tác Messi thực hiện, những học viên của La Masia hay những cậu bé ở Argentina cũng thực hiện được. Khác biệt là sự tinh tế, tốc độ, nhạy bén, trí thông minh vượt trội. Chẳng qua La Pulga thực hiện mọi động tác quá đơn giản nên bất cứ ai đều nghĩ bản thân cũng thực hiện được.

Còn những người quan sát trực tiếp như ký giả Graham Hunter thì viết: "Tôi lớn lên trong kỷ nguyên Pele-Johan Cruyff-Beckenbauer-Eusebio- George Best. Tôi không chỉ trải qua những năm tháng tuổi trẻ của kỷ nguyên Maradona mà còn chứng kiến trực tiếp tài năng của ông nhờ sự phủ sóng ngày càng rộng lớn của truyền hình. Tôi đã nghe các bậc tiền bối nói về Duncan Edwards và Alfredo Di Stefano. Cuộc tranh luận về cầu thủ vĩ đại nhất thế giới mãi mãi sẽ không có hồi kết.

Nhưng nếu hỏi tôi về cầu thủ xuất sắc nhất tôi từng trực tiếp chứng kiến, thật đơn giản để trả lời. Dennis Bergkamp, Gianfranco Zola, Roberto Mancini, Thierry Henry, Marcel Desailly, Zinedine Zidane, Paolo Di Canio, Paul Scholes, Steven Gerrard, Frank Lampard và Ronaldo (Brazil) đều đã khiến tôi phải giật mình. Những tài năng xuất chúng cùng thời có thêm Xavi, Iniesta và Cristiano Ronaldo. Tuy nhiên, Messi là cầu thủ xuất sắc nhất. Người Anh có câu ngạn ngữ: "Sự quen thuộc gây nên thói khinh thường". Và đó là gánh nặng Messi phải chịu. Anh ấy không tạo ra những điểm nhấn phi thường và thường xuyên làm những điều phi thường như thói quen".

Và hẳn có ý kiến phản biện sân chơi La Liga hay Ligue 1 làm sao khốc liệt bằng Ngoại hạng Anh. Thậm chí từng có kẻ ví von Messi sẽ chẳng làm nổi gì trong đêm mưa gió rét buốt ở Stoke City, đội bóng nổi tiếng đá rắn đến hung bạo của xứ sương mù trước đây. Nhưng xin thưa, chẳng cứ gì Stoke, siêu sao người Argentina đã ghi 27 bàn sau 36 lần đụng độ Big Six tại Cúp châu Âu. Lật ngược vấn đề, Haaland sẽ ghi bao nhiêu bàn nếu một mùa giải 38 vòng chỉ đụng độ các đội trong Big Six với những trận đấu mang tính chất Champions League?!

Trước Barcelona, trước bất cứ ai trên toàn thế giới, Argentina, quê hương Messi, chính là nơi đầu tiên xem nhẹ tài năng của La Pulga. Một thời gian dài, xứ sở Tango ví von đầy chua chát "Messi là người Catalonia ở đội tuyển Argentina". Trái ngược với những thành công rực rỡ cùng Barca, truyền nhân xuất chúng nhất của Maradona chỉ chuốc lấy những thất bại cay đắng cùng Los Albiceleste.

Vì quá yêu, thậm chí tôn sùng Maradona, người hâm mộ bóng đá Argentina không chấp nhận một phiên bản dù tương đồng tài năng nhưng quá khác biệt về tính cách với vị thánh trong lòng họ. Maradona là hiện thân cho nhân dạng bóng đá xứ sở tango, một chú bé nhỏ thó, tinh quái, tài năng và trưởng thành từ phố phường bụi bặm.

Còn La Pulga, anh trưởng thành từ học viện chuẩn mực như trường học tại châu Âu. Anh không cáu giận. Anh không ngạo nghễ. Anh không thách thức. Anh chỉ ra sân chơi bóng cho thỏa niềm vui thích, như một cây bút từng ví như "chú chó bông đùa trái bóng".

Ba lần về nhì liên tiếp ở World Cup 2014, Copa America 2015 và 2016 đẩy Messi đến cùng quẫn khôn cùng với tuyên bố từ giã đội tuyển Argentina. Bản tango tưởng chừng kết thúc lại vang lên tiếp nối.

Từ ấy, người Argentina nhận ra giá trị của Messi. Anh không chỉ ra sân vì niềm vui thích, anh còn ra sân với một tình yêu quê hương bao la. Cậu bé ấy có thể không bụi bặm như Maradona nhưng suốt thời niên thiếu luôn hướng về tổ quốc bằng nỗi nhung nhớ khôn nguôi của kẻ tha hương. Và rồi cũng chính ngôi sao ấy vẫn lòng hẹn lòng ngày về khoác áo đội bóng quê nhà Newell's Old Boys trước khi giải nghệ. Lá rồi sẽ rụng về cội.

Và Messi và người Argentina tìm thấy nhau vào thời điểm tăm tối nhất: World Cup 2018. Nếu không có Messi, Los Albiceleste đã không có vé dự World Cup chứ đừng nói dừng chân ở vòng 1/8 với thất bại chứng minh sự thua kém đẳng cấp trước đội tuyển Pháp. Đó là chuyến làm khách của đội tuyển Argentina trên sân Ecuador.

Messi và các đồng đội cần một chiến thắng để giành vé vào vòng chung kết và Ecuador vượt lên dẫn trước. Argentina cần ghi 2 bàn và hy vọng đặt hết vào kẻ bị ruồng rẫy. La Pulga đáp lời bằng hat-trick siêu hạng chỉ trong vòng 50 phút. Chứng kiến những khoảnh khắc lóe sáng diệu vợi ấy, chính người Argentina hiểu hết chân giá trị của La Pulga. Rằng sau Maradona, họ đang sở hữu tài năng xuất chúng nhất của bóng đá thế giới.

Argentina có Messi có thể chưa chạm tay vào danh hiệu. Tuy nhiên, 3 lần lọt vào chung kết tại 3 giải đấu lớn liên tiếp là cả một kỳ công. Còn Argentina không Messi có thể đã không vượt qua được vòng loại. Hãy nhìn vào lực lượng của Albiceleste vào thời điểm đó. Ngoài Messi là đội quân già cỗi và kém chất lượng. Sự thật chỉ được phơi bày khi bước vào vòng chung kết. Argentina một lần nữa lách qua khe cửa hẹp tại vòng bảng nhờ tài nghệ tuyệt luân của Messi. Giới quan sát xếp Los Albiceleste vào hàng ứng viên cũng chỉ vì Messi. Và cái kết thất bại trước đội tuyển Pháp không phải là lỗi của Messi.

Người Argentina đã thôi đổ lỗi và mở lòng đón người con tha hương. Điều đó được thể hiện qua hình ảnh các CĐV trên sân Bombonera hô vang tên Messi trong trận đấu với Venezuela tại vòng loại World Cup 2022. Đối với siêu sao đang khoác áo PSG, anh nói rằng: "Đó là khoảnh khắc đẹp đẽ nhất trong cuộc đời của tôi".

Không phải Quả bóng vàng, không phải cúp vô địch Champions League, tình yêu của người hâm mộ mới là "danh hiệu" cao quý nhất đối với Messi. Đặc biệt là những CĐV ở quê nhà. "Tôi luôn mơ về việc cùng người dân Argentina đổ ra đường ăn mừng chức vô địch. Ở đó tôi và mọi người sẽ cùng nhau uống rượu hoan ca".

Giấc mơ ấy đã thành hiện thức một lần, với chức vô địch Copa America 2021. Và bây giờ Messi đang hướng tới tham vọng lớn hơn: Chức vô địch World Cup 2022. Đây là giải đấu cuối cùng trong sự nghiệp La Pulga nhưng là giải đấu anh có sự chuẩn bị tốt nhất về phong độ và thể lực. Thay vì trải qua một mùa giải đằng đẵng và mệt mỏi tại châu Âu, giải bóng đá vô địch thế giới diễn ra vào giữa mùa giải và Messi đang trở lại phong độ cao nhất ở PSG.

So với 4 năm trước, những đồng đội chung quanh Messi cũng trẻ trung và sung mãn hơn. Tập thể đội tuyển Argentina cũng gắn kết và lợi hại hơn. Không chỉ vô địch Copa America, Los Albeceleste còn vượt qua vòng loại World Cup một cách thuyết phục bằng những chiến thắng giòn giã cùng mạch hơn 30 trận bất bại.

Và quan trọng nhất, ở trận đánh cuối cùng này, vị lão tướng Messi có sự đồng lòng ủng hộ của người hâm mộ Argentina. Nếu có điều gì vĩnh cửu nhất ở nền bóng đá xứ tango thì câu trả lời là tầm ảnh hưởng của Maradona. Song, bằng tài năng và tình yêu, Messi xứng đáng xác lập vị trí riêng. Như một vị á thần!

Nội dung: Khải Hưng

Thiết kế: Thủy Tiên