HLV Stephen Davis Darby (sinh năm 1955) từng là HLV phó đội tuyển nữ quốc gia Australia tại vòng chung kết giải bóng đá nữ thế giới năm 1995. Ông là người từng dẫn dắt đội tuyển bóng đá nữ Việt Nam giành HCV SEA Games năm 2001, cũng từng làm việc tại Singapore, Malaysia, Thái Lan và Lào, được đánh giá là vị chuyên gia am hiểu bậc nhất về bóng đá Việt Nam và Đông Nam Á. Ông cũng đã có thời gian làm việc tại CLB Liverpool, sau đó huấn luyện đội trẻ Sheffield ở Anh. Sau khi giải nghệ, ông Darby là chuyên gia nổi tiếng của kênh ESPN.

Đội tuyển Việt Nam trải qua 6 trận chưa có điểm ở vòng loại thứ ba World Cup 2022 khu vực châu Á. Ông có bất ngờ với kết quả này?

Thực tế thì đội tuyển Việt Nam bị đánh bại bởi những đối thủ mạnh hơn. Đây là lần đầu tiên bóng đá Việt Nam bước lên đỉnh cao châu Á và thầy trò HLV Park Hang Seo đã gặp những đội bóng xuất sắc.

Đây là sân chơi tầm cỡ thực sự, nơi mà đội tuyển Việt Nam "cố gắng" thôi là chưa đủ. Có nhiều lý do dẫn đến thất bại, mặc dù vậy tôi cho rằng có hai yếu tố chính.

Thứ nhất, những sai sót cá nhân khiến các cầu thủ không chơi ở đẳng cấp cao một cách nhất quán và đã phải trả giá bằng bàn thua. Thứ hai, đội tuyển Việt Nam thiếu tiền đạo chất lượng. Đây là hệ quả của việc V-League có quá nhiều tiền đạo ngoại.

Có ý kiến cho rằng HLV Park Hang Seo không còn tạo ra sự mới mẻ trong lối chơi và con người. Quan điểm của ông về vấn đề này thế nào?

Tôi nghĩ HLV Park Hang Seo đã làm một công việc tuyệt vời ở Việt Nam. Hiện tại, ông ấy đang đối mặt với một loạt các trận đấu khó khăn, nhưng vẫn giúp đội tuyển Việt Nam có những trận đấu đáng nể. Đội tuyển Việt Nam chỉ thua sát nút các đối thủ mạnh hơn mình rất nhiều.

HLV Park chắc chắn đã giúp bóng đá Việt Nam rút ngắn khoảng cách với các đội bóng hàng đầu châu lục. Nhưng ai đó nghĩ rằng đội tuyển Việt Nam dẫn đầu ở bảng đấu này thì phải tin vào ma quỷ hay ông già Noel có thật!

Sau trận thua 0-1 trước Nhật Bản, HLV Park Hang Seo cho biết trong cuộc đời huấn luyện của mình, chưa bao giờ kiếm được một điểm lại khó đến thế. Ông cũng làm nghề cầm quân, ông đã bao giờ ở trong tình huống đó chưa? Ông có hiểu cảm giác đó không?

Tôi hoàn toàn hiểu. Tôi đã huấn luyện đội tuyển Lào ở vòng loại World Cup 2018. Khi đó, chúng tôi giành được kết quả tốt trước Kuwait và Lebanon. Đó là những trận thua trong tiếc nuối.

Chúng tôi sau đó đã bị Hàn Quốc đánh bại. Hàn Quốc có các cầu thủ chơi ở giải Ngoại hạng Anh, ba cầu thủ chơi ở Bundesliga. Bất kể bạn lập kế hoạch với tư cách là một HLV, sự xuất sắc của đối thủ hoặc sự kiệt quệ về thể chất của các cầu thủ đội mình sẽ ảnh hưởng đến kết quả.

HLV Park Hang Seo nhiều lần nói công tác đào tạo trẻ ở Việt Nam không tốt. Có thể thấy nhiều CLB ở V-League không trao nhiều cơ hội cho các cầu thủ trẻ. Điều này đã ảnh hưởng thế nào đến đội tuyển quốc gia?

Trước khi nói về những hạn chế trong công tác đào tạo trẻ của Việt Nam, tôi sẽ nhìn vào V-League. Một giải vô địch quốc gia mạnh sẽ giúp ích cho đội tuyển quốc gia rất nhiều.

Thứ nhất, có ý kiến cho rằng nhiều trận đấu ở V-League cần nâng tầm chất lượng, mặt sân thường rất xấu, gập ghềnh và cứng. Thêm vào đó, trong hầu hết các trường hợp, các cơ sở đào tạo có chất lượng đào tạo kém.

Tuy nhiên, lỗi lớn nhất là việc nhập tịch các tiền đạo ngoại kém chất lượng. Hầu hết các CLB đều "nhập khẩu" tiền đạo và do đó các tiền đạo nội không có cơ hội ra sân.

Ngoài ra, các đội bóng thật lãng phí tiền bạc nếu họ không thể lôi kéo khán giả tới sân hoặc không có những chuyên gia giỏi trong và ngoài sân cỏ. Nhiều người nước ngoài mà tôi từng chứng kiến nói rằng chơi bóng ở Việt Nam rất ích kỷ, chỉ chơi cho bản thân chứ không phải đội bóng.

HLV Park vừa quyết định dừng dẫn dắt đội U23 để tập trung tốt hơn cho đội tuyển quốc gia sau SEA Games 2021. Điều này ảnh hưởng thế nào đến thế hệ kế cận? 

Tôi không biết điều này, nhưng tôi biết bóng đá Việt Nam từng có HLV Philippe Troussier rất xuất sắc khi làm việc với các đội trẻ. Tuy nhiên hiện tại HLV Troussier không còn làm việc ở Việt Nam.

Ông đã từng có thời gian dài làm việc ở Thái Lan nhiều năm trước. Đâu là điểm khác biệt giữa bóng đá trẻ của Thái Lan và Việt Nam. Việt Nam thiếu gì khi so sánh với bóng đá trẻ Thái Lan?

Thứ nhất, các nhà báo Việt Nam rất bi quan và chỉ trích bóng đá Việt Nam. Đội tuyển Việt Nam hiện là đội đứng đầu ASEAN, vì thế đang làm nhiều việc đúng đắn và đúng hướng.

Nhưng chìa khóa cho sự phát triển của bóng đá trẻ ở bất kỳ quốc gia nào trước hết là các cầu thủ chơi càng nhiều trận càng tốt. Khi 16 tuổi ở Anh, tôi đã chơi 60 trận một mùa. Đó là nơi bạn thực sự có được "cảm giác trò chơi". Huấn luyện giỏi ở cấp độ trẻ là một phần thưởng! Cạnh tranh thường xuyên ở cấp độ cao là chìa khóa.

Ông nghĩ gì về vai trò của Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) với nền bóng đá?

Trước tiên, VFF phải hỗ trợ cho các chương trình, đảm bảo tiêu chuẩn của chương trình đó, cũng như hiệu suất của nó.

VFF phải triệt bỏ tệ nạn tham nhũng trong những giải đấu ở Việt Nam. Lấy ví dụ là tiêu cực xuất phát từ đại diện các đội bóng và những người quản lý các CLB.

Cá nhân tôi cho rằng VFF đang làm rất tốt công việc của mình, đặc biệt là việc không can thiệp vào công việc của HLV Troussier hay HLV Park. Hãy để họ làm việc của họ, đừng can thiệp. Nếu họ không thành công thì người sử dụng lao động có quyền chấm dứt hợp đồng, nhưng hãy để họ tự nỗ lực.

Ông cho rằng đội tuyển Việt Nam sẽ rút ra những bài học nào từ sân chơi vòng loại thứ ba World Cup 2022 khu vực châu Á và điều gì sẽ giúp cho bóng đá Việt Nam phát triển trong tương lai?

Đó là kinh nghiệm lớn từ sân chơi rất chất lượng này. Giải đấu giúp các cầu thủ hiểu rằng họ phải hội tụ nhiều yếu tố cần thiết, hay nói cách khác là tiêu chuẩn cao; cùng với đó là tổ chức chiến thuật và kỷ luật. Điều này đặc biệt cần thiết với mỗi đội bóng. Ngoài ra là sự tập trung tinh thần và sức mạnh.

Có vẻ như nhiều người Việt Nam đã hiểu sai về trình độ thực sự của bóng đá Việt Nam. Họ cho rằng Việt Nam đang ở đẳng cấp hàng đầu của bóng đá châu Á, sau thành công vang dội ở VCK U23 châu Á 2018, vào bán kết Asiad 18, tứ kết Asian Cup 2019… Ông nghĩ thế nào về điều này?

Tôi hoàn toàn đồng ý nhưng giới truyền thông phải chịu một phần trách nhiệm. Thường thì tôi thấy giới truyền thông Việt Nam - nơi tạo ra dư luận, quá phấn khích với chiến thắng trong giải đấu ở cấp độ ASEAN, nhưng lại rất tiêu cực về thất bại sít sao trước một đội bóng hàng đầu châu lục.

Ông nghĩ thế nào về sự tiến bộ của thế hệ đội tuyển Việt Nam này? Và ông có nghĩ rằng bóng đá Việt Nam cần xây dựng lại hệ thống bóng đá với những đầu tư tốt hơn cho bóng đá trẻ cũng như nâng cao chất lượng của V-League?

Tôi nghĩ rằng việc làm quan trọng sắp tới là Việt Nam phải chuẩn bị cho World Cup 2026 tại Mỹ, nơi có 48 đội sẽ vượt qua vòng loại. Điều đó có nghĩa là bóng đá Việt Nam phải chuẩn bị cho năm 2024 vì đó là thời điểm vòng loại năm 2026 sẽ bắt đầu.

Bóng đá Việt Nam phải xác định được lực lượng tham dự và thực tế hầu hết sẽ đến từ đội hình hiện tại, bên cạnh là các cầu thủ trẻ tốt nhất.

Tiếp theo, điều tôi muốn nhấn mạnh là V-League phải được củng cố và cải thiện trong và ngoài sân cỏ, ví dụ như hỗ trợ y tế, cơ sở vật chất cho người hâm mộ, tiếp thị…

Nhưng khía cạnh quan trọng là các cầu thủ hàng đầu của Việt Nam được ra nước ngoài thi đấu ở các giải đấu cao hơn, như người Nhật Bản, người Hàn Quốc và người Australia đã làm.

Họ phải quên đi chuyện xa gia đình hoặc thậm chí đồ ăn! Ngay cả khi thất bại, họ sẽ trở lại với sự mạnh mẽ hơn và cứng rắn hơn. Đặc biệt là ý chí và tinh thần cần có để trở thành một cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp.

Xin cảm ơn ông về cuộc trao đổi!