"Vũ khí" vắc xin nội địa giúp Cuba chặn đứng biến chủng Delta

Niurka Rodríguez, một bà nội trợ 57 tuổi ở tỉnh Ciego de Ávila, Cuba, bị Covid-19 "bủa vây". Phía bên kia đường, một vận động viên bóng chày nổi tiếng gần đây đã tử vong sau khi mắc Covid-19. Nhiều hàng xóm của bà cũng bị nhiễm bệnh, trong khi phòng khám địa phương không còn bộ xét nghiệm nhanh.

"Chúng ta đang trải qua một cuộc chiến", bà Rodríguez nói.

Trong tháng qua, số ca mắc Covid-19 hàng ngày ở Cuba đã tăng gấp 3 lần do biến chủng Delta. Mặc dù tổng số ca nhiễm hàng ngày vẫn dưới mức 10.000, nhưng Cuba hiện có tỷ lệ lây nhiễm trên đầu người cao nhất khu vực Mỹ Latinh. Tuy vậy, tỷ lệ tử vong tại Cuba vẫn thấp hơn nhiều so với tỷ lệ trung bình của cả khu vực và thế giới.

Tỉnh miền trung Ciego de Ávila, nơi bà Rodriguez đang sống, là "điểm nóng" Covid-19 hiện nay ở Cuba. Trong bối cảnh hệ thống y tế địa phương bị quá tải, chính quyền tuần trước đã chuyển 2 trong số 30 khách sạn ở tỉnh này thành bệnh viện. 200 bác sĩ Cuba cũng được rút từ Venezuela về nước để điều trị cho bệnh nhân Covid-19.

"Đó là những quyết định đúng đắn, nhưng đáng lẽ nên được đưa ra sớm hơn", bà Rodríguez nói.

Các nhà lãnh đạo của chính quyền Cuba cũng đồng tình với quan điểm trên.

"Chúng ta không cần phải xấu hổ vì virus đã vượt quá năng lực của các bệnh viện tại nước ta - điều này xảy ra trên khắp thế giới", Thủ tướng Manuel Marrero cho biết vào tuần trước.

Trong suốt năm 2020, Cuba, quốc gia được cho là có tỷ lệ bác sĩ trên bệnh nhân hàng đầu thế giới, đã thực hiện chiến dịch truy vết, theo dõi và cách ly thành công. Tất cả các bệnh nhân dương tính đều phải nhập viện, kể cả những bệnh nhân không có triệu chứng.

Cuba chỉ có 146 người chết vì Covid-19 trong năm 2020, tương đương với 13 ca tử vong/1 triệu dân, trong khi Mỹ ghi nhận 1.024 ca tử vong/1 triệu dân vào cùng thời điểm. Tuy nhiên, chỉ trong tuần trước, Cuba có tới 602 ca tử vong vì Covid-19.

Cuba vẫn đang nhận viện trợ nhân đạo từ nhiều nước. Tuần trước, các tàu chở ôxy từ Mexico, ống tiêm từ Bolivia đã cập bến Cuba. Canada đã tặng Cuba hơn 1 triệu viên dexamethasone, một loại thuốc chống viêm và ức chế miễn dịch. Trong khi đó, các tổ chức ở Mỹ đã quyên góp được hơn 500.000 USD để mua ống tiêm cho Cuba. 2 triệu ống tiêm từ Mỹ cũng đã được chuyển đến vào tháng trước.

Trong bối cảnh khó khăn vì Covid-19, các y bác sĩ tại Cuba vẫn đang nỗ lực để đối phó với dịch bệnh.

"Nhân viên y tế không thể bị đánh bại", bác sĩ Santos Huete làm việc tại một bệnh viện ở Havana cho biết.

Cuba lựa chọn tự phát triển vắc xin thay vì nhập khẩu. Các cơ quan quản lý của Cuba đã phê duyệt vắc xin Abdala nội địa để sử dụng khẩn cấp từ tháng trước, đưa Cuba trở thành quốc gia Mỹ Latinh đầu tiên phát triển thành công vắc xin Covid-19. Thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3 của Abdala và Soberana 2, một loại vắc xin khác của Cuba, đã cho thấy đạt hiệu quả hơn 90%.

25% dân số Cuba đã được tiêm chủng đầy đủ 2 liều vắc xin, trong khi 42% đã được tiêm ít nhất một liều. Cả 2 số liệu này đều cao hơn mức trung bình ở Mỹ Latinh.

Trong cuộc chạy đua này, các nhà khoa học Cuba cho biết các lệnh trừng phạt của Mỹ đã làm chậm quá trình triển khai vắc xin tại Cuba. Quá trình sản xuất vắc xin bị chậm lại do không có đủ các thành phần cần thiết.

Tuy nhiên, Cuba đã khắc phục được khó khăn và dần đẩy nhanh quá trình sản xuất vắc xin. Việc tiêm chủng đang diễn ra với tốc độ nhanh hơn: Khoảng 1% dân số đang được tiêm chủng hàng ngày và Bộ Y tế Công cộng Cuba cho biết sẽ có 70% người trưởng thành được tiêm chủng vào cuối tháng.

Bộ Y tế Cuba cũng công bố những dữ liệu đầy hứa hẹn cho thấy, từ tháng 6 đến tháng 7, tỷ lệ tử vong vì Covid-19 đã giảm hơn một nửa ở nhiều khu vực của Havana, nơi đã bắt đầu chiến dịch tiêm chủng. Cuba hy vọng những tín hiệu tích cực ở Havana sẽ mở rộng ra các tỉnh khác trong những tuần tới và số ca tử vong cũng như ca nhiễm sẽ giảm.

Đối với bác sĩ Huete, hy vọng là lựa chọn duy nhất. "Chúng tôi phải nghĩ rằng chúng tôi sẽ chiến thắng và nhìn thấy ánh sáng", bác sĩ Cuba nói.