Vì sao Nhật Bản "lội ngược dòng" với số ca Covid-19 chạm đáy?

Số ca nhiễm mới mỗi ngày tại Nhật Bản đã giảm xuống còn chưa đầy 1 ca/1 triệu người, ít nhất trong số các nền kinh tế lớn trừ Trung Quốc, và số ca tử vong cũng giảm xuống mức 0 trong những ngày gần đây.

Ngược lại, Hàn Quốc, nơi có tỷ lệ tiêm chủng tương tự Nhật Bản, lại đang chứng kiến số ca nhiễm tăng kỷ lục. Số ca nhiễm cũng tăng trở lại ở Singapore và Australia, khi các chính phủ đang nới lỏng các biện pháp kiểm soát đi lại nghiêm ngặt.

Một giả thuyết mới được đưa ra để giải thích cho sự khác biệt này là loại virus gây đại dịch Covid-19 chiếm ưu thế ở Nhật Bản đã tiến hóa theo cách làm giảm khả năng tái tạo của nó.

Giáo sư Ituro Inoue tại Viện Di truyền Quốc gia Nhật Bản nói rằng một biến thể phụ của Delta, được gọi là AY.29, hiện có thể mang lại một số khả năng miễn dịch cho cộng đồng.

"Tôi nghĩ AY.29 đang bảo vệ chúng ta khỏi các chủng khác. Nhưng tôi không tự tin 100% về điều này", ông Inoue nói, đồng thời cho biết nghiên cứu của ông vẫn chỉ là giả thuyết.

Giáo sư Paul Griffin tại Đại học Queensland cho biết sự khác biệt về số ca nhiễm giữa các quốc gia là do sự kết hợp phức tạp giữa các yếu tố thời tiết, mật độ dân số và các chiến lược khác nhau để chống lại đại dịch Covid-19.

"Chúng ta cần cố gắng học hỏi và rút kinh nghiệm từ các quốc gia khác, nhưng chúng ta không nên cho rằng các quốc gia đều trải nghiệm giống nhau, vì còn tính đến tất cả biến số đó", giáo sư Griffin nhận định.

"Một số quốc gia đang sử dụng các chiến lược ngoài tiêm chủng để kiểm soát sự lây lan, cho dù đó là các biện pháp đơn giản như khử trùng tay, giãn cách xã hội và sử dụng khẩu trang, kể cả bắt buộc hay tự nguyện", chuyên gia Australia nói thêm.

Nhật Bản chưa bao giờ phong tỏa theo cách mà nhiều quốc gia đã làm, nhưng nước này cũng chưa bao giờ từ bỏ các biện pháp hạn chế và giới hạn biên giới trước khi vaccine xuất hiện.

Tiến sĩ Kazuaki Jindai, nhà nghiên cứu tại Đại học Tohoku, cho rằng "việc đeo khẩu trang và giữ vệ sinh cá nhân vẫn quan trọng. Vaccine là một khía cạnh quan trọng của việc phòng ngừa nhưng không phải là tối ưu nhất".

Ngay cả khi tính đến vaccine và khẩu trang, một số người cho rằng tốc độ giảm các ca nhiễm ở Nhật Bản còn nằm ở vấn đề thời gian. Việc Nhật Bản bắt đầu tiêm phòng muộn có nghĩa là hiệu lực của các mũi tiêm vẫn còn mạnh. Ngoài ra, những người khác còn chỉ ra xu hướng theo mùa, rằng virus có xu hướng phát triển và giảm xuống trong khoảng thời gian 2 tháng.

Thủ tướng Fumio Kishida gần đây đã ra lệnh đóng cửa biên giới vào tuần trước để ngăn chặn biến chủng Omicron. Tính đến nay, Nhật Bản đã ghi nhận 4 ca nhiễm biến chủng mới.

Ông Kishida nói rằng điều quan trọng là phải chuẩn bị cho tình huống tồi tệ nhất. Các đợt tiêm vaccine nhắc lại đã bắt đầu vào tuần trước và chính phủ Nhật Bản đã tăng công suất bệnh viện hơn 30% sau khi một số bệnh nhân tử vong tại nhà trong đợt dịch thứ 5 vào tháng 8 - đợt dịch tồi tệ nhất cho đến nay.