Vì sao Nga thành lập nóng Lực lượng Đường không-vũ trụ?

1. Tin mới nhất

Thông tin này được hãng RIA Novosti ngày 3/8 cho biết, theo đó Lực lượng Đường không- vũ trụ (tên chính thức VKS – viết tắt tiếng Nga).

Quân chủng mới này sẽ có trong biên chế tổ chức của mình các lực lượng sau: không quân, lực lượng phòng không và phòng chống tên lửa, các đơn vị của lực lượng vũ trụ có chức năng đưa các thiết bị vũ trụ vào quỹ đạo và điều khiển chúng.

Theo Bộ trưởng quốc phòng Nga Shoigu tại cuộc họp cán bộ toàn quân mới đây thì: “điều đó (thành lập VKS) cho phép chúng ta (Nga), thứ nhất, tập trung toàn bộ trách nhiệm về một đầu mối thống nhất trong công tác xây dựng chính sách phát triển các lực lượng chịu trách nhiệm giải quyết các nhiệm vụ trong lĩnh vực không gian-vũ trụ; thứ hai, bằng cách tích hợp chặt chẽ hơn (các thành phần) sẽ nâng cao hiệu quả sử dụng các lực lượng và phương tiện của quân chủng mới, thứ ba, đảm bảo sự phát triển nhanh chóng hệ thống phòng thủ không gian-vũ trụ của đất nước.

Quân chủng mới (VKS) này của Các lực lượng vũ trang Nga chính thức hoạt động từ ngày 01/8/2015.

Về mặt tổ chức, VKS sẽ có ba binh chủng: Không quân, Bộ đội phòng không - phòng thủ chống tên lửa và Bộ đội vũ trụ.

Phóng tên lửa phòng không S-400 “Triumph” ban đêm tại Trường bắn Ashuluk tại Vùng Asrakhan trong cuộc tập trận chiến thuật của Bộ đội phòng thủ không gian – vũ trụ Nga . (Ảnh: Ruslan Krivobok/RIA Novosti)

2. Thành lập VKS được đánh giá là sự kiện nổi bật nhất trong lĩnh vực củng cố năng lực quốc phòng của Nga trong năm 2015.

VKS sẽ là một trong những thành phần chủ yếu đảm bảo khả năng quốc phòng của Nga và sẽ là “cái ô” để bảo vệ lãnh thổ Nga trước bất kỳ một cuộc tấn công bằng các phương tiện tấn công đường không- vũ trụ nào của đối phương tiềm năng.

Những thông tin về việc thành lập quân chủng mới này đã có từ năm 2014, cụ thể là tại Hội nghị bàn về lịch sử quân sự cuối năm 2014, Thứ trưởng thứ nhất Bộ Quốc phòng Nga Arkadi Bakhin tuyên bố là VKS sẽ được thành lập và sẽ giữ vai trò trung tâm trong đảm bảo khả năng phòng thủ của Liên Bang Nga.

Như vậy, sau 01/8/2015, Các lực lượng vũ trang Liên Bang Nga sẽ có 3 quân chủng: 1/ Lục quân, 2/ Hạm đội (Hải quân), 3/ Các lực lượng không gian-vũ trụ và 02 binh chủng độc lập là Bộ đội tên lửa chiến lược và Bộ đội đổ bộ đường không (binh chủng đặc biệt tinh nhuệ của Nga - mới kỷ niệm 85 năm ngày thành lập ngày 02/8).

3. Tại sao phải thành lập VKS?

Theo các chuyên gia và các quan chức quân sự Nga thì có một số lý do sau đây:

Thứ nhất và là quan trọng nhất – Mỹ quyết tâm bằng mọi cách đạt được ưu thế quân sự trước Nga trong không gian- vũ trụ.

Như đã biết, Mỹ đã soạn thảo Học thuyết đòn tấn công chớp nhoáng toàn cầu “Prompt Global Strike – PGS” (như đã đề cập tới trong bài “Nga đã sẵn sàng cho chiến tranh kiểu mới”) sử dụng vũ khí siêu thanh và Mỹ đang ráo riết hiện thực hóa Học thuyết này.

Theo Arkadi Bakhin (Thứ trưởng thứ nhất BQP Nga như vừa đề cập ở trên) thì Mỹ đang tập trung nguồn lực vào “chiếm ưu thế trên không và trong không gian vũ trụ, tiến hành ngay từ giai đoạn đầu chiến dịch (nhằm vào Nga) các đòn tấn công vào các mục tiêu chiến lược và các mục tiêu có tầm quan trọng sống còn của Nga trong toàn bộ chiều sâu chiến lược của nước Nga”. Cũng theo A.Bakhin thì “các mối đe dọa đối với Nga trong không gian – vũ trụ sẽ ngày càng trở nên nguy hiểm hơn”.

Còn chuyên gia phân tích quân sự Nga, Đại tá về hưu Viktor Baransev nhận xét rằng: “Mỹ đang tiếp tục quân sự hóa vũ trụ và tăng cường các hoạt động của mình trong không gian vũ trụ” trong khi hiện nay các lực lượng chịu trách nhiệm (phòng thủ ) không gian- vũ trụ của Nga đang rất phân tán, không có sự chỉ huy và điều hành thống nhất.

Một lý do khác – cũng rất quan trọng buộc Nga phải thành lập VKS – Mỹ ráo riết hiện thực hóa kế hoạch bố trí tại Châu Âu các thành phần của hệ thống phòng thủ chống tên lửa (MD) ngay cạnh biên giới Nga. Theo Phó chủ tịch Viện Hàn lâm các vấn đề địa- chính trị (Nga) Konstantin Sivkov thì trên thực tế Mỹ đang biến cả khu vực Châu Âu thành một thành phần trong hệ thống phòng thủ chống tên lửa toàn cầu của Mỹ.

Còn một lý do nữa và nó có liên quan chặt chẽ đến hai lý do như đã nói ở trên – đó là NATO đang tăng cường lực lượng quân sự ở Châu Âu – vì thế mối đe dọa quân sự trực tiếp đối với Nga cũng ngày càng tăng.

NATO đang điều chuyển phương tiện kỹ thuật quân sự, vũ khí khí tài và luân phiên bố trí chúng trên lãnh thổ các nước Baltich (Latvia, Litva và Estonia), Ba Lan, Rumania, Bulgaria và tại các nước Châu Âu khác, thành lập các cụm quân phản ứng nhanh, ép các đối tác (của Mỹ) trong NATO tăng ngân sách quốc phòng và v.v..

Như vậy, hàng loạt các nhân tố chính trị-quân sự buộc Nga phải có phản ứng thích hợp và một trong những phản ứng đó là thống nhất tất cả các lực lượng và phương tiện để đánh trả có hiệu quả một cuộc tấn công đường không-vũ trụ của đối phương tiềm năng.

Các chuyên gia và giới chức quân sự Nga gần như nhất trí cho rằng các đòn tấn công đầu tiên vào các mục tiêu quân sự- chiến lược của Nga sẽ là đòn tấn công bằng các phương tiện tấn công đường không - vũ trụ.

Chính vì vậy mà nhiệm vụ của VKS mới được thành lập sẽ là kiềm chế và vô hiệu hóa các kế hoạch như vậy của Mỹ.

4. Cơ cấu tổ chức của VKS

Hiện chưa có các thông tin chính thức cụ thể về cơ cấu tổ chức của VKS ngoài những thông tin vừa nói ở trên, nhưng theo nhiều chuyên gia thì trong cơ cấu của VKS sẽ có 4 thành tố chủ yếu: hệ thống trinh sát và cảnh báo, hệ thống tiêu diệt (chế áp) sinh lực và phương tiện tấn công đường không- vũ trụ của đối phương tiềm năng, hệ thống chỉ huy – điều khiển và hệ thống đảm bảo.

Trạm radar di động trong các cuộc tập trận chiến thuật của Bộ đội phòng thủ không gian – vũ trụ Nga . (Ảnh: Ruslan Kribovok /RIA Novosti)

5. Mục tiêu – tối ưu hóa hệ thống phòng thủ đường không – vũ trụ

Cùng với việc thành lập VKS , từ nay tất cả các lực lượng và phương tiện chịu trách nhiệm “đương đầu” với đối phương trong phòng thủ đường không-vũ trụ sẽ hoạt động theo một ý đồ và kế hoạch thống nhất.

Đồng thời, với VKS Nga cũng sẽ giải quyết được nhiệm vụ bảo vệ hướng chiến lược Phía Bắc hiện đang được đánh giá là hướng nguy hiểm nhất đối với Nga nếu tính từ góc độ tiến hành các đòn tấn công đường không – vũ trụ (vào Nga).

Phó tư lệnh Bộ đội phòng thủ đường không- vũ trụ Nga Kirill Makarov đã từng tuyên bố là đến cuối năm 2015 Nga sẽ triển khai một cụm quân phòng thủ không gian-vũ trụ mạnh tại khu vực Bắc cực để giải quyết “điểm yếu” trên.

Theo những số liệu mới nhất, Bộ Tư lệnh chiến lược thống nhất (OSK- viết tắt tiếng Nga) “Hướng Bắc” mới được thành lập cuối năm 2014 đã được bổ sung một tập đoàn quân không quân và phòng không mới.

Lực lượng tấn công chủ yếu của Tập đoàn quân này là các máy bay tiêm kích –đánh chặn MiG-31 và các hệ thống tên lửa phòng không S-400.

Trong tuần trước, nhân ngày truyền thống của Hải quân Nga, Tư lệnh Hạm đội Biển Bắc (trực thuộc Bộ Tư lệnh “Phương Bắc”- NV) đô đốc Vladimir Korolev đã thông báo về việc Hạm đội này sẽ có thêm một binh đoàn mới. Đến thời điểm này, Bộ Tư lệnh chiến lược “Phương Bắc” vừa mới được tăng cường tiếp một sư đoàn phòng không và một trung đoàn không quân hỗn hợp.

Nói chung, đại đa số các chuyên gia quân sự Nga đều đánh giá tích cực việc thành lập VKS. Có thể dẫn ra sau đây nhận xét của chủ tịch Hội đồng các chuyên gia quân sự Nga Aleksandr Vladimirov:

“Nếu không có thành tố vũ trụ (trong hệ thống phòng thủ của Nga –NV) , nơi mà chúng ta đã mất ưu thế (xin nói rõ hơn về chủ đề này trong một bài khác –NV), thì chúng ta (Nga) không thể tiến hành bất cứ một cuộc chiến tranh nào” - và chính vì vậy mà “Nga cần phải dành một sự ưu tiên đặc biệt cho không gian vũ trụ”.

Theo Lê Hùng (tổng hợp)

Đất Việt