Ukraine nêu thời điểm có thể bắt đầu đối thoại với Nga

Kiev có thể đàm phán với Nga sau hội nghị thượng đỉnh hòa bình ở Thụy Sĩ dự kiến diễn ra vào năm nay, Ngoại trưởng Ukraine Dmitry Kuleba cho biết.

Nga trước đó tuyên bố chưa bao giờ loại trừ khả năng thương lượng với Ukraine nhưng không có ý định tham dự hội nghị này.

Tháng trước, Thụy Sĩ đã công bố kế hoạch tổ chức một hội nghị hòa bình cấp cao về tình hình Ukraine vào mùa hè với trọng tâm là "công thức hòa bình" 10 điểm của Kiev được Tổng thống Vrolodymyr Zelensky đưa ra lần đầu tiên vào cuối năm 2022.

Sáng kiến này kêu gọi Nga rút quân khỏi lãnh thổ Ukraine, cũng như thành lập một tòa án để truy tố các quan chức hàng đầu của Nga vì phát động cuộc chiến. Nga đã bác bỏ đề xuất này vì cho rằng nó "xa rời thực tế".

Trong khi đó, cả ngày chính xác lẫn danh sách những người tham gia hội nghị thượng đỉnh do Thụy Sĩ đăng cai đều chưa được công bố.

Ngoại trưởng Thụy Sĩ Ignazio Cassis tuần trước cho biết quyết định cuối cùng về vấn đề này - bao gồm cả việc liệu sự kiện có diễn ra hay không - sẽ được đưa ra vào giữa tháng 4.

Trả lời phỏng vấn NDTV hôm 28/3, ông Kuleba nhấn mạnh rằng những bên tham gia hội nghị thượng đỉnh sẽ được tự do lựa chọn những hạng mục mà họ muốn thực hiện liên quan tới cuộc chiến Nga - Ukraine, ví dụ như giải quyết vấn đề an ninh lương thực hoặc năng lượng hoặc trao đổi tù nhân.

Theo ông Kuleba, hội nghị thượng đỉnh đầu tiên sẽ thành lập các nhóm và kế hoạch hành động tương ứng với từng lĩnh vực.

"Sau đó, giữa hội nghị thượng đỉnh thứ 1 và thứ 2, việc liên lạc với Nga có thể diễn ra, theo các quy tắc được các bên tham gia đồng ý", ông nói đồng thời nói thêm rằng "chúng ta phải đảm bảo rằng Nga không có cơ hội cản trở tiến trình hòa bình như vậy".

Ông Zelensky đã cấm mọi cuộc thương lượng với chính phủ hiện tại của Nga kể từ mùa thu năm 2022.

Moscow khẳng định lập trường sẵn sàng đàm phán với Kiev. Tuy nhiên, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova hồi đầu tháng cho biết Moscow sẽ không tham dự hội nghị thượng đỉnh do Thụy Sĩ đăng cai ngay cả khi được mời, lập luận rằng nó sẽ thúc đẩy công thức hòa bình của ông Zelensky, điều Moscow coi là tối hậu thư.

Ngoài ra, bà Zakharova nhấn mạnh Thụy Sĩ - quốc gia tham gia các lệnh trừng phạt của phương Tây chống lại Moscow - khó có thể đóng vai trò là nền tảng cho các nỗ lực gìn giữ hòa bình.

Nga mở chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine từ cuối tháng 2 năm ngoái với mục tiêu "phi quân sự hóa" và "phi phát xít hóa" quốc gia láng giềng. 

Nga tuyên bố sẵn sàng đàm phán, nhưng với điều kiện Ukraine phải thừa nhận "thực tế mới về lãnh thổ". Thực tế mà Moscow đề cập đến là việc các vùng lãnh thổ gồm Zaporizhia, Kherson, Lugansk, Donetsk sáp nhập vào Nga hồi tháng 10 năm ngoái và bán đảo Crimea sáp nhập năm 2014 sau các cuộc trưng cầu dân ý. 

Ukraine bác bỏ những điều kiện này, tuyên bố hòa đàm chỉ diễn ra khi Nga rút hết quân khỏi lãnh thổ Ukraine, bao gồm Crimea.