Ukraine đối mặt với thách thức chưa từng có ở Pokrovsk: Rút nhanh còn kịp?

Thành phố Pokrovsk nằm ở đâu?

Sau khi chiếm được Avdiivka vào đầu năm 2024, quân đội Nga (RFAF) đã không ngừng tấn công trong suốt thời gian đó, tiến được thêm khoảng 50km về phía tây và áp sát Pokrovsk. Hiện tại, thời khắc quyết định của trận chiến tại thành phố đã đến. RFAF coi đây là mục tiêu chiến lược then chốt và quyết tâm giành chiến thắng trong chiến dịch mùa hè năm nay.

Pokrovsk nằm ở phía tây vùng Donbass, thuộc miền Đông Ukraine, tại một vị trí chiến lược, nơi giao nhau của tuyến đường sắt T0406, tuyến đường sắt phía bắc và đường cao tốc M30.

Ban đầu, từ năm 1917, nơi đây được gọi là Ga Grichino, sau đó, theo thời gian, nơi đây dần phát triển thành một thị trấn nhỏ. Vào ngày 7/9/1934, thị trấn được đổi tên thành Postyshevo.

Năm 1943, trong những trận đánh ác liệt của Chiến tranh Xô - Đức, thành phố Postyshevo đã được quân đội Liên Xô giải phóng. 

Năm 1962, thành phố Postyshevo được đổi tên thành Krasnoarmiisk, và đến năm 2016, sau khi giao tranh ở miền Đông Ukraine bùng nổ, nó được đổi tên thành Pokrovsk.

Trước chiến tranh, dân số của Pokrovsk khoảng 60.000 người, hiện vẫn còn hơn 10.000 người đang bám trụ.

Vai trò của Pokrovsk trong tuyến phòng thủ Donetsk

Tầm quan trọng chiến lược của Pokrovsk chủ yếu được thể hiện ở vị trí địa lý độc đáo. Nơi đây đã trở thành trung tâm vận tải của miền Đông Ukraine, đồng thời là nút thắt then chốt cho các hoạt động quân sự.

Vị thế là trung tâm giao thông

Nằm ở trung tâm vùng Donbass, Pokrovsk là nút giao thông quan trọng nối liền Donetsk và Dnipropetrovsk. Hai tuyến cao tốc H15 và M04 tại đây tạo thành một mạng lưới giao thông xuyên suốt. Pokrovsk kiểm soát tuyến đường bộ huyết mạch giữa miền Trung Ukraine và Donbass.

Nếu quân đội Nga kiểm soát Pokrovsk, họ có thể mở ra tuyến đường phía tây Donbass và đặt nền móng cho các cuộc tấn công tiếp theo.

Lợi thế về mặt địa lý

Pokrovsk nằm ở phía tây bắc tỉnh Donetsk, kết nối 3 vị trí chiến lược quan trọng. Về phía bắc, nó dẫn đến các cụm đô thị cốt lõi, của tuyến phòng thủ phía Đông Ukraine là Slavyansk và Kramatorsk. Về phía đông, nó dẫn thẳng đến thành phố Donetsk do Nga kiểm soát. Về phía tây, nó dẫn đến Dnipro và các trung tâm tiếp tế khác. Vị trí địa lý độc đáo khiến Pokrovsk trở thành chìa khóa cho tuyến phòng thủ của quân đội Ukraine (AFU).

Rào chắn phòng thủ

Là tuyến phòng thủ thứ hai của AFU tại Donbass, Pokrovsk hiển nhiên có tầm quan trọng đặc biệt. Nếu kiểm soát được thành phố này, RFAF có thể nhanh chóng đột phá và tiếp cận trực tiếp tuyến phòng thủ cốt lõi của AFU, đe dọa bên sườn vòng cung phòng thủ Donetsk, và có thể nhanh chóng đẩy mạnh cuộc tấn công đến các vị trí chiến lược như 2 đại đô thị song sinh Slavyansk - Kramatorsk.

Trung tâm cung ứng hậu cần

Pokrovsk không chỉ là một trung tâm vận tải quan trọng mà còn là một trong những trung tâm hậu cần của AFU. Nơi đây có các căn cứ dự trữ vật tư và bệnh viện dã chiến quy mô lớn, hỗ trợ các nhiệm vụ then chốt như cung cấp cho lực lượng ở tiền tuyến, vận chuyển thương binh và bảo trì trang thiết bị.

Năm 2023, RFAF đã nhiều lần cố gắng cắt đứt các tuyến đường tiếp tế trong khu vực, nhưng cho đến nay vẫn chưa hoàn toàn thành công.

Tài nguyên công nghiệp và vận chuyển năng lượng

Xung quanh Pokrovsk là một khu vực sản xuất than quan trọng của Ukraine. Các mỏ than và doanh nghiệp sản xuất máy móc đều tập trung tại đây tạo thành trung tâm phân phối than Donbass ở phía tây, cực kỳ quan trọng đối với vận tải năng lượng của Ukraine.

Ngoài ra, gần thành phố còn có các nhà máy sản xuất hoặc bảo dưỡng xe bọc thép, cung cấp hỗ trợ kỹ thuật cần thiết cho tiền tuyến.

Mặt trận Pokrovsk bắt đầu từ bao giờ?

Kể từ khi hạ gục thành công Bakhmut vào năm 2023, Pokrovsk đã trở thành một trong những mục tiêu then chốt của quân đội Nga, trong việc kiểm soát hoàn toàn Donetsk.

Tính đến tháng 7, giao tranh đã kéo dài khoảng 1 năm 2 tháng. Trong thời gian này, hai bên đã phát động nhiều đợt giao tranh then chốt.

Tháng 5/2024, RFAF đã đánh bại hoàn toàn cuộc phản công của AFU, chiếm vùng ngoại vi Pokrovsk và xây dựng trận địa xuất phát tấn công. Tháng 6/2024, RFAF tập trung lực lượng để mở một chiến dịch quy mô lớn kéo dài đến tháng 4 vừa qua. Giao tranh ngày càng ác liệt và trở thành tâm điểm chiến trường ở khu vực Donetsk.

Theo báo cáo, RFAF đã đột phá thành công vùng ngoại ô phía nam Pokrovsk vào tháng 5, khiến AFU chịu tổn thất nặng nề, với khoảng 3.000 thương vong.

AFU đang xây dựng một tuyến phòng thủ nhiều lớp gần thành phố, dựa vào các tòa nhà kiên cố để chuẩn bị cho các cuộc giao tranh đường phố, cố gắng trì hoãn bước tiến của đối phương.

Tuy nhiên, thế trận tấn công của RFAF vẫn tiếp tục được tăng cường, và đòn "chốt hạ" tại Pokrovsk dường như sắp xảy ra.

Tình hình Pokrovsk nguy cấp, Ukraine có thể rút lui

Bắt đầu từ tháng 6/2024, trận chiến tại Pokrovsk đã bước vào giai đoạn căng thẳng tột độ, khi RFAF liên tục áp sát khu vực đô thị và điều động lực lượng đặc nhiệm đến trung tâm vận tải trong khu vực, cách thành phố chưa đầy 1km.

Theo truyền thông Nga, cuộc tấn công của RFAF vào Pokrovsk ngày càng trở nên dữ dội, với hơn 40 đợt xung phong mỗi ngày. Tuyến phòng thủ đã có dấu hiệu sụp đổ, AFU tổn thất nặng nề và phải rút lui về các tuyến phòng thủ tạm thời. 

Quân đội Nga đang áp dụng một loạt chiến thuật mới, chẳng hạn như pháo kích theo chỉ thị mục tiêu của UAV trinh sát, tấn công chính xác vào các vị trí và kho đạn của AFU, hiệp đồng chặt chẽ giữa các lực lượng, gia tăng áp lực tấn công từ mọi hướng.

Có thể nhận thấy, RFAF duy trì các cuộc tấn công thận trọng bên ngoài Pokrovsk để tránh bị sa lầy trong các trận giao tranh đường phố như ở Mariupol hay Bakhmut một lần nữa.

RFAF đã bao vây hậu phương của AFU ở Pokrovsk và thực hiện chiến thuật "vây điểm và diệt viện", ngăn chặn bất kỳ lực lượng tiếp viện nào tăng cường cho thành phố.

Mặc dù quân đội Ukraine được trang bị vũ khí tiên tiến như hệ thống phóng tên lửa HIMARS do Mỹ sản xuất và đã tăng cường phòng thủ nhờ lợi thế chuẩn bị trước, nhưng trước sự tấn công liên tục của RFAF, tuyến phòng thủ của AFU ngày càng suy yếu.

Tình trạng thiếu hụt đạn dược và quân số đã đẩy Bộ chỉ huy Kiev vào thế khó, có thể buộc phải ra lệnh cho các đơn vị rút lui về tuyến sau nhằm bảo toàn lực lượng.

Ý nghĩa chiến lược khi Nga kiểm soát Pokrovsk?

Nếu hạ gục Pokrovsk, RFAF sẽ mở toang cánh cửa tiến vào tuyến phía nam Donbass. Đặc biệt, sau khi kiểm soát được đầu mối đường sắt trong khu vực, RFAF có thể mở tuyến đường đến Dnipropetrovsk, đồng nghĩa rằng một cuộc tấn công sâu vào trung tâm vùng này đang nằm trong kế hoạch.

Với việc chiếm Pokrovsk, RFAF có thể nhanh chóng cắt đứt tuyến phòng thủ phía Đông của AFU và mở cuộc tấn công về phía Slavyansk và Kramatorsk, từ đó đe dọa "căn cứ địa" của AFU tại Donbass.

Ngày 14/7, Tổng Tham mưu trưởng quân đội Nga, Tướng Gerasimov đã đích thân đến thăm chiến trường Donbass và đôn đốc tấn công vào Pokrovsk. Mục đích của chuyến thị sát này rõ ràng là để đẩy nhanh tiến độ đánh chiếm thành phố và triển khai chiến thuật cho giai đoạn tiếp theo, thể hiện tinh thần khẩn trương của RFAF trước tình hình chiến sự.

Nhìn chung, vị trí chiến lược của Pokrovsk khiến nơi đây trở thành chiến trường then chốt trong xung đột Nga - Ukraine. Khi RFAF tiếp tục tiến về thành phố, tuyến phòng thủ của Ukraine đang phải đối mặt với những thách thức chưa từng có.

Kết quả của trận chiến sẽ trực tiếp quyết định hướng đi của chiến dịch Donbass và liệu RFAF có thể xuyên thủng tuyến phòng thủ của Ukraine và tiến xa hơn về phía Tây hay không. Còn AFU sẽ chiến đấu đến cùng hay rút lui đúng lúc ở Pokrovsk? Hãy chờ xem.