Ukraina trước nguy cơ chiến tranh toàn diện

Trong báo cáo ngày 10/11, các quan sát viên Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE) cho hay họ tiếp tục ghi nhận lần thứ hai trong 2 ngày hoạt động chuyển quân của các phương tiện kỹ thuật không mang biển số gần Donetsk.

Báo cáo của OSCE viết: "Vào hồi 11 giờ 20 (ngày 9/11) gần Sverdlov (cách Donetsk 15km về phía Đông), OSCE đã quan sát thấy đoàn xe gồm 17 xe tải ZIL màu xanh không mang biển số di chuyển theo hướng Tây, trong đó 5 xe kéo theo hệ thống Grad, 2 xe lắp các hộp chở đạn... Vào hồi 11 giờ 35 trên đường N-21 gần Zuhres (cách Donetsk 41km về phía Đông), SOM phát hiện một đoàn xe khác gồm 17 xe tải KamAZ màu xanh không gắn biển cũng di chuyển theo hướng Tây. 12 xe trong số này kéo theo pháo tự hành 122mm".

Theo OSCE, cả 2 đoàn xe trên đều di chuyển theo hướng Tây và đây là lần thứ hai trong 2 ngày phát hiện sự di chuyển thiết bị quân sự trên lãnh thổ do Cộng hòa Nhân dân Donetsk (DPR) tự xưng kiểm soát.

Trước đó, trong báo cáo của mình, quan sát viên OSCE đã ghi nhận trên lãnh thổ DPR các đoàn xe chở vũ khí hạng nặng và xe tăng không mang biển số. Báo cáo này lưu ý "tại Donetsk và Makeyevka (cách Donetsk 25km về phía Đông Bắc), trên lãnh thổ do DPR kiểm soát, OSCE đã phát hiện đoàn xe chở vũ khí hạng nặng và xe tăng".

Tại phía Đông Makeyevka, OSCE đã phát hiện đoàn xe hơn 40 xe tải và xe bồn, di chuyển về phía Tây trên xa lộ N-21. Phó tư lệnh lực lượng dân quân ly khai Eduard Basurin cho hay đoàn xe quân sự mà OSCE phát hiện gần Donetsk là của DPR.

Phương Tây cho rằng tất cả số vũ khí trên là của Nga nhằm tiếp tế quân sự cho phe nổi dậy ở miền đông Ukraina. Lãnh đạo ngành ngoại giao châu Âu, bà Federica Mogherini yêu cầu Moskva ngưng tăng viện cho phe ly khai ở miền đông Ukraina. Mỹ lên án phe nổi dậy thân Nga đang phá vỡ thỏa thuận ngưng bắn đạt được ở Minsk hồi tháng 9/2014.

Đang dự Thượng đỉnh APEC tại Bắc Kinh, Tổng thống Nga Vladimir Putin phủ nhận số vũ khí trên của Nga, bác bỏ các cáo buộc của phương Tây, đồng thời quy trách nhiệm cho quân đội Ukraina gây bất ổn, làm cản trở công tác điều tra về vụ máy bay Malaysia mang số hiệu MH17 bị bắn hạ hôm 17/7/2014.

Phát biểu ngày 11/11 trong lúc đi thăm Kazakhstan, Ngoại trưởng Đức Frank-Walter Steinmeier nói rằng tất cả các bên liên quan, kể cả Nga, nên thực thi cuộc ngưng bắn đạt được tại thủ đô Minsk của Belarus hồi tháng 9.

Tình hình tại miền đông Ukraina đã xấu hẳn đi trong tuần qua, từ sau khi phe ly khai tổ chức bầu cử. Kết quả là phe đòi ly khai đã thắng lớn ở các nước cộng hòa tự xưng. 3 ngày sau khi Tổng thống Ukraina ra lệnh quân đội dồn về miền đông để chiếm lại vùng đất do phe ly khai kiểm soát, ngày 9/11, giao tranh ác liệt đã diễn ra tại Donetsk khiến ít nhất 24 lính ly khai thiệt mạng.

Theo giới quan sát, với những gì đang diễn ra tại thực địa, cộng với các bế tắc ngoại giao ở Ukraina cũng như giữa các nước có liên quan, một cuộc chiến toàn diện giữa phe ly khai với quân đội Kiev là điều khó tránh khỏi trong những ngày tới.