Trung Quốc nên tôn trọng phán quyết về vụ kiện Biển Đông
(Dân trí) - Bộ trưởng Quốc phòng New Zealand Gerry Brownlee cho rằng Trung Quốc nên tôn trọng phán quyết sắp tới của Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) tại La Hay, Hà Lan trọng vụ kiện của Philippines chống lại Trung Quốc về “đường lưỡi bò”.
PCA dự kiến sẽ đưa ra phán quyết trong những tuần tới liên quan tới vụ kiện mà Philippines khởi xướng vào năm 2013 đối với các tuyên bố chủ quyền phi lý ở Biển Đông, một trong những tuyến đường biển bận rộn nhất thế giới.
Việc Bắc Kinh ngang nhiên xây dựng hơn 1.200 ha đảo nhân tạo đã gây căng thẳng trong khu vực, nhưng Trung Quốc ngang ngược nói rằng nước này có quyền làm vậy.
Phát biểu trong một cuộc phỏng vấn trên truyền hình TV3 ngày 11/6, Bộ trưởng Quốc phòng New Zealand Gerry Brownlee khẳng định dù nước này không đứng về bên nào trong tranh chấp Biển Đông nhưng ông hi vọng luật pháp được tôn trọng.
“Chúng tôi muốn dự do hàng hải, tự do hàng không. Chúng tôi muốn các tuyến thông tin mở và hi vọng sẽ có sự tuân thủ luật pháp quốc tế”, ông nói.
Khi được hỏi liệu ông có cho rằng Trung Quốc nên chấp nhận phán quyết của tòa, ông Brownlee cho hay đó là chuyện của chính phủ Trung Quốc nhưng “chúng tôi tin rằng họ nên làm vậy”.
Ông Brownlee cũng nhắc lại các bình luận trước đó rằng vụ kiện là một câu chuyện mới và đầy thử thách xét về khía cạnh luật pháp quốc tế.
Trong những tuần gần đây, Ngoại trưởng New Zealand Murray McCully cũng lên tiếng kêu gọi Trung Quốc tôn trọng phán quyết của tòa án quốc tế.
Các bình luận của giới chức New Zealand tương đồng với các bình luận trước đó của giới chức Anh và Mỹ, vốn cho rằng Bắc Kinh nên xem phán quyết của tòa trọng tài quốc tế là “có tính ràng buộc”. Mặc dù vậy, Trung Quốc khăng khăng tuyên bố không công nhận bất kỳ phán quyết nào của tòa.
Tại Đối thoại Shangri-La ở Singapore hồi đầu tháng 6, Bộ trưởng Quốc phòng New Zealand cũng lên tiếng mạnh mẽ rằng Trung Quốc cần giải thích về hoạt động xây đảo nhân tạo ở Biển Đông, nếu không nước này sẽ tiếp tục gây mất ổn định giữa các quốc gia có nền kinh tế phụ thuộc vào thương mại tự do.
Bộ trưởng Brownlee cho hay các hành động của Trung Quốc mâu thuẫn với khẳng định của nước này là mục đích chính của việc xây đảo nhân tạo phục vụ hòa bình. Ông nói, có lo ngại rằng Trung Quốc có thể biến thêm các bãi ngầm thành các đảo nhân tạo, và rồi sau đó tuyên bố chủ quyền hoặc thậm chí các vùng đặc quyền kinh tế quanh đó.
Giới chức Mỹ đã bày tỏ lo ngại rằng một phát quyết mà dự kiến Tòa Trọng tài Thường trực tại La Hay, Hà Lan đưa ra về vụ Philippines kiện Trung Quốc đối với các tuyên bố chủ quyền phi lý ở Biển Đông có thể khiến Bắc Kinh tuyên bố một vùng nhận dạng phòng không ở Biển Đông (ADIZ), như Bắc Kinh đã làm ở Hoa Đông vào năm 2013.
Trung Quốc không xác nhận hay phủ nhận một kế hoạch đó ở Biển Đông, nói rằng quyết định sẽ được đưa ra dựa trên mức độ đe dọa và ngang ngược tuyên bố nước này có quyền thiết lập một khu vực như vậy.
An Bình
Theo Tvnz