Trung Quốc "hướng tây" tìm cách phá vỡ thế cô lập vì Covid-19

Theo báo Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP), kế hoạch "Hướng tây" được giới chức Trung Quốc đưa ra hôm 17/5 nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế ở các khu vực phía tây giàu tài nguyên trong bối cảnh các khu vực phía đông vốn phụ thuộc lớn và xuất khẩu và đang chịu ảnh hưởng nặng nề bởi dịch Covid-19. Kế hoạch này của Trung Quốc được cho là nhằm đối phó với nguy cơ bị cô lập về kinh tế do "sự thiếu thân thiện" từ phương Tây đặc biệt sau đại dịch.

Hội đồng Nhà nước Trung Quốc cuối tuần qua cho biết: “Tăng cường nỗ lực phát triển kinh tế ở các khu vực phía tây là một quyết định quan trọng nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển cân bằng giữa các khu vực”.

Theo chiến lược "Hướng tây" này, Trung Quốc đưa ra một loạt kế hoạch xây dựng cơ sở hạ tầng ở các vùng phía tây đất nước, bao gồm tuyến đường sắt Tứ Xuyên - Tây Tạng, các tuyến tàu cao tốc dọc sông Dương Tử, các sân bay, đập thủy điện và các dự án thủy lợi.

Trung Quốc cũng sẽ phát triển các dự án năng lượng mới như cơ sở ngầm chứa khí đốt, khuyến khích các dự án công nghiệp chuyển hướng sang phía tây thay vì đầu tư ở nước ngoài. Bắc Kinh từng có một kế hoạch tương tự nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế ở miền tây vào năm 1999 nhưng thu được kết quả không như mong đợi. Tuy nhiên, kinh tế của các tỉnh miền tây Trung Quốc đã cho thấy khả năng chống chịu các tác động từ đại dịch Covid-19 tốt hơn khi kinh tế của các tỉnh miền đông như Quảng Đông, Chiết Giang suy giảm mạnh trong quý 1 năm nay.

Trung Quốc đang phải đối mặt với một thách thức lớn trong việc duy trì vai trò trong chuỗi giá trị toàn cầu. Kim ngạch xuất khẩu của nước này giảm 9% trong quý 1 năm nay, trong khi vị thế của Bắc Kinh trong chuỗi cung toàn cầu đang bị đe dọa khi Mỹ và nhiều quốc gia khác đồng loạt gây sức ép lên Trung Quốc vì dịch Covid-19. Các nước trong đó có Mỹ và Australia cáo buộc Trung Quốc giấu dịch khiến Covid-19 lan rộng.

Australia đã kêu gọi một cuộc điều tra toàn cầu về ứng phó đại dịch Covid-19. Lời kêu gọi đã nhận được sự ủng hộ của ít nhất 122 quốc gia trên thế giới. Tổng giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus hôm qua cam kết sẽ tiến hành một cuộc điều tra độc lập vào "thời điểm thích hợp sớm nhất".

Cựu Thứ trưởng Thương mại Trung Quốc Long Yongtu mới đây cảnh báo Trung Quốc có nguy cơ bị cô lập trong một trật tự kinh tế thế giới mới sau đại dịch Covid-19.

Đại dịch Covid-19 đã làm gián đoạn nghiêm trọng chuỗi cung toàn cầu, bộc lộ sự phụ thuộc của các quốc gia khác vào Trung Quốc về các hàng hóa thiết yếu và làm dấy lên lo ngại một cuộc tháo chạy thậm chí với tốc độ nhanh hơn trước kia của các doanh nghiệp nước ngoài.

Steve Tsang, giám đốc Viện nghiên cứu Trung Quốc SOAS có trụ sở tại London, Anh, nhận định: “Sự gián đoạn và những tổn thất về kinh tế mà cuộc khủng hoảng này gây ra sẽ làm thay đổi những diễn biến của quá trình toàn cầu hóa. Hầu hết các nước phương Tây sẽ muốn giảm phụ thuộc vào Trung Quốc về các mặt hàng quan trọng”.

Minh Phương
Theo SCMP