Trung Quốc đề nghị Nga hợp tác trong tranh chấp biển đảo với Nhật

Theo tờ Mainichi Shimbun, Bắc Kinh cho biết sẽ ủng hộ Nga trong tranh chấp kéo dài nhiều thập niên nay giữa Nga và Nhật trên chủ quyền quần đảo ở phía bắc Nhật. Đổi lại, Nga sẽ phải ủng hộ Trung Quốc trong tranh chấp với Nhật trên quần đảo Senkaku/Điếu Ngư ở Hoa Đông.

Tờ báo dẫn các nguồn tin ngoại giao ở Nga và Nhật cho hay, đề nghị này liên tục được đưa ra từ năm 2010, nhưng luôn bị Nga từ chối.

Thông tin được đưa ra trước thềm chuyến tham dự lễ khai mạc Thế vận hội mùa đông ở Sochi của Thủ tướng Nhật Abe. Tại Sochi, lãnh đạo Nhật cũng dự kiến có cuộc gặp thượng đỉnh với Tổng thống Nga Putin và hai bên sẽ thảo luận về quần đảo Nam Kurils hiện do Nga kiểm soát nhưng Nhật cũng tuyên bố chủ quyền và gọi là Lãnh thổ miền bắc.

Binh sỹ Liên Xô đã tiếp quản hòn đảo trong những ngày cuối của Thế chiến II. Vấn đề về quần đảo này đã khiến hai nước không thể ký một hiệp ước hòa bình chính thức.

Tuy nhiên, sự phối hợp làm việc chặt chẽ giữa ông Abe và ông Putin, người đã tổ chức 4 cuộc gặp thượng đỉnh kể từ khi Thủ tướng Nhật nhậm chức hồi tháng 12/2012, đã tạo ra nhiều hi vọng, mặc dù Tokyo cho hay vấn đề nhiều khả năng sẽ không được giải quyết trong tương lai gần.

“Chúng tôi không quá lạc quan đối với việc thương lượng về vấn đề lãnh thổ”, một quan chức Bộ Ngoại giao Nhật cho hay. “Cho tới nay, Tổng thống Putin vẫn kiên định (khẳng định quyền sở hữu của Nga)…Điều đó không thể chấp nhận đối với chúng tôi”, ông cho hay.

Tuy nhiên, những cuộc gặp thượng đỉnh thường xuyên và thái độ sẵn sàng thảo luận về tranh chấp giữa Nga và Nhật khác hẳn với tranh chấp giữa Tokyo và Bắc Kinh. Căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất châu Á vẫn tăng cao, với lực lượng bảo vệ bờ biển hai bên liên túc có những “màn” suýt đối đầu ở Senkaku/Điếu Ngư.

Trung Quốc, nước cũng đang tranh chấp lãnh thổ với nhiều nước xung quanh Biển Đông, thường xuyên từ chối giải quyết đa phương và cho rằng các tranh chấp phải được giải quyết song phương.

Theo quan chức Bộ Ngoại giao Nhật, ông không thấy bất kỳ hợp tác nào giữa Mátxcơva và Bắc Kinh. “Nga đưa ra quan điểm của mình rằng vấn đề phải được giải quyết giữa Nhật và Trung Quốc. Tôi không tin Nga đồng ý với quan điểm của Trung Quốc”, ông nói.

Vũ Quý