Trung Quốc cải tổ quân đội theo hướng hiện đại hóa

Chủ tịch Tập Cận Bình đưa ra kế hoạch cải tổ quân đội Trung Quốc trong một hội nghị gần đây với sự tham dự của 200 quan chức quân sự cấp cao.

Trung Quốc hiện có bảy bộ chỉ huy quân sự, với trụ sở đặt tại Thẩm Dương, Bắc Kinh, Tế Nam, Nam Kinh, Quảng Châu, Thành Đô, và Lan Châu. Cấu trúc này cùng với việc độc lập tác chiến của từng bộ chỉ huy tại mỗi khu vực khiến các hoạt động chung, đặc biệt là ở nước ngoài, của quân đội Trung Quốc gặp khó khăn trong khâu tổ chức và triển khai.

Theo kế hoạch cải tổ mới được Chủ tịch Tập Cận Bình công bố, Trung Quốc sẽ sắp xếp lại các bộ chỉ huy. Dù ông Tập không công bố kế hoạch chi tiết nhưng tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng tiết lộ Bắc Kinh sẽ giảm từ bảy xuống còn 4 bộ chỉ huy quân sự trong thời gian tới.

Ngoài ra, Trung Quốc cũng sẽ thành lập "bộ chỉ huy vùng chiến" nhằm tập trung cho các hoạt động chung. Và hoạt động của toàn bộ quân đội Trung Quốc sẽ được kiểm soát bởi một bộ tư lệnh chung, trong đó tiếp tục nhấn mạnh tới nhu cầu tăng cường hợp tác giữa các bộ chỉ huy.

Người phát ngôn của quân đội Trung Quốc, ông Yang Yujun, cho biết kế hoạch cải tổ này sẽ "tập trung loại bỏ các rào cản mang tính hệ thống vốn đã cản trở quân đội".

Ngoài ra, Quân ủy Trung ương cũng sẽ nắm vai trò quan trọng trong các vấn đề liên quan tới quân đội nước này. Ông Tập khẳng định CMC "sẽ nắm quyền lãnh đạo tập trung và nhất quán", cũng như trực tiếp quản lý và chỉ huy các phòng ban thuộc quân đội Trung Quốc. Động thái này được đánh giá là tăng cường khả năng kiểm soát của Đảng Cộng sản Trung Quốc với quân đội nước này, cũng như tăng cường vai trò lãnh đạo của ông Tập trong quân đội.

Ông Tập cho hay kế hoạch cải tổ được đưa ra nhằm tăng cường cho nguyên tắc "Đảng Cộng sản Trung Quốc sẽ lãnh đạo tuyệt đối các lực lượng vũ trang".

Như một phần trong kế hoạch cải tổ, CMC sẽ thành lập một ủy ban kiểm tra đạo đức. Ủy ban này sẽ cử thanh tra tới các phòng ban và bộ chỉ huy các tỉnh. Ông Tập khẳng định cuộc chiến chống tham nhũng không được đẩy mạnh trong quân đội Trung Quốc như tại các bộ ngành khác và các quan chức quân đội Trung Quốc sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật nếu vi phạm. Do đó, ủy ban điều tra mới sẽ cho phép ông Tập chỉ đạo trực tiếp các hoạt động phòng chống tham nhũng trong quân đội, cũng như cung cấp thêm thông tin để người đứng đầu chính phủ Trung Quốc bổ nhiệm những người có năng lực cho các vị trí trong quân đội.

Về ủy ban kiểm tra đạo đức, ông Tập nhấn mạnh quyết định thành lập được đưa ra nhằm duy trì sự cân bằng và minh bạch trong quân đội. Tuy nhiên, vào thời điểm này, chưa có nhiều thông tin về cơ chế hoạt động của ủy ban này.

Vấn đề khác trong kế hoạch cải tổ được ông Tập đưa ra là quá trình cắt giảm khoảng 300.000 nhân sự trong các lực lượng vũ trang, chủ yếu là những nhân viên hành chính. Ông Tập yêu cầu quân đội Trung Quốc "cần chấm dứt ngay các dịch vụ tài chính", điều không chỉ làm phình bộ máy mà còn tạo ra cơ hội để tham nhũng phát triển.

Giới phân tích quân sự trong và ngoài nước Trung Quốc đánh giá kế hoạch cải tổ nêu trên sẽ cho phép quân đội Trung Quốc tăng cường khả năng kiểm soát và phối hợp giữa các bộ chỉ huy. Tuy nhiên, kế hoạch này chỉ là bước đầu trong một quá trình dài và cần thời gian. Trong một tuyên bố, Chủ tịch Tập Cận Bình thừa nhận "đột phá" sẽ chỉ tới vào khoảng năm 2020, thời điểm sau khi Bắc Kinh có thời gian để hoàn tất các công tác chuẩn bị.

Có những ý kiến cho rằng kế hoạch cải tổ của Chủ tịch Tập Cận Bình sẽ vấp sự kháng cự từ những người đang có "lợi ích" từ cấu trúc quân đội hiện nay của Trung Quốc. Nhưng nhiều chuyên gia cho rằng, với những kết quả thu lại được từ chiến dịch chống tham nhũng, ông Tập sẽ càng quyết tâm tái cấu trúc lại hệ thống quân đội nước này.

Ông Tập cho biết Trung Quốc không chỉ cần công nghệ mới mà còn cả việc xây dựng lại cấu trúc các bộ chỉ huy. Vào năm 2020, ông Tập cho rằng quân đội Trung Quốc sẽ năng động và linh hoạt hơn, đủ sức ứng phó với tình hình theo cách mà hệ thống hiện nay chưa làm được.

Ngọc Anh

Theo TheDiplomat