Tổng thống Trump: Mỹ sẽ tiếp quản Dải Gaza

Phát biểu sau cuộc gặp với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tại Nhà Trắng hôm 4/2, Tổng thống Donald Trump nhắc lại quan điểm rằng người Palestine nên được tái định cư vĩnh viễn ở nơi khác. Ông nói thêm rằng Mỹ sẽ "tiếp quản" Dải Gaza và dẫn đầu các nỗ lực dọn dẹp đống đổ nát tại vùng đất này.

"Mỹ sẽ tiếp quản Dải Gaza. Chúng tôi cũng sẽ thực hiện nhiệm vụ tại đó. Chúng tôi sẽ sở hữu mảnh đất này và chịu trách nhiệm xử lý tất cả các quả bom chưa nổ nguy hiểm cũng như các loại vũ khí khác tại khu vực này", Tổng thống Trump nói, đồng thời cam kết sẽ "san phẳng địa điểm này và loại bỏ các tòa nhà bị phá hủy".

Theo ông Trump, "lý do duy nhất khiến người Palestine muốn quay trở lại Gaza là vì họ không có lựa chọn nào khác".

Ông đề xuất người Palestine tại Gaza di chuyển đến các nước láng giềng. Tổng thống Mỹ cho rằng Dải Gaza là khu vực cần "phá dỡ" và không phù hợp để sinh sống.

"Đây chỉ là một địa điểm cần phá dỡ... Thay vào đó, họ có thể định cư ở một khu vực xinh đẹp với những ngôi nhà và họ có thể sống hết cuộc đời trong hòa bình và hòa hợp thay vì phải quay lại đây", ông Trump nói thêm.

"Bạn không thể sống ở Gaza vào lúc này và tôi nghĩ chúng ta cần một địa điểm khác. Tôi nghĩ đó phải là một địa điểm khiến mọi người hạnh phúc… Nếu chúng ta có một khu vực tốt đẹp để tái định cư vĩnh viễn cho mọi người trong những ngôi nhà đẹp, nơi họ có thể sống hạnh phúc và không bị bắn, không bị sát hại như những gì đang xảy ra ở Gaza", ông Trump giải thích.

Tổng thống Trump tuyên bố sáng kiến của ông sẽ "tạo ra sự phát triển kinh tế, cung cấp việc làm và nhà ở không giới hạn cho người dân trong khu vực".

"Ý tôi là, hầu như không có tòa nhà nào đứng vững, còn những tòa nhà đang đứng vững thì cũng sắp sụp đổ", ông Trump nói, đồng thời cảnh báo về "một tình huống rất nguy hiểm khi chất nổ ở khắp mọi nơi".

Ông Trump đề xuất rằng các nước như Jordan và Ai Cập nên tiếp nhận người Palestine di tản, mặc dù trước đây các nước này đã công khai phản đối "việc trục xuất trực tiếp hoặc di cư cưỡng ép".

Những hành động này sẽ "đe dọa sự ổn định của khu vực, có nguy cơ mở rộng xung đột và làm suy yếu triển vọng hòa bình và chung sống giữa các dân tộc", một tuyên bố chung của Ai Cập, Jordan, Ả Rập Xê Út, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Qatar, Chính quyền Palestine và Liên đoàn Ả Rập vào ngày 1/2 cho biết.

Theo Văn phòng Điều phối các vấn đề nhân đạo của Liên hợp quốc (OCHA), khoảng 92% nhà cửa ở Dải Gaza đã bị phá hủy hoặc hư hại nghiêm trọng.

Theo Liên hợp quốc, khoảng 1,9 triệu người - hơn 90% dân số Gaza - đã phải di dời kể từ khi chiến tranh nổ ra vào tháng 10/2023.

Phản ứng của các bên

Cuộc gặp của hai nhà lãnh đạo Mỹ, Israel diễn ra trong bối cảnh lệnh ngừng bắn mong manh kéo dài 6 tuần ở Gaza, sau 15 tháng xung đột giữa Israel và Hamas.

Thủ tướng Netanyahu không bình luận về đề xuất của Tổng thống Trump, nhưng bày tỏ cảm kích đối với sự tham gia của nhà lãnh đạo Mỹ vào lệnh ngừng bắn ở Gaza. Ông Netanyahu thừa nhận "sức mạnh to lớn và sự lãnh đạo mạnh mẽ" của ông Trump trong việc tạo điều kiện cho thỏa thuận.

Ông Netanyahu cũng nêu rõ các mục tiêu của Israel trong tương lai: đảm bảo thả tất cả các con tin, phá hủy năng lực quân sự và quản lý của Hamas, đồng thời đảm bảo rằng Gaza không còn là mối đe dọa đối với Israel.

Khoảng 47.500 người Palestine đã thiệt mạng và hơn 111.500 người bị thương trong 15 tháng Israel tấn công Gaza, theo dữ liệu mới nhất từ cơ quan y tế Palestine.

Mặc dù các bên đã đồng ý ngừng bắn vào ngày 15/1, nhưng kể từ đó, Israel đã cáo buộc Hamas vi phạm thỏa thuận trao đổi tù nhân và ngăn chặn người dân Gaza trở về nhà ở phía bắc của vùng đất này. Cả hai bên cũng cáo buộc nhau vi phạm lệnh ngừng bắn.

Đại sứ Palestine tại Liên hợp quốc Riyad Mansour đã bác bỏ đề xuất của Tổng thống Trump, tuyên bố người Palestine "muốn xây dựng lại Gaza vì đây là nơi chúng tôi thuộc về".

"Đối với những ai muốn đưa người dân Palestine đến một "nơi tốt đẹp", hãy để họ trở về nhà cũ của họ ở nơi hiện là Israel", Đại sứ Mansour nói.

Các quan chức Hamas cũng lên án đề xuất của ông Trump, gọi đó là "một công thức tạo ra sự hỗn loạn và căng thẳng trong khu vực" và tuyên bố sẽ chống lại mọi nỗ lực di dời.

"Người dân của chúng tôi ở Dải Gaza sẽ không cho phép những kế hoạch này được thông qua. Điều cần thiết là chấm dứt sự chiếm đóng và xâm phạm đối với người dân của chúng tôi, chứ không phải là trục xuất họ khỏi vùng đất của họ", Sami Abu Zuhri, một quan chức Hamas cho biết.